Tạo cho con thói quen ăn uống lành mạnh

Ăn nhiều thực phẩm chiên rán không tốt cho sức khỏe của trẻ nhỏ -Ảnh: M.T

Chồng công tác xa nhà, công việc khá bận rộn nên chị Đỗ Thị Tú (TP. Đông Hà) luôn tiện đâu cho con ăn đó. Lâu dần thành thói quen nên bếp nhà chị hiếm khi đỏ lửa, con gái cũng dần quen với thức ăn ở quán sá hơn là ở nhà. Các món bé đặc biệt thích là gà rán Cholipee; mì cay; các món ăn vặt như lạp xưởng, xúc xích. Cùng với thói quen đó, một thời gian sau con gái chị tăng cân nhanh chóng. Bé mới 12 tuổi, học lớp 6 nhưng có cân nặng là 45 kg, trong khi chiều cao chưa tới 1,3 m. Cùng với đó, da mặt của cháu nổi đầy mụn.

Đưa con đến gặp bác sĩ da liễu để điều trị các vấn đề về da, chị mới biết nguyên nhân dẫn đến béo phì, nổi mụn ở con gái mình một phần liên quan đến chế độ ăn uống hằng ngày. Cùng với việc kê đơn thuốc, bác sĩ khuyên nên cho con chị chuyển sang chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng và rau xanh hơn. Từ bác sĩ da liễu, chị Tú lại phải đem con gái đến gặp bác sĩ dinh dưỡng để tư vấn chế độ ăn uống hợp lý. Bác sĩ dinh dưỡng lại lưu ý với chị một điều rằng không phải điều trị tăng cân bằng cách chuyển sang một chế độ kiêng khem quá mức vì ở lứa tuổi 12, trẻ rất cần dinh dưỡng đầy đủ để phát triển về thể chất và trí não. Chị Tú cho biết: “Chỉ khi gặp bác sĩ tôi mới nhận ra chế độ ăn uống, luyện tập lành mạnh cho trẻ có vai trò quan trọng như thế nào. Trước đây, tôi chỉ nghĩ đơn giản có gì ăn nấy, con thích gì chiều nấy vì vợ chồng tôi chỉ mới một đứa con, điều kiện kinh tế không đến nỗi chật vật. Đến khi hậu quả xảy ra mới cuống cuồng đưa con đi chữa trị, không chỉ tiêu tốn về thời gian, tiền bạc mà điều khiến tôi ân hận là chính sự nuông chiều của mình khiến con trở nên tự ti vì mặc cảm về ngoại hình”. Liệu trình giảm cân và điều trị da của con gái chị Tú không phải ngày một ngày hai mà mất một thời gian dài, đòi hỏi sự đồng hành của mẹ, sự giúp đỡ của bác sĩ và sự động viên của bạn bè, thầy cô.

Không chỉ con gái chị Tú mà hầu hết đứa trẻ nào cũng thích ăn thực phẩm chiên rán; đồ chế biến sẵn. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, nguyên nhân hình thành thói quen ăn uống này ở trẻ nhỏ là do: Mùi vị kích thích của thức ăn chiên rán; thói quen ăn uống không được kiểm soát; ảnh hưởng bởi tư tưởng giáo dục sai, nuông chiều con quá mức hay bố mẹ quá bận rộn. Các loại thức ăn nói trên không mang giá trị dinh dưỡng, lại chiên xào nhiều dầu mỡ với nhiệt độ cao, khiến các chất dinh dưỡng có nguy cơ biến đổi. Thói quen này về lâu dài sẽ gây ảnh hưởng nặng nề về mặt sức khỏe của con trẻ.

Việc tập cho trẻ ăn nhiều cá, rau, củ, quả rất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, trên thực tế, việc làm này tương đối khó và tỉ lệ trẻ thích chế độ ăn như trên cũng không nhiều. Chị Nguyễn Thị Trang (TP. Đông Hà) cho biết: Hễ về đến nhà, câu đầu tiên mà con trai tôi hỏi mẹ là hôm nay ăn gì, nếu câu trả lời là thịt thì nó sẽ mừng rỡ hét vang nhà nhưng nếu là cá thì mặt ỉu xìu, thậm chí chống đối bằng cách chỉ ăn cơm với xì dầu. Để cho con ăn cá xen kẽ vào các bữa ăn, biện pháp duy nhất được áp dụng là bắt buộc sau nhiều lần dỗ dành không thành. Vì thế, bữa ăn của con luôn diễn ra trong căng thẳng. Theo chị Trang, việc con chị chỉ thích ăn thịt một phần liên quan đến thói quen ăn uống từ nhỏ, đó là vì con chị bị bệnh hen nên các thực phẩm có chất tanh đều bị chị loại khỏi thực đơn. Từ nhỏ quen như vậy nên lớn lên, cháu cứ thấy cá và các loại hải sản là nhăn mặt bỏ đi.

Thực phẩm chiên rán hầu như đem lại rất ít chất dinh dưỡng, hoặc thậm chí có hại cho cơ thể. Khi trẻ đang trong độ tuổi phát triển, dinh dưỡng hằng ngày sẽ tạo ra nguồn năng lượng để cơ thể và trí não phát triển, điều hòa hoạt động sống. Tuy nhiên, khi dung nạp quá nhiều loại thực phẩm trên, trẻ có nguy cơ mắc các bệnh như béo phì, thừa cân, mỡ máu cao, bệnh về hệ tiêu hóa, suy dinh dưỡng… Vậy nhưng, như đã nói ở trên, những món ăn chiên rán với hương vị thơm ngon luôn là lựa chọn hàng đầu của trẻ. Vẫn biết không tốt cho sức khỏe con trẻ nhưng để cân bằng giữa việc cấm hoàn toàn và cho con ăn thoải mái rất khó. Điều này liên quan đến nhận thức của phụ huynh để từ đó có cách điều chỉnh hợp lý chế độ ăn uống, vận động của con. Bữa ăn lành mạnh phải bắt đầu từ chính góc bếp của mỗi nhà, việc cho trẻ thưởng thức các món thức ăn nhanh, đồ chế biến sẵn tuy không hoàn toàn cấm nhưng cần hạn chế. Chế độ dinh dưỡng cho con nên được chú trọng từ nhỏ nhằm đảm bảo khả năng phát triển của bé, đừng để lớn lên, khi đã hình thành một thói quen mất cân bằng dinh dưỡng sẽ rất khó điều chỉnh và về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của con trẻ.

Minh Thảo