Tăng tốc ban hành chính sách đất đai mới cho chính quyền hai cấp

Triển khai chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường, Cục Quản lý đất đai xác định quý II/2025 là thời điểm then chốt để đẩy nhanh việc hoàn thiện chính sách phục vụ mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Ảnh minh họa.

Việc xây dựng mô hình chính quyền hai cấp đòi hỏi phải có sự phân định rõ ràng, hợp lý về chức năng, nhiệm vụ giữa các cấp, trong đó công tác quản lý đất đai là một nội dung đặc biệt nhạy cảm và phức tạp.

Thực tế cho thấy, nhiều địa phương vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận quỹ đất, xử lý hồ sơ đất đai, giao đất, cho thuê đất cho doanh nghiệp đầu tư phát triển hạ tầng, nhà ở, thương mại. Việc hoàn thiện chính sách đất đai, nhất là các quy định về phân cấp, phân quyền, là yếu tố then chốt để tháo gỡ các điểm nghẽn này.

Trong quý I/2025, Cục Quản lý đất đai đã chủ trì xây dựng và trình Chính phủ ban hành hai nghị định quan trọng. Nghị định số 75/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Nghị quyết số 171/2024/QH15 về thí điểm phát triển nhà ở thương mại thông qua cơ chế thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất để giảm bớt thủ tục hành chính, tăng tính thị trường và minh bạch.

Đáng chú ý, Công văn số 24/BNNMT-QLĐĐ cũng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép phân cấp cho UBND cấp tỉnh quyền giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá đối với các trường hợp đặc biệt, nhằm hỗ trợ triển khai các dự án đầu tư công và dân sinh cấp thiết.

Hiện Cục Quản lý đất đai đang hoàn thiện hai Thông tư cốt lõi gồm Thông tư hướng dẫn phương pháp xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất và Thông tư quy định tiêu chí đánh giá hiệu quả sử dụng đất. Đây là những công cụ kỹ thuật sẽ giúp địa phương thực hiện nhiệm vụ tài chính, ngân sách, quy hoạch - kế hoạch sử dụng đất một cách khoa học, chính xác.

Đáng chú ý, việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia đang được đẩy mạnh như một phần của tiến trình chuyển đổi số ngành tài nguyên và môi trường.

Theo chỉ đạo của Bộ trưởng, tiến độ số hóa hồ sơ địa chính, cập nhật biến động đất đai, kết nối dữ liệu liên ngành (với tài chính, xây dựng, công thương, tư pháp...) sẽ được đẩy nhanh trong quý II.

Bên cạnh đó, theo lãnh đạo Cục Quản lý đất đai, cơ quan này đang tiếp tục duy trì việc giải đáp, hướng dẫn kỹ thuật, chính sách cho người dân và địa phương qua nhiều kênh: Cổng dịch vụ công quốc gia, hộp thư Chính phủ, đường dây nóng… Trong quý I, hàng chục kiến nghị, phản ánh đã được xử lý kịp thời, góp phần giảm thiểu khiếu nại và xung đột liên quan đất đai.

Đối với công tác giám định, định giá trong tố tụng hình sự - một lĩnh vực mới nổi nhưng ngày càng quan trọng, Cục đã và đang xử lý 13 vụ việc giám định tư pháp và 12 vụ định giá tài sản có liên quan đến đất đai, đảm bảo đúng quy trình và pháp lý, phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra.

Đặc biệt, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Cục đã tham gia Tổ công tác số 04 của Ban chỉ đạo Trung ương, kiểm tra, tháo gỡ khó khăn cho các dự án đầu tư tại Hà Nội và Thái Nguyên. Đây là hoạt động có tác động thực tiễn rất rõ nét, được doanh nghiệp và địa phương đánh giá cao.

Trong quý II, Cục này sẽ tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật phục vụ mô hình chính quyền địa phương hai cấp, trong đó có nội dung sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương, hoặc xây dựng một nghị định riêng nếu được Chính phủ chấp thuận. Đây là phần việc có tính chất thiết kế thể chế, ảnh hưởng trực tiếp tới phân cấp quản lý đất đai, tổ chức bộ máy và quyền hạn giữa các cấp chính quyền.

Cục Quản lý đất đai cũng sẽ trình hồ sơ sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai phục vụ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV tập trung vào các nhóm chính sách như giá đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đấu giá quyền sử dụng đất và quản lý đất đai công.

Đồng thời, các nhiệm vụ chuyên môn như hướng dẫn chỉnh lý hồ sơ địa chính sau sắp xếp đơn vị hành chính; cập nhật dữ liệu đất đai trên nền tảng số; giám sát đánh giá hiệu quả sử dụng đất; định giá tài sản trong tố tụng hình sự... sẽ tiếp tục được đẩy mạnh.

D.Ngân