Tăng cường xây dựng các khu công nghiệp văn minh, an toàn

Một buổi truyền thông phòng chống tệ nạn ma túy do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp Bộ Công an tổ chức. (Ảnh: THANH HÀ)

Phần lớn công nhân khu công nghiệp là lao động nhập cư, có tuổi đời trẻ (từ 18-35 tuổi), ở trong các khu nhà trọ chật hẹp, thiếu sân chơi lành mạnh, áp lực công việc cao… Những lý do nêu trên là “môi trường” thuận lợi để tội phạm ma túy xâm nhập, nếu không có sự vào cuộc kịp thời của cơ quan chức năng.

Hiện, nước ta có khoảng 17 triệu công nhân, trong đó gần 7 triệu công nhân làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Nếu như trước đây, ma túy thường gắn với môi trường phức tạp ngoài xã hội thì nay đã len lỏi vào các khu công nghiệp, nhà trọ, quán giải khát, nơi công nhân sinh sống, làm việc.

Các loại ma túy tổng hợp ngụy trang tinh vi trong bánh kẹo, trà sữa, nước khoáng, nước tăng lực khiến người lao động không đủ hiểu biết rất khó nhận diện. Những công nhân khi “sập bẫy” sẽ bị dụ dỗ, ép buộc vào đường dây mua bán, vận chuyển nhỏ lẻ trong nội bộ khu công nghiệp và khu vực lân cận. Sự phát triển của mạng internet khiến một bộ phận công nhân dễ tiếp cận mua bán ma túy để sử dụng hoặc kiếm lời.

Cuối tháng 1/2024, Công an tỉnh Bình Dương (cũ) bắt giữ một đối tượng tập kết hơn 64kg ma túy các loại để “tuồn” vào khu nhà trọ công nhân ở thành phố Thuận An. Ngày 8/3/2024, Công an tỉnh Bình Dương (cũ) tiếp tục phát hiện, thu giữ 4kg thuốc lắc, 1 kg ketamine, 1 bịch bột ma túy, 4kg ma túy đá, 15 bánh heroin. Mở rộng điều tra các đối tượng liên quan, công an thu giữ thêm tổng cộng hơn 22kg ma túy các loại. Tối 11/9, Công an thành phố Hải Phòng ra quân tổng kiểm tra bất ngờ tại 481 cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự và dịch vụ nhạy cảm, các cơ sở lưu trú và khu nhà ở công nhân đã phát hiện 19 công nhân tại khu nhà Vũ Yên 1, phường Thủy Nguyên dương tính với chất ma túy.

Theo báo cáo của Công an tỉnh Thanh Hóa, năm 2024, công an tỉnh phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc có liên quan đến công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp gây mất an toàn lao động, ảnh hưởng kỷ luật, năng suất lao động.

Để bảo vệ đoàn viên, người lao động, những năm qua Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam kiên trì, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, các cơ quan chức năng chỉ đạo các cấp công đoàn triển khai công tác tuyên truyền phòng chống tội phạm, ma túy.

Theo Phó ban Quan hệ Lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) Nguyễn Mạnh Kiên, công tác này còn khó khăn, vướng mắc. Nhiều chủ doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước chưa quan tâm, phối hợp, tạo điều kiện để Công đoàn tổ chức tuyên truyền trực tiếp cho công nhân. Một số cấp chính quyền cơ sở, doanh nghiệp chưa quan tâm đầu tư nguồn lực triển khai tuyên truyền phòng chống ma túy. Cán bộ công đoàn, cơ sở mỏng, thường xuyên biến động, chưa được trang bị đầy đủ kiến thức phòng chống ma túy. Trong khi đó, công nhân lao động có chiều hướng gia tăng nhanh về số lượng, dịch chuyển nhiều; cường độ lao động căng thẳng, thường xuyên phải tăng ca gây khó khăn trong tổ chức tuyên truyền…

Ngày 8/9/2025, Bộ trưởng Công an ký ban hành Quyết định số 7619/QĐ-BCA phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống ma túy đến năm 2030. Một điểm nhấn đáng chú ý trong chương trình mang tầm vóc chiến lược quốc gia này là việc giao Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chủ trì Tiểu dự án 4 “Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phòng chống ma túy cho công nhân, lao động các khu công nghiệp” thuộc Dự án 7. Với mạng lưới sâu rộng, bám sát xuống tận tổ, đội sản xuất, tổ chức Công đoàn sẽ là “cánh tay nối dài” trên “mặt trận” giảm cầu ma túy tại cơ sở, góp phần giảm mạnh số người nghiện mới...

Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Phan Văn Anh cho biết: "Bảo đảm an ninh công nhân luôn được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam coi là nhiệm vụ hàng đầu, trong đó bảo vệ công nhân lao động không bị tội phạm ma túy tấn công là phần việc quan trọng. Ngay sau khi được giao nguồn lực, nhiệm vụ cụ thể, Tổng Liên đoàn nhanh chóng triển khai thực hiện trên toàn hệ thống. Trong đó, với chỉ tiêu 70% công nhân lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất được tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, kiến thức, kỹ năng về phòng chống ma túy không chỉ bảo vệ sức khỏe, hạnh phúc của hàng triệu người lao động, lực lượng nòng cốt của nền kinh tế mà còn tiến tới xây dựng các khu công nghiệp, khu chế xuất văn minh, an toàn. Từ đó, góp phần quan trọng vào giữ vững ổn định trật tự an toàn xã hội, thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống ma túy đến năm 2030.

Đầu tháng 12/2025, triển khai kế hoạch của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về tăng cường phòng chống ma túy cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất năm 2025, Ban Quan hệ lao động Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp Liên đoàn Lao động tỉnh Thanh Hóa tổ chức tọa đàm với sự tham gia của hơn 200 cán bộ công đoàn đến từ hai tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phòng chống ma túy trong công nhân lao động.

Tại tọa đàm, các cán bộ công đoàn nêu thực tế việc tuyên truyền pháp luật nói chung còn khô cứng, chủ yếu treo băng rôn, phát tờ rơi, phổ biến qua các cuộc họp ngắn. Các hoạt động lồng ghép tuy thu hút công nhân, lao động đến nhưng do nội dung tuyên truyền chưa chạm được tới cảm xúc, nhu cầu thực tế họ không hào hứng do “chưa thấy mình ở trong câu chuyện”...

Chủ tịch Công đoàn Công ty Trách nhiệm hữu hạn GTWILL Việt Nam Nguyễn Thị Vân Anh khẳng định: "Việc tuyên truyền cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống như: quản lý cảm xúc, làm chủ bản thân, tránh xa cám dỗ, với những câu chuyện nhân vật có thật “truyền cảm hứng”. Thay vì tuyên truyền tại hội nghị, hội trường, hãy đến tận phân xưởng, khu trọ phối hợp đội an toàn vệ sinh lao động, tổ an ninh công nhân tự quản tuyên truyền phòng chống ma túy, tác hại thuốc lá điện tử, kỹ năng nhận biết ma túy mới… bằng hình ảnh minh họa, video ngắn dễ theo dõi, dễ nhớ. Tăng cường tuyên truyền qua mạng xã hội, Fanpage, Zalo…".

Theo đại diện Ban Quan hệ Lao động, thời gian tới, Tổng Liên đoàn tiếp tục nâng cao hiệu quả triển khai thực hiện Quy chế phối hợp với Bộ Công an; tập trung lựa chọn các doanh nghiệp lớn, khu công nghiệp trọng điểm xây dựng mô hình “Nơi làm việc an toàn, không ma túy”; xây dựng, nhân rộng các mô hình hay, cách làm hiệu quả về phòng chống ma túy tại các khu công nghiệp, doanh nghiệp, khu nhà trọ công nhân, đưa việc tuyên truyền thông qua các mô hình hiệu quả trở thành trụ cột trong công tác này.

THANH HÀ