Tăng tốc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam trong tháng 11

Tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề về các nghị định hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam ngày 4/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã giao các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ tiếp tục hoàn thiện các dự thảo nghị định, các phó thủ tướng phụ trách các lĩnh vực tiếp tục chỉ đạo, trình ban hành các nghị định trước ngày 15/11.

Cùng với đó, giao các thành phố phải ban hành ngay các cơ chế, chính sách theo thẩm quyền, chủ động chuẩn bị địa điểm, bộ máy… liên quan và cố gắng tới 15/11 phải xong, theo thông tin từ baochinhphu.

Thủ tướng yêu cầu, sau khi các nghị định được ban hành, công việc nào thuộc thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của ai thì người đó phải làm, quyết định theo thẩm quyền và báo cáo ngay nếu vượt quá thẩm quyền.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc họp về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam ngày 4/11. Ảnh" VGP/Nhật Bắc

Cần cơ chế, chính sách vượt trội

Báo cáo tại phiên họp về một số vấn đề trong quá trình xây dựng các dự thảo nghị định liên quan đến Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, Quốc hội đã trao quyền cho Chính phủ xây dựng các nghị định để vận hành các trung tâm này.

Các nước khác trên thế giới vận hành theo luật về trung tâm tài chính. Tuy nhiên, Việt Nam khởi đầu với những bước đi đầu tiên, nếu làm luật thì quy trình sẽ lâu và nếu có điều chỉnh gì cũng sẽ rất phức tạp.

Do đó, Bộ Chính trị đã chỉ đạo Chính phủ báo cáo Quốc hội và được Quốc hội đồng ý cho phép Chính phủ quy định những vấn đề này như luật.

Sau năm năm, hoặc ngắn hơn hoặc dài hơn, Việt Nam sẽ tổng kết, điều chỉnh và xây dựng Luật về Trung tâm tài chính quốc tế.

Chính phủ đã tổ chức hai đoàn đi khảo sát tại Anh, Luxembourg, Đức và UAE. Các bộ, ngành và đặc biệt là hai địa phương là TP.HCM và Đà Nẵng đã đi nhiều hơn, trong đó có tham khảo kinh nghiệm tại Singapore, Thượng Hải (Trung Quốc), Kazakhstan. Ngân hàng Nhà nước cũng đã đi nhiều nước để tham khảo các quy định ngân hàng.

Các chuyên gia cũng nhận định, Việt Nam có lợi thế của người đi sau, học hỏi được kinh nghiệm từ các nước trong xây dựng và vận hành trung tâm tài chính quốc tế. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, nếu không có cơ chế, chính sách vượt trội thì không nên triển khai, vì chắc chắn sẽ không thành công.

Một số nguyên tắc, định hướng quan trọng

Tại cuộc họp, sau khi thảo luận, các thành viên Chính phủ cơ bản đồng tình, thống nhất với nội dung các nghị định. Trong đó, Nghị định về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam chỉ quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, bộ máy và công tác cán bộ, con người.

Một số định hướng quan trọng là có một ban chỉ đạo chung do Thủ tướng Chính phủ thành lập, một ban điều hành chung với hai chi nhánh tại hai thành phố, một cơ quan giám sát chung, một cơ quan chung giải quyết các tranh chấp.

Cùng với đó, con người, cán bộ tại trung tâm được tuyển dụng theo nguyên tắc, thông lệ quốc tế, gồm cả nhân lực trong và ngoài nước nhưng với chất lượng cao nhất, đáp ứng được yêu cầu hoạt động hiệu quả của trung tâm.

Về một số nguyên tắc, Thủ tướng nêu rõ, các nghị định cần bám sát tình hình của Việt Nam để xây dựng chính sách cho phù hợp, hiệu quả; bám sát vào các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm có tính nguyên tắc cao nhưng thông thoáng, phù hợp, khả thi, hiệu quả.

Không chỉ vậy, bám sát thông lệ quốc tế nhưng đổi mới sáng tạo để xây dựng cơ chế, chính sách có tính cạnh tranh hơn nhằm thu hút các nguồn lực.

Cùng với đó là nguyên tắc một việc giao cho một người chịu trách nhiệm và quyết định; phân cấp, phân quyền tối đa, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và thiết kế các công cụ giám sát, kiểm tra.

Ngoài ra, cần tăng cường hậu kiểm và giảm tiền kiểm, để thủ tục nhanh chóng và thuận lợi cho các nhà đầu tư.

Các chính sách phải đảm bảo đột phá, vượt trội và theo nguyên tắc là mở, công khai, minh bạch, dễ hiểu, dễ tiếp cận, dễ làm, dễ kiểm tra, dễ giám sát.

Mai Anh