Tăng lương hưu cho hàng triệu người: Nghỉ trước, sau 1/7/2024 khác nhau thế nào?
Mức lương hưu sau cải cách sẽ được xây dựng và điều chỉnh để cả những người nghỉ hưu trước hay sau thời điểm cải cách tiền lương đều không bị thiệt thòi.
Những thay đổi về lương hưu của người nghỉ trước và sau 1/7/2024
Theo lộ trình cải cách tiền lương, từ 1/7/2024 trở đi, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) dự kiến sẽ được hưởng mức tiền lương mới cao hơn so với thời điểm hiện tại.
Với cách tính lương hưu dựa trên số năm cuối cùng trước khi nghỉ hưu như hiện nay, việc tăng mức tiền lương đóng BHXH sẽ dẫn đến việc tăng mức lương hưu. Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức có thời gian hưởng tiền lương mới càng dài thì lương hưu càng tăng cao so với người nghỉ hưu trước 1/7/2024.
Căn cứ như trên, người nghỉ hưu sau 1/7/2024 có thể sẽ được hưởng mức lương hưu cao hơn nhiều so với những người nghỉ hưu trước cải cách tiền lương, dẫn đến sự phát sinh chênh lệch lương hưu giữa những người nghỉ hưu trước và sau ngày 1/7/2024 khi thực hiện cải cách tiền lương.
Do đó, nhằm đảm bảo tính cân đối về mức hưởng giữa những người nghỉ hưu trước và sau 1/7/2024 đồng thời đảm bảo tính cân đối trong khả năng thu - chi, BHXH Việt Nam đã đề xuất điều chỉnh mức tăng lương hưu từ 1/7/2024 với mức tăng khoảng 8%.
Theo đó dự kiến, từ 1/7/2024, mức lương làm căn cứ đóng BHXH bình quân sẽ tăng thêm khoảng 54,89% (do bảng lương mới thiết kế phụ cấp công vụ vào lương để mở rộng quan hệ tiền lương).
Căn cứ vào từng đối tượng cụ thể, mức lương hưu sau cải cách sẽ được xây dựng và điều chỉnh để cả những người nghỉ hưu trước hay sau thời điểm cải cách tiền lương đều không bị thiệt thòi theo đúng tinh thần Nghị quyết 27.
Người nghỉ hưu trước 1/7/2024 có được bù giảm phần chênh lệch lương hưu khi cải cách tiền lương?
Đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có thông tin cụ thể về các chính sách hay chế độ lương hưu theo chính sách cải cách tiền lương từ 1/7/2024.
Nhưng mức lương hưu sau cải cách sẽ được xây dựng và điều chỉnh sao cho những người nghỉ hưu trước hay sau thời điểm cải cách tiền lương đều không bị thiệt thòi theo đúng tinh thần Nghị quyết 27.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết từ 1/7/2024 sẽ có 3 mức điều chỉnh lương hưu cho 3 nhóm đối tượng khi cải cách tiền lương, bao gồm:
Nhóm 1: Những người nghỉ hưu sau 1/7/2024
Hiện nay, mức lương hưu dành cho đối tượng nghỉ hưu sau 1/7/2024 tăng bao nhiêu sẽ được Bộ và các cơ quan liên quan tính toán kỹ lưỡng và hợp lý, hài hòa giữa những người có cùng chức vụ, công việc chuyên môn trước và sau thời điểm cải cách 1/7/2024.
Nhóm 2: Những người nghỉ hưu trước 1/7/2024
Đây là nhóm đối tượng sẽ được lưu ý khi thực hiện cải cách tiền lương. Theo đó, Nhà nước sẽ sắp xếp mức bù giảm phần chênh lệch lương giữa người nghỉ hưu trước và sau thời điểm cải cách tiền lương.
Đồng thời, những người nghỉ hưu trước 1/7/2024 ngoài được áp dụng chính sách BHXH thì sẽ vẫn được đảm bảo đầy đủ các chế độ như những người nghỉ hưu bình thường.
Bên cạnh đó, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng nhấn mạnh quan điểm về việc điều chỉnh mức lương hưu không được thấp hơn 50% so với mức tăng sau cải cách nhằm đảm bảo sự cân đối, không để người nghỉ hưu trước 1/7/2024 bị thiệt thòi sau cải cách tiền lương.
Nhóm 3: Những người nghỉ hưu trước năm 1995
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thông tin sẽ có chính sách đặc biệt để đẩy lương hưu lên cao hơn nữa đối với nhóm đối tượng này.
Như vậy, có thể thấy, khi thực hiện cải cách tiền lương, dự kiến những người nghỉ hưu trước ngày 1/7/2024 và trước năm 1995 sẽ được xem xét tăng mức lương hưu phù hợp để đảm bảo tính hài hòa, cân đối, không để người nghỉ hưu trước 1/7/2024 bị đẩy xa, thiệt thòi hơn khi cải cách tiền lương.
Cách tính lương hưu sau cải cách tiền lương từ 1/7/2024
Hiện chưa có văn bản hay quy định nào quy định về cách tính lương hưu sau cải cách tiền lương 01/7/2024.
Nhưng theo Nghị quyết 104/2023/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 thì từ ngày 1/7/2024, bên cạnh việc cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì cũng sẽ song song điều chỉnh:
- Lương hưu
- Trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công
- Một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở.
Như vậy, từ 01/7/2024 tới đây, khi thực hiện cải cách tiền lương thì lương hưu cũng sẽ được điều chỉnh theo cùng lúc.
Hiện nay, công thức tính lương hưu được quy định tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13; Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:
Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ (%) hưởng lương hưu hằng tháng X Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Theo đó, với mức lương bình quân tháng đóng BHXH dự kiến sẽ tăng lên 30% cho cán bộ, công chức, viên chức (bao gồm cả lương cơ bản và phụ cấp) thì mức lương hưu được tính từ mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tỷ lệ hưởng lương hưu cũng sẽ tăng theo.
