Tạo điều kiện cho doanh nghiệp khó khăn vay vốn trả lương cho lao động

NDĐT- Đến ngày 10-6, hơn 10.500 tỷ đồng đã được giải ngân để hỗ trợ gần 10,21 triệu người cùng hơn 2.600 hộ kinh doanh gặp khó khăn trong dịch Covid-19. Tuy nhiên, số đối tượng thụ hưởng của chính sách hỗ trợ người lao động còn ít. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất Chính phủ sửa đổi, bổ sung Quyết định số 15/2020 nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp gặp khó do đại dịch dễ tiếp cận vốn vay để trả lương cho người lao động.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vừa có Tờ trình ban hành Quyết định sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 13 Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg ngày 24-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 (sau đây gọi tắt là Quyết định số 15).

Dự thảo Quyết định sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 13 về điều kiện vay vốn để trả lương ngừng việc với người lao động (NLĐ) của doanh nghiệp như sau: “2. Doanh thu quý I năm 2020 giảm từ 20% trở lên so với quý IV năm 2019 hoặc so với cùng kỳ năm 2019”. Dự kiến, quy định mới có hiệu lực từ ngày ký.

Tạo điều kiện hơn cho doanh nghiệp

Nghị quyết số 91/NQ-CP ngày 11-6-2020 của Chính phủ về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5 năm 2020 có giao Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan rà soát, đánh giá, đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét về việc sửa đổi Quyết định số 15 theo hướng xây dựng tiêu chí phù hợp, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 được tiếp cận tín dụng cho vay để trả lương ngừng việc cho NLĐ.

Do vậy, cơ quan này đã trình Thủ tướng Chính phủ Quyết định sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 13 Quyết định số 15 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Thực hiện Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 9-4-2020 của Chính phủ về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 (sau đây gọi tắt là Nghị quyết số 42), Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg quy định về việc thực hiện các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.

Tính đến ngày 10-6, các địa phương đã phê duyệt danh sách 15,8 triệu người thuộc các nhóm đối tượng được thụ hưởng với tổng kinh phí là 17,5 nghìn tỷ đồng.

Kho bạc Nhà nước đã thực hiện giải ngân 10.500,698 tỷ đồng để thực hiện hỗ trợ cho 10.168.626 người và 2.613 hộ kinh doanh.

Đối tượng chính sách ở quận Đống Đa, Hà Nội nhận tiền hỗ trợ dịch Covid-19 (Ảnh: Duy Linh).

Trong đó, đối tượng là người có công với cách mạng, đối tượng bảo trợ xã hội, người thuộc hộ nghèo, cận nghèo đã được hỗ trợ 10.122.075 người với kinh phí là gần 10,5 nghìn tỷ đồng.

Đối tượng là NLĐ đã được hỗ trợ 46.551 người với kinh phí là 50,546 tỷ đồng. Con số này gồm có: NLĐ tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không lương tại doanh nghiệp 9.058 người, kinh phí 13,559 tỷ đồng; NLĐ bị chấm dứt hợp đồng lao động không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp là 1.669 người, kinh phí 1,586 tỷ đồng; NLĐ không có giao kết hợp đồng lao động bị mất việc 35.824 người, kinh phí 35,4 tỷ đồng.

Dữ liệu từ các trung tâm dịch vụ việc làm 63 tỉnh, thành phố cho hay, đến ngày 10-6-2020, toàn quốc có 478.943 người nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Đến hết tháng 5 năm nay, số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp trên cả nước là 343.376 người, với kinh phí 6.028 tỷ đồng. Cùng thời điểm này, nguồn chi trả trợ cấp thất nghiệp lên tới gần 4.500 tỷ đồng.

Còn ít người lao động được hưởng chính sách hỗ trợ

So với dự kiến ban đầu số lượng đối tượng thụ hưởng của chính sách hỗ trợ NLĐ còn ít. Hạn chế này do nhiều nguyên nhân.

Cụ thể, vào thời điểm các cơ quan chức năng nghiên cứu, xây dựng các chính sách hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, tình hình đại dịch đang diễn ra phức tạp, chưa được kiểm soát tại Việt Nam nên dự báo số đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh tương đối nhiều. Tuy nhiên, trong diễn biến thực tế, nước ta đã sớm kiểm soát được dịch bệnh vào cuối tháng 5 năm 2020, tạo điều kiện cho việc mở cửa lại nền kinh tế, hỗ trợ các doanh nghiệp quay trở lại phát triển sản xuất, kinh doanh. Do vậy, số lượng lao động mất việc làm, ngưng việc tiếp cận gói hỗ trợ này còn khá ít.

Việc ban hành các chính sách hỗ trợ trong Nghị quyết số 42 và Quyết định số 15 với mục tiêu hỗ trợ đúng các đối tượng bị ảnh hưởng nhất, giảm sâu thu nhập, tránh hỗ trợ tràn lan, ngăn ngừa tình trạng lợi dụng, trục lợi chính sách nên các tiêu chí, điều kiện đặt ra ban đầu chặt chẽ.

Trong thực tế các doanh nghiệp còn vốn duy trì, nên vẫn bố trí đảo ca,

giãn ca, làm việc bán thời gian nhằm giữ chân NLĐ, đồng thời doanh nghiệp vẫn bố trí kinh phí và thỏa thuận trả lương giãn việc, ngừng việc cho NLĐ.

Doanh nghiệp khi lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ do phải chứng minh tài chính nên khiến nhóm đối tượng này e ngại ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh, không chủ động lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ cho NLĐ.

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, tới thời điểm này, chưa có hồ sơ doanh nghiệp đề nghị vay vốn trả lương ngừng việc cho NLĐ được thực hiện tại hệ thống ngân hàng chính sách.

Trong bối cảnh diễn biến dịch Covid-19 trên thế giới còn diễn biến phức tạp, các doanh nghiệp trong nước cũng đã sử dụng hết nguồn lực dự trữ. Đồng thời, trên cơ sở tổng hợp những khó khăn, vướng mắc của các địa phương, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan như Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội… nghiên cứu, đề xuất việc sửa đổi, bổ sung điều kiện doanh nghiệp được vay vốn để trả lương ngừng việc cho NLĐ theo hướng phù hợp hơn với điều kiện thực tế hiện nay. Qua đó, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 được tiếp cận tín dụng cho vay để trả lương ngừng việc cho NLĐ.

Ngày 19-6, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội đã họp với các cơ quan liên quan ở trên nghiên cứu, đề xuất việc sửa đổi, bổ sung điều kiện doanh nghiệp được vay vốn để trả lương ngừng việc cho NLĐ theo hướng phù hợp hơn với điều kiện thực tế hiện nay. Về cơ bản, các ý kiến đều thống nhất theo dự thảo Quyết định.

Dự thảo Quyết định sửa đổi nhằm phù hợp một số tiêu chí, điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận tốt hơn các chính sách hỗ trợ tại Nghị quyết số 42. Bên cạnh đó, bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng, công khai, minh bạch, không để lợi dụng, trục lợi chính sách theo nguyên tắc quy định tại văn bản này.

NGÂN ANH