Tăng cường chế tài với hành vi vi phạm trong thương mại điện tử
Sự phát triển nhanh chóng của hoạt động thương mại điện tử thời gian đặt ra những thách thức đối với công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trước tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng...
Những năm qua, hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) của Việt Nam đã phát triển tích cực, trở thành kênh phân phối quan trọng phục vụ các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của người dân và góp phần phát triển các dịch vụ tài chính, thanh toán hiện đại.
Năm 2023, hoạt động TMĐT tại Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh với tốc độ tăng 25% so với năm 2022, được xếp vào nhóm 5 quốc gia có tốc độ tăng trưởng hàng đầu thế giới. Dự báo, trong những năm tới, hoạt động TMĐT tại Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng khả quan.
Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của hoạt động TMĐT cũng đặt ra những thách thức đối với công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trước tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng…
Trước tình hình đó, Bộ Công Thương đã chú trọng triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Nhiều vụ việc bán hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên mạng xã hội nổi cộm, đã bị triệt phá như: Ansan Cosmetics - TP Hồ Chí Minh, TS Việt Nam - Hà Nội, Menshop79 – Hà Nội...
Theo Bộ Công Thương, mặc dù nhiều giải pháp đã được triển khai, công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong hoạt động TMĐT còn các tồn tại, hạn chế và những vấn đề đặt ra cần giải pháp hữu hiệu để khắc phục.
Do đó, Bộ Công Thương cho rằng, cần phải thực hiện một số giải pháp trọng tâm.
Cụ thể, cần khẩn trương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 98 và Nghị định số 17, trong đó tăng cường chế tài đối với các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT.
Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các quy định liên quan đến TMĐT. Trong đó, cần bổ sung các khái niệm mới phù hợp với quy định tại Luật giao dịch điện tử năm 2023 và Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi năm 2023. Bổ sung quy định xác thực tài khoản người bán cá nhân và cung cấp thông tin trên các website, ứng dụng cung cấp dịch vụ TMĐT.
Phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý nhà nước về TMĐT cho các địa phương trong việc quản lý, giám sát và giải quyết tranh chấp trực tuyến trong hoạt động TMĐT.
Tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu nền tảng số, nền tảng số trung gian, người có ảnh hưởng. Xác định rõ trách nhiệm của đơn vị cung cấp dịch vụ trung gian hỗ trợ hoạt động TMĐT như logistics, ISP, dịch vụ tiếp thị liên kết... Có chính sách quản lý mạng xã hội có hoạt động cung cấp dịch vụ TMĐT. Quy định quản lý đối với các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài cung cấp dịch vụ TMĐT tại Việt Nam...
Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn doanh nghiệp nâng cao tinh thần tuân thủ pháp luật và bảo vệ người tiêu dùng trên không gian mạng. Tăng cường tuyên truyền, khuyến khích người tiêu dùng cẩn trọng, nghiên cứu kỹ thông tin sản phẩm, thông tin người bán hàng trong giao dịch trên mạng...
Ngoài ra, cần tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các Bộ, ngành, địa phương để khai thác thông tin phục vụ cho công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong TMĐT.