Tăng cường kiểm tra, kiểm soát, chống buôn bán thuốc lá nhập lậu
ĐTO - Thời gian qua, các ngành chức năng tỉnh Đồng Tháp tăng cường quản lý, kiểm tra, kiểm soát bán lẻ thuốc lá trên thị trường giúp hạn chế tình trạng buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu.
Đoàn Kiểm tra liên ngành tỉnh Đồng Tháp kiểm tra công tác tuyên truyền, phòng, chống tác hại thuốc lá tại Trường THCS Tân Bình, huyện Châu Thành
KIỂM SOÁT CHẶT CHẼ KINH DOANH THUỐC LÁ
Tại tỉnh Đồng Tháp, các cửa hàng bán thuốc lá thường hoạt động với quy mô nhỏ lẻ, chủ yếu buôn bán thuốc lá điếu sản xuất trong nước và bán kèm với các mặt hàng khác. Bên cạnh đó cũng còn các cơ sở buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu nhưng với số lượng nhỏ lẻ.
Qua khảo sát một số cửa hàng tạp hóa có bán lẻ thuốc lá trên địa bàn TP Cao Lãnh cho thấy, sản phẩm thuốc lá được bày bán trên kệ hoặc trong tủ kính đủ các loại từ cao cấp đến bình dân. Hầu hết, chủ cửa hàng đều lựa chọn bán các mặt hàng nội địa, có hợp đồng phân phối và hóa đơn chứng từ hợp lệ.
Tại một số cửa hàng tạp hóa trên đường Lê Anh Xuân và Hùng Vương (Phường 2, TP Cao Lãnh) sản phẩm thuốc lá được bán kèm với các mặt hàng khác. Một chủ cửa hàng, cho biết: “Chúng tôi chỉ bán những sản phẩm thuốc lá nội địa, có nguồn gốc rõ ràng, không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi”.
Theo quy định, người kinh doanh phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về điều kiện kinh doanh và được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép bán buôn hoặc bán lẻ sản phẩm thuốc lá thì mới được phép kinh doanh. Theo Sở Công thương Đồng Tháp, thực hiện kiểm tra việc kinh doanh thuốc lá, năm 2023, Sở đã kiểm tra 2 doanh nghiệp bán buôn sản phẩm thuốc lá. Qua kiểm tra, chưa phát hiện việc vận chuyển, tàng trữ, buôn bán sản phẩm thuốc lá ngoại, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trái pháp luật.
Đến nay, các ngành chức năng tỉnh Đồng Tháp đã cấp 7 Giấy phép bán buôn sản phẩm thuốc lá; 311 Giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá. Thời gian qua, Sở Công thương phối hợp với Cục Quản lý thị trường Đồng Tháp và các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống các vi phạm về buôn bán, kinh doanh, in nhãn quảng cáo trên bao bì thuốc lá, địa điểm bán thuốc lá, cấp giấy phép bán thuốc lá; kiểm soát việc khuyến mãi, tiếp thị, tài trợ của các doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá...
Bên cạnh đó, các sở, ban ngành và địa phương tăng cường công tác quản lý, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi kinh doanh bất hợp pháp đối với thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Kết quả, các ngành đã kiểm tra phát hiện 515 vụ, 99 đối tượng vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu; thu giữ gần 420.000 bao thuốc lá; khởi tố 20 vụ, 14 đối tượng về tội buôn bán hàng cấm là thuốc lá nhập lậu và vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới; tiêu hủy trên 450.000 bao thuốc lá. Qua kiểm tra chưa phát hiện việc vận chuyển, tàng trữ, buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trái pháp luật.
6 tháng đầu năm 2024, các Đội quản lý thị trường trong tỉnh đã kiểm tra, lập biên bản 4 vụ. Hàng hóa vi phạm là 3.590 bao thuốc lá điếu nhập lậu, hàng hóa chưa xác định chủ sở hữu; xử lý tồn 6 vụ, tang vật vi phạm là 3.560 bao thuốc lá điếu nhập lậu các loại, 5 xe mô tô, trị giá tang vật tịch thu trên 76 triệu đồng.
Thuốc lá được bày bán trong tủ kính đủ các loại, chủ yếu là sản phẩm nội địa
Thực hiện công tác quản lý, phòng, chống tác hại (PCTH) của thuốc lá, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đều thực hiện tốt các quy định, hướng dẫn về PCTH thuốc lá; tỷ lệ người hút thuốc tại các cơ quan, đơn vị ngày càng giảm.
Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế như: một số đơn vị chưa treo đầy đủ các biển báo cấm hút thuốc, nội quy cấm hút thuốc tại cơ quan chưa phù hợp với thực tế. Riêng tại các điểm công cộng, người dân còn vi phạm về hành vi hút thuốc lá.
Hàng năm, các địa phương trên toàn tỉnh chỉ đạo các thành viên trong Ban Chỉ đạo Chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân thực hiện giám sát định kỳ hoặc lồng ghép vào các đợt kiểm tra hoạt động chuyên môn đối với các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn tỉnh về công tác thực thi chính sách, pháp luật về PCTH thuốc lá.
Tuy nhiên, việc thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật PCTH thuốc lá còn nhiều hạn chế. Trong quá trình thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát vẫn còn gặp nhiều khó khăn nhất định; các cơ quan, đơn vị tuy rất quan tâm đến công tác PCTH thuốc lá, nhưng vẫn còn một bộ phận công chức, viên chức còn hút thuốc chưa cai nghiện được; công tác tuyên truyền có nơi vẫn còn thực hiện mang tính hình thức, chưa có chiều sâu; riêng tại các điểm công cộng, người dân còn vi phạm về hành vi hút thuốc lá nơi công cộng.
Thực hiện Chiến dịch truyền thông, hưởng ứng “Ngày thế giới không thuốc lá 31/5” và “Tuần lễ Quốc gia không khói thuốc 25/5 - 31/5” năm 2024, Ban Chỉ đạo Chăm sóc sức khỏe Nhân dân tỉnh Đồng Tháp tuyên truyền đến cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan, đơn vị treo băng - rôn hưởng ứng tại trụ sở làm việc và thực hiện cam kết không hút thuốc lá tại nơi làm việc.
Tuyên truyền phòng, chống tác hại thuốc lá thông qua Hội thi Tìm hiểu Luật phòng, chống tác hại thuốc lá trong đoàn viên, thanh niên
CHÚ TRỌNG TUYÊN TRUYỀN, NÂNG CAO NHẬN THỨC NGƯỜI DÂN
Xác định tình hình nhập lậu thuốc lá, buôn bán, vận chuyển, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường, qua không gian mạng ngày càng tăng về quy mô và mức độ nghiêm trọng, đặc biệt là tình trạng mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử, pha trộn ma túy (cần sa, ma túy tổng hợp) đang diễn biến phức tạp và gia tăng rất nhanh. Luật PCTH thuốc lá, các văn bản hướng dẫn chưa quy định cụ thể về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng dẫn đến thiếu quy định về cơ chế quản lý, chế tài xử phạt đủ mạnh đối với hành vi vi phạm.
Để triển khai hiệu quả Công điện số 47/CĐ-TTg ngày 13/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các ngành chức năng tỉnh Đồng Tháp và các đơn vị có liên quan tăng cường quản lý, thường xuyên kiểm tra, kiểm soát tình hình kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân buôn bán, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nhập lậu.
Tiếp tục phối hợp các đơn vị có liên quan tuyên truyền các thương nhân phân phối, bán lẻ thuốc lá thực hiện đúng quy định pháp luật khi kinh doanh sản phẩm thuốc lá; tuyên truyền, giáo dục, vận động Nhân dân không tham gia, tiếp tay buôn lậu và tiêu thụ, sử dụng sản phẩm thuốc lá lậu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Thành lập Đoàn liên ngành tiến hành thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật PCTH thuốc lá trên địa bàn tỉnh; tổ chức các đợt thanh, kiểm tra hằng tháng, quý và xử phạt các vi phạm về buôn bán, kinh doanh, sử dụng thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Giám sát việc thi hành các quy định cấm hút thuốc lá tại các nơi có quy định cấm hút thuốc lá theo quy định hiện hành.
Cùng với đó, tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi nhập lậu thuốc lá, buôn bán thuốc lá giả, thuốc lá nhái nhãn mác và kinh doanh trái phép các sản phẩm thuốc lá. Thực hiện xử phạt nghiêm những cá nhân, tổ chức vi phạm quy định theo Nghị định số 117/ND-CP ngày 28/9/2020 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Hàng năm, ngành y tế cũng đã triển khai các đợt giám sát tăng cường công tác thực thi Luật PCTH thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, các trường đại học, cao đẳng, những nơi công cộng, nơi sản xuất, kinh doanh, mua bán, nhà hàng, khách sạn... để hỗ trợ tăng cường việc kiểm tra, việc sử dụng thuốc lá không đúng nơi quy định và hỗ trợ hướng dẫn các biện pháp thực hiện môi trường không khói thuốc, cũng như xây dựng mô hình Không khói thuốc tại nơi làm việc nhằm bảo vệ môi trường không khói thuốc.
