Tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động của Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế

Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chủ trì Hội thảo.

Tham dự có: các thành viên Ủy ban Pháp luật; đại diện Thường trực một số Ủy ban của Quốc hội; lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao, đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các chuyên gia, luật sư, nhà khoa học...

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chủ trì Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, dự án Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế là dự án Luật rất khó, mới và tính đặc thù cao, chưa từng có tiền lệ trong pháp luật nước ta. Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 222/2025/QH15 về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam với nhiều quy chế mới. Hiện nay, Chính phủ đang khẩn trương ra mắt Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam được đặt ở TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại Hội thảo

“Việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam có ý nghĩa chiến lược nhằm thu hút vốn đầu tư, kết nối thị trường tài chính toàn cầu, nâng cao vị thế quốc gia, phát triển kinh tế bền vững. Nghị quyết của Quốc hội cũng quy định Tòa án chuyên biệt là một trong những thiết chế gắn liền với Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Và việc xây dựng, ban hành Luật này chính là cơ sở pháp lý quan trọng cho sự ra đời, hoạt động của Tòa án chuyên biệt và Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam theo quy định”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu rõ.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại Hội thảo

Nêu vấn đề cần học hỏi kinh nghiệm quốc tế với những mô hình ở Hong Kong, Singapore, Dubai, Kazakhstan…, đồng thời phải bám sát thực tiễn, phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, cần thiết kế dự án Luật với cơ chế, chính sách, quy trình tố tụng... bảo đảm lợi thế cạnh tranh và thu hút các nhà đầu tư sau khi Tòa án đi vào hoạt động.

Toàn cảnh Hội thảo

Toàn cảnh Hội thảo

Tại Hội thảo, các đại biểu đã nghe đại diện Tòa án nhân dân tối cao Lê Thế Phúc giới thiệu tổng quan các nội dung chính của dự án Luật. Theo đó, dự thảo Luật gồm 42 điều, 5 chương.

Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, Tòa án nhân dân tối cao Lê Thế Phúc giới thiệu tổng quan dự án Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế

Về áp dụng pháp luật tại Tòa án chuyên biệt, dự thảo Luật quy định các bên được thỏa thuận lựa chọn áp dụng pháp luật nước ngoài, nguyên tắc của hệ thống pháp luật nước ngoài, tập quán thương mại quốc tế để giải quyết tranh chấp khi có ít nhất một bên tham gia là cá nhân, tổ chức nước ngoài tại Trung tâm tài chính quốc tế.

Các đại biểu dự Hội thảo

Cơ cấu tổ chức của Tòa án chuyên biệt gồm: Tòa Sơ thẩm; Tòa Phúc thẩm; Bộ máy giúp việc. Tòa án chuyên biệt có Chánh án, Phó Chánh án, Chánh tòa, Phó Chánh tòa, Thẩm phán, Thư ký Tòa án, công chức khác và người lao động.

Các đại biểu dự Hội thảo

Các đại biểu cũng đã nghe các chuyên gia chia sẻ về cơ chế xử lý tranh chấp phát sinh tại Trung tâm tài chính quốc tế; vai trò của Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế, kinh nghiệm quốc tế và kiến nghị đối với Việt Nam; nghe tham luận về các nguyên tắc của hệ thống thông luật trong giải quyết tranh chấp phát sinh trong phạm vi Trung tâm tài chính quốc tế; vị trí, vai trò của Thẩm phán, Luật sư và các đương sự, quy trình tố tụng tại Tòa án chuyên biệt.

Các đại biểu dự Hội thảo

Để thuận lợi cho việc xây dựng, ban hành, sửa đổi Quy tắc tố tụng của Tòa án chuyên biệt, có ý kiến đề nghị, dự thảo Luật nên quy định rõ cơ quan, tổ chức nào có thẩm quyền ban hành, sửa đổi bổ sung Quy tắc tố tụng của Tòa án chuyên biệt; nhiệm vụ của Tòa án chuyên biệt, Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao trong việc xây dựng, ban hành, sửa đổi bổ sung Quy tắc tố tụng này.

Chuyên gia phát biểu tại Hội thảo

Bên cạnh đó, cần có quy định mối quan hệ tương quan, phối hợp, hiệu lực giữa Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế này với hệ thống Tòa án bên ngoài Trung tâm tài chính quốc tế trong lãnh thổ Việt Nam để bảo đảm giảm thiểu vướng mắc ngay từ đầu, nhất là giao dịch tài chính - tiền tệ xuyên biên giới, vượt ra bên ngoài địa giới hành chính của Trung tâm tài chính quốc tế.

Minh Trang; Ảnh: Phạm Thắng