Tăng cường quản lý, hướng tới khai thác khoáng sản bền vững

Mỏ vàng Khau Âu (xã Yên Bình), nơi hoạt động khai thác đã dần đi vào nền nếp.

Nhiều năm trước, khu vực mỏ vàng Khau Âu, xã Yên Bình, là điểm nóng về khai thác vàng trái phép. Bên ngoài khu vực mỏ thường xuyên xuất hiện các đối tượng từ nơi khác đến dựng lán, đào hang tìm vàng.

Tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền và phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng, tình hình tại đây đã ổn định. Các lán trại, máy móc bị tháo dỡ, tịch thu; hoạt động đào đãi trái phép cơ bản chấm dứt; môi trường được cải thiện rõ rệt, các dòng suối hạ nguồn không còn đục bùn như trước.

Sau khi được cấp phép khai thác theo quy định, Công ty TNHH Kim Ngân đã tiếp nhận và tổ chức khai thác mỏ vàng Khau Âu, đưa hoạt động từng bước đi vào nền nếp, tuân thủ quy trình kỹ thuật và yêu cầu bảo vệ môi trường.

Ông Nguyễn Thành Long, đại diện doanh nghiệp, cho biết: Mỏ có diện tích 3,6ha, được cấp phép khai thác từ tháng 6-2019 đến năm 2029. Đơn vị tuân thủ đầy đủ các quy chuẩn, quy định về khai thác khoáng sản. Trong quá trình sản xuất, nước được lắng lọc và bơm tuần hoàn trở lại, không xả ra môi trường. Chúng tôi không sử dụng hóa chất trong tuyển rửa quặng, bảo đảm quy trình khai thác an toàn, bền vững.

Ông Trần Hà Nam, Chủ tịch UBND xã Yên Bình, thông tin: Ngay sau khi tiếp nhận quản lý, xã đã thành lập Tổ phản ứng nhanh để thường xuyên nắm bắt, rà soát ranh giới khai thác, phối hợp với Công an, Quân sự và Phòng Kinh tế giám sát hoạt động khoáng sản. Nhờ đó, việc khai thác trên địa bàn được kiểm soát chặt chẽ, không còn tình trạng khai thác trái phép.

Cùng với Yên Bình, tại khu vực Cốc Coóc - Bản Pò (xã Na Rì), hoạt động khai thác cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường của Công ty CP Sao Mai Bắc Kạn cũng được triển khai đúng quy định, có sự giám sát thường xuyên của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương.

Hoạt động khai thác cát, sỏi của Công ty Cổ phần Sao Mai Bắc Kạn được triển khai đúng quy định, bảo đảm an toàn môi trường.

Khu vực mỏ nằm ven suối, được cắm mốc ranh giới rõ ràng, có hàng rào cảnh báo an toàn và hệ thống thu gom, xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường. Tại hiện trường, máy móc được bố trí gọn gàng, tuyến đường vận chuyển được rải đá, phun nước định kỳ để hạn chế bụi và tiếng ồn.

Nhờ tuân thủ nghiêm quy trình khai thác, khu vực xung quanh không xảy ra sạt lở hay ô nhiễm, đời sống người dân vẫn ổn định, sản xuất nông nghiệp được bảo đảm.

Ông Nông Văn Toàn, đại diện Công ty Sao Mai, chia sẻ: Đơn vị thực hiện nghiêm quy định của Nhà nước, khai thác đúng mốc giới, không mở rộng ra ngoài phạm vi được cấp phép. Chúng tôi tuyệt đối không dùng hóa chất, chỉ khai thác và tuyển rửa cơ học để bảo đảm an toàn môi trường và chất lượng vật liệu.

Theo bà Bùi Thị Thu, Phó Chủ tịch UBND xã Na Rì: Hiện trên địa bàn có một doanh nghiệp được cấp phép khai thác và một đơn vị khác đang hoàn thiện thủ tục. Xã giao Phòng Kinh tế thường xuyên kiểm tra, giám sát; đồng thời phối hợp các lực lượng chức năng tổ chức kiểm tra định kỳ, đột xuất để bảo đảm hoạt động khai thác tuân thủ quy định.

Hiện nay, tại các xã, phường khu vực phía Bắc tỉnh Thái Nguyên có hơn 50 mỏ khoáng sản các loại như vàng, sắt, chì kẽm, đá vôi, cát sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường. Trước đây, ở một số mỏ từng xuất hiện tình trạng khai thác vượt chỉ giới, chưa bảo đảm cam kết môi trường. Từ khi chính quyền địa phương hai cấp được kiện toàn, công tác quản lý khoáng sản được siết chặt hơn.

Các địa phương tăng cường kiểm tra thực tế tại mỏ, phối hợp cơ quan chuyên môn giám sát quy trình khai thác của doanh nghiệp, đồng thời xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu nếu để xảy ra vi phạm.

Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền các cấp và ý thức chấp hành ngày càng cao của doanh nghiệp, hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã dần đi vào nền nếp. Nhiều mỏ được đầu tư bài bản, tuân thủ kỹ thuật, chú trọng hoàn thổ và trồng cây phục hồi cảnh quan sau khai thác.

Việc gắn khai thác khoáng sản với bảo vệ môi trường không chỉ bảo đảm nguồn tài nguyên cho tương lai mà còn tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương. Đây là hướng đi cần tiếp tục được duy trì và nhân rộng trong thời gian tới.

Hà Lượng