Tạo động lực để thành phố Cần Thơ phát triển bứt phá

Một góc khu công nghiệp Tân Phú Thạnh, thành phố Cần Thơ.

Thành phố Cần Thơ xác định hạ tầng giao thông là một trong những điểm nghẽn, hạn chế lớn trong quá trình phát triển cho nên tập trung huy động nhiều nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực này.

Phát triển giao thông gắn với khu công nghiệp

Hiện nay, các tuyến cao tốc qua địa bàn thành phố như: Cần Thơ-Cà Mau, Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng đang khẩn trương xây dựng, khi hoàn thành giúp kết nối thành phố với các tỉnh trong vùng nhanh chóng, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế-xã hội.

Các công trình giao thông kết nối các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ gắn với hạ tầng các khu công nghiệp được khẩn trương đầu tư, xây dựng. Thành phố đã khởi công dự án nâng cấp, mở rộng 7km Quốc lộ 91 (vốn hơn 7.000 tỷ đồng) để kết nối nhanh từ trung tâm thành phố tới các khu công nghiệp Trà Nóc 1, 2.

Ngoài đẩy nhanh tiến độ đường vành đai phía tây dài hơn 19km nối Quốc lộ 61C với Quốc lộ 91, thành phố Cần Thơ tiếp tục đầu tư nối dài tuyến vành đai này hơn 16 km (vốn đầu tư hơn 8.000 tỷ đồng) đến Quốc lộ 80, để dễ dàng kết nối với các khu công nghiệp ở Vĩnh Thạnh đã được quy hoạch, đầu tư.

Khu công nghiệp Việt Nam-Singapore tại Cần Thơ (VSIP Vĩnh Thạnh) có diện tích hơn 293ha (giai đoạn 1), với vốn đầu tư 160 triệu USD đã cơ bản hoàn thành hạ tầng. Đây là khu công nghiệp thông minh, hướng đến phát triển xanh và bền vững với hệ sinh thái đa dạng, đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư.

Hiện nay, có 10 nhà đầu tư đăng ký thuê hơn 100ha đất vào khu công nghiệp này. Trong đó, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Công nghệ Thể thao Bestway (Trung Quốc) đã khởi công xây dựng một nhà máy quy mô lớn tại VSIP Vĩnh Thạnh, dự kiến hoàn thành cuối năm 2026. Dự án có tổng vốn đầu tư 300 triệu USD, với mục tiêu phát triển cơ sở sản xuất hiện đại, tích hợp nghiên cứu, phát triển, sản xuất thông minh và logistics xanh, phục vụ cả thị trường xuất khẩu, nội địa.

Ông Leaw Wee Ming, Tổng Giám đốc VSIP Vĩnh Thạnh cho biết: “Lãnh đạo thành phố Cần Thơ quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng nhanh, để đơn vị triển khai đầu tư đồng bộ hạ tầng, thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào khu công nghiệp này. Chúng tôi có kế hoạch triển khai giai đoạn 2 khu công nghiệp này lên 900 ha theo quy hoạch được duyệt vì khu công nghiệp này kết nối với các tuyến quốc lộ, cao tốc phục vụ tốt sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp”.

Theo quy hoạch thành phố Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố thành lập thêm 4 khu công nghiệp trên địa bàn Vĩnh Thạnh. Ban quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ đã lập quy hoạch trình lãnh đạo thành phố 2 khu công nghiệp gồm: Khu công nghiệp Vĩnh Thạnh 2, diện tích 519ha và khu công nghiệp Vĩnh Thạnh 3, diện tích 675,45ha, là hai khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ.

Hiện nay, một số nhà đầu tư rất quan tâm đến các quy hoạch khu công nghiệp này và xúc tiến đầu tư xây dựng hạ tầng. Trong tương lai, Vĩnh Thạnh trở thành trung tâm công nghiệp mới của thành phố. Cần Thơ quy hoạch thêm 2 khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Hậu Giang (cũ) gồm khu công nghiệp Long Thạnh, diện tích 290ha và khu công nghiệp Tân Bình, diện tích 210ha, với định hướng phát triển công nghiệp ứng dụng công nghệ cao, công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp năng lượng, công nghiệp hỗ trợ; dược, mỹ phẩm; chế biến nông sản… để có quỹ đất sạch, thu hút đầu tư phát triển kinh tế.

Theo Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ, tính đến tháng 10/2025, Cần Thơ có 13 khu công nghiệp, 3 cụm công nghiệp tập trung, một Trung tâm điện lực Sông Hậu, một Trung tâm điều hành khu công nghiệp Sông Hậu, với tổng diện tích 3.036 ha. Ngoài ra, 27 khu công nghiệp còn lại đang trong quá trình lập quy hoạch, hướng tới giai đoạn 2030-2050.

Hiện tại, Cần Thơ có 314 doanh nghiệp triển khai 381 dự án ở các khu công nghiệp, với tổng vốn đầu tư đăng ký 10,29 tỷ USD; trong đó, vốn thực hiện đạt 4,75 tỷ USD, tương đương 46,3% tổng vốn đăng ký. Tổng số lao động làm việc trong các khu công nghiệp hơn 93 nghìn người. Trong 9 tháng năm 2025, giá trị sản xuất công nghiệp đạt 71.148 tỷ đồng, chiếm 22,82% tổng giá trị sản xuất toàn thành phố. Giá trị xuất khẩu đạt khoảng 1,6 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ 2024.

Những điểm nghẽn cần tháo gỡ

Tuy nhiên, một số dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn thành phố chậm tiến độ, đội vốn do gặp nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư. Chi phí đầu tư hạ tầng khu công nghiệp lớn, giá thuê đất cao, trong khi chính sách thu hút đầu tư của thành phố tương tự như các tỉnh khác, thiếu tính cạnh tranh, khác biệt cho nên chưa hấp dẫn nhà đầu tư. Hạ tầng kỹ thuật và logistics chưa đáp ứng yêu cầu phát triển công nghiệp; hệ thống giao thông, cảng sông, cảng biển chưa được đầu tư đồng bộ. Tỷ lệ lao động qua đào tạo kỹ thuật thấp, thiếu kỹ sư, chuyên gia công nghệ cao… là những điểm nghẽn cần tháo gỡ để thúc đẩy thành phố phát triển nhanh trong thời gian tới.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ Lê Công Lý cho biết: Trong phát triển công nghiệp, thành phố cần chú trọng chuyển đổi mô hình tăng trưởng công nghiệp từ sử dụng nhiều đất, lao động giá rẻ sang sử dụng công nghệ tự động hóa, tiết kiệm tài nguyên.

Vì vậy, Ban đang tập trung rà soát, điều chỉnh quy hoạch khu công nghiệp, cụm công nghiệp tập trung theo hướng liên kết vùng, chuyên môn hóa các ngành nghề gắn với phát triển hạ tầng giao thông, bến cảng, trung tâm logistics để đáp ứng yêu cầu doanh nghiệp. Ban quản lý các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ đang xây dựng bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư phát triển công nghiệp kỹ thuật cao, công nghiệp xanh, tuần hoàn gắn với bảo vệ môi trường để thu hút doanh nghiệp lớn đầu tư vào các lĩnh vực này.

Giám đốc Liên đoàn thương mại và công nghiệp Việt Nam, Chi nhánh Cần Thơ Nguyễn Phương Lam khuyến nghị: Ngoài hoàn thiện hạ tầng giao thông kết nối các khu công nghiệp và chính sách thu hút đầu tư, thành phố nên tập trung thu hút đầu tư vào một hoặc hai thế mạnh chứ không dàn đều như thời gian qua để có chính sách cụ thể, đủ mạnh thu hút đầu tư vào lĩnh vực ưu tiên của địa phương.

Ngoài ra, thành phố cần kiến nghị Chính phủ thành lập Khu kinh tế chuyên biệt, kết hợp với việc thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù nổi trội mới có thể tạo ra đột phá trong việc thu hút nguồn vốn đầu tư lớn vào thành phố.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ Trương Cảnh Tuyên khẳng định: Phát triển hạ tầng giao thông, khu công nghiệp là yêu cầu bức thiết trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế của Cần Thơ. Vì vậy, thành phố tập trung đẩy nhanh tiến độ các công trình giao thông trọng điểm, các dự án khu công nghiệp quy mô lớn. Cùng với đó, thành phố quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thi công cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ- Sóc Trăng để kết nối thông suốt, tạo thuận lợi phát triển cảng, dịch vụ logistics và khu kinh tế biển Trần Đề (quy mô dự kiến 40.000ha). Khi đó, cảng Trần Đề trở thành cửa ngõ thông thương hàng hóa cho vùng đồng bằng sông Cửu Long, khắc phục điểm nghẽn tồn tại nhiều năm qua.

Bên cạnh đó, thành phố rà soát các chính sách ưu đãi đầu tư đã ban hành, cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 45 của Quốc hội để sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn. Cần đẩy mạnh cải cách hành chính, gắn với chuyển đổi số trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng, đất đai; chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu doanh nghiệp, tạo động lực thu hút đầu tư vào thành phố, góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển nhanh, bền vững.

THANH TÂM