Tăng hạng giá trị cho nông sản Việt Nam

Phần vỏ thịt này thường bị bỏ đi làm rác thải nông nghiệp hoặc được chế biến làm phân vi sinh. Trung bình, mỗi tấn sản phẩm cà phê thu hoạch thải ra khoảng 0,5 tấn vỏ. Như vậy một năm, lượng vỏ thịt quả cà phê bị thải ra rất lớn (khoảng 2,5 triệu tấn/năm). Hiện nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu để chế biến phần vỏ này thành các sản phẩm có giá trị, vừa tăng giá trị cho cây cà phê nói riêng, cho nông sản Việt Nam nói chung, đồng thời giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường khi xử lý được nguồn thải.

Tận dụng vỏ cà phê bị loại bỏ trong quá trình chế biến, anh Nguyễn Khắc Biền và cộng sự của Viện Khoa học Công nghệ (KH-CN) và Quản lý môi trường, Trường Đại học Công nghiệp TP HCM đã sản xuất ra loại rượu vang có hương vị đặc trưng riêng bằng công nghệ lên men.

Anh Biền cho biết vỏ cà phê có hàm lượng đường cao (14,4%), protein (10,1%) với các loại axít amin, là nguyên liệu tốt để có thể lên men, sản xuất rượu vang hoặc cồn. Hàm lượng hữu cơ trong đó cũng rất cao. Hàm lượng cellulose trong vỏ cà phê 63,2%, lignin 17,7% - hai thành phần nếu được phân hủy sẽ tạo mùn. Ngoài ra, trong vỏ cà phê chứa dược tính có lợi cho sức khỏe. Do đó, khi sản phẩm vang này ra đời sẽ có nhiều ưu điểm so với một số dòng vang khác.

Dự án “Rượu vang cà phê Việt Nam” đạt giải nhì cuộc thi “Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao năm 2023”. Ảnh: HỒNG THỦY

Quy trình sản xuất rượu vang khá đơn giản. Vỏ thịt trái cà phê chín cây được thu hái và lựa chọn kỹ càng. Sau khi được xử lý, phân loại, rửa sạch và cho lên men 2 lần. Vỏ được ủ trong thiết bị chuyên dụng gỗ sồi để tạo hương vị đặc trưng của sản phẩm. Phần bã vỏ cà phê sau khi lên men được ủ làm phân bón hữu cơ vi sinh.

Với cách chế biến sản phẩm từ vỏ cà phê, người nông dân trồng cà phê sẽ tạo ra được nhiều giá trị hơn trên một diện tích canh tác, tận dụng được phần thịt của quả cà phê, mang lại lợi ích kinh tế cho người dân, góp phần vào bảo vệ môi trường và cải thiện đời sống của cộng đồng.

Dự án "Rượu vang cà phê Việt Nam" đã nhận được giải nhì của cuộc thi "Đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao 2023", do Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao và Sở KH-CN TP HCM phối hợp tổ chức. Quy trình sản xuất rượu vang từ vỏ cà phê được cấp bằng độc quyền sáng chế theo đơn số 1-2023-02186 tại Cục Sở hữu trí tuệ. Công nghệ đang được giới thiệu tại Sàn Giao dịch công nghệ, Sở KH-CN TP HCM.

Về tiềm năng của sản phẩm rượu vang cà phê, theo PGS-TS Lê Hùng Anh, Viện trưởng Viện KH-CN và Quản lý môi trường, ý tưởng khởi nghiệp rượu từ vỏ cà phê là một đề tài xuất sắc có tính khả thi cao, nhiều tiềm năng phát triển lớn ngoài thị trường. Không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước, mà còn có khả năng xuất khẩu đi nước ngoài.

Theo số liệu của Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng diện tích cà phê của Việt Nam tính đến hết năm 2022 đạt 710.660 ha, trong đó diện tích cà phê kinh doanh đạt 653.100 ha. Sản lượng cà phê niên vụ 2021-2022, sản lượng cà phê Việt Nam đạt trên 1,8 triệu tấn. Đây là nguồn nguyên liệu rất lớn để đẩy mạnh sản xuất sản phẩm, hỗ trợ phát triển, góp phần tăng giá trị kinh tế cho nông dân và bảo vệ môi trường.

Mộc Lan