Tập đoàn hạt nhân Nga đặt cược vào xe điện

Tập đoàn hạt nhân Rosatom sẽ đầu tư phát triển xe điện. Ảnh: newsworldrussia.wordpress.com

Với tham vọng khẳng định vai trò lãnh đạo tuyệt đối trong lĩnh vực ô tô điện của nước Nga, tập đoàn hạt nhân Rosatom đã đề xuất hợp tác cùng các nhà sản xuất ô tô trong nước tạo ra một nền tảng chung để sản xuất ô tô điện. Điều này sẽ cho phép tiết kiệm chi phí phát triển và giảm giá bán ô tô. Rosatom cũng có kế hoạch mở rộng mạng lưới các trạm sạc của họ lên nhiều cấp độ, tăng khả năng sử dụng xe điện.

Danh mục đầu tư của tập đoàn gồm một tổng thể các dự án khác nhau để phát triển hình thức vận tải bằng xe điện. Trong số này có các siêu nhà máy (gigafactory) sản xuất pin lithium-ion. Tại tỉnh Kaliningrad, Rosatom đã khởi công xây dựng nhà máy công suất 4 GWh mỗi năm (tương đương 50.000 pin cho xe điện) vào tháng 10/2022. Việc sản xuất dự kiến bắt đầu vào năm 2025.

Một gigafactory có cùng công suất đang được Rosatom xây dựng ở New Moscow. Nhà máy này dự kiến sẽ khai trương vào năm 2026. Hiện nhà máy đã có những khách hàng đầu tiên và sẽ xuất xưởng sản phẩm vào cuối năm 2030. Cụ thể, nhà máy sẽ cung cấp 150.000 pin cho nhà máy chế tạo ôtô “Moskvich” và hơn 5.000 pin cho nhà doanh nghiệp vận tải công cộng trên bộ của thủ đô Moskva - Mosgortrans.

Tại tỉnh Lipetsk, Rosatom sẽ bố trí các cơ sở sản xuất bộ truyền động điện kéo bao gồm động cơ điện, hộp số và biến tần, vốn là những bộ phận chính của ô tô điện. Dự án dự kiến sẽ được hoàn tất vào năm 2025. Nhìn chung, các doanh nghiệp của tập đoàn này có khả năng sản xuất khoảng 60% tổng số linh kiện xe điện, bao gồm ắc quy, động cơ điện, nam châm từ hợp kim kim loại đất hiếm (kể cả nguyên liệu thô của kim loại đất hiếm), bo mạch, vật liệu polymer và composite.

Rosatom đang chào mời các nhà sản xuất ô tô tạo ra nền tảng chung cho xe điện. Đề cập đến nền tảng điện cho ô tô điện Atom đang được phát triển với sự tham gia của Rosatom, tại diễn đàn Atomexpo, Tổng Giám đốc Rosatom, Alexey Likhachev, nói: “Chúng tôi muốn hợp nhất nền tảng này, với bộ sạc, động cơ và hệ thống điều khiển, thành một sản phẩm được hầu hết lái xe tiêu thụ".

Theo ông Pavel Azgaldov, Giám đốc phát triển kinh doanh chiến lược của TVELJSC (công ty quản lý bộ phận nhiên liệu của Rosatom), kế hoạch của tập đoàn có thể trở thành nền tảng quốc gia Nga đối với xe điện: các nhà sản xuất ô tô có thể chuyển nó sang các biến thể khác nhau, sử dụng nó trên các mẫu xe với thiết kế thân xe và nội thất của riêng họ.

Ông Azgaldov giải thích trong một cuộc họp mới đây của Câu lạc bộ Chuyên gia Rosatom: “Một chiếc xe điện như vậy sẽ có tất cả những lợi thế mà Atom có trên cơ sở linh kiện được bản địa hóa - sẽ không cần phải chịu chi phí phát triển. Và nhờ lợi thế kinh tế theo quy mô, ngành công nghiệp ô tô Nga sẽ có thể cung cấp xe điện với giá khá thấp”.

Một lĩnh vực khác liên quan trực tiếp đến hoạt động chính của Rosatom là sản xuất điện có hàm lượng carbon thấp (tỷ lệ sản xuất điện hạt nhân trong cơ cấu năng lượng tổng thể của Liên Bang Nga là khoảng 20% và ở khu vực châu Âu, tỷ lệ này đạt 50%). Rosatom đang tích cực phát triển cơ sở hạ tầng sạc điện.

Năm nay, Rosatom đã mua lại một nửa nhà sản xuất trạm sạc điện Parus Electro: hơn 1.000 trạm sạc điện nhanh của doanh nghiệp này đang hoạt động tại 43 địa phương của Nga. Ngoài ra, Rosatom còn sở hữu doanh nghiệp vận hành trạm nạp điện Atomenergo (mạng lưới gồm 89 trạm nạp điện nhanh ở Moskva, các tỉnh Kaliningrad và Leningrad) và nền tảng công nghệ thông tin của riêng tập đoàn với ứng dụng di động.

Đến năm 2030, Rosatom có kế hoạch mở rộng mạng lưới trạm sạc điện lên 18.000 trạm sạc. “Sản phẩm chính của chúng tôi là năng lượng điện. Càng nhiều người tiêu thụ năng lượng hạt nhân sạch thì càng tốt. – Chúng tôi đang dần tăng tỷ lệ người sử dụng ô tô điện”, ông Alexander Khvalko, Phó Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Kinh doanh của Rosenergoatom Concern, cho biết.

Còn theo Tổng Giám đốc Atomenergo, Valery Markelov, hiện có một số trở ngại đối với việc phát triển cơ sở hạ tầng sạc điện. Ở các khu vực gần nhà dân, việc bố trí trạm sạc điện bị hạn chế do phải được sự đồng ý của tất cả chủ sở hữu. Hơn nữa, trên các đường cao tốc liên bang không có đủ nguồn điện kết nối để tạo ra các trạm sạc lớn. Ông Markelov nói: “Chúng tôi hiện đang làm việc với chính phủ về các cơ chế hỗ trợ xây dựng các trung tâm sạc điện trên các tuyến đường giao thông”.

Năm nay, Rosatom có kế hoạch phát triển mạng lưới các trạm sạc điện Atomenergo tại 12 khu vực, kể cả thủ đô Moskva và tỉnh Moskva. Vào tháng 6/2024, các thỏa thuận đã được ký kết về việc xây dựng 15 trạm sạc nhanh ở tỉnh Kaliningrad, cũng như phát triển cơ sở hạ tầng sạc điện ở tỉnh Chelyabinsk.

Theo Phó Tổng Giám đốc công ty Parus Electro LLC, Vladimir Khlebnikov, để phát triển tổng thể và thúc đẩy phát triển ô tô điện cần phát triển đa dạng: taxi, xe tải, phương tiện giao thông công cộng. Thị trường xe thương mại ổn định hơn và dễ dự đoán hơn, do đó, nó đóng vai trò là động lực chính thúc đẩy nhu cầu về xe điện cá nhân và theo đó, cơ sở hạ tầng sạc điện đang tăng lên.

Duy Trinh (P/v TTXVN tại Moskva)