Tập đoàn Phúc Sơn và cú lừa ngàn tỷ tại sân bay Nha Trang

Nguyễn Văn Hậu, nguyên Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn từng bị Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội tuyên phạt tổng cộng 30 năm tù

Vừa qua, Viện Kiểm sát quân sự Trung ương đã ban hành cáo trạng, truy tố ra trước Tòa án quân sự Quân khu 5 để xét xử đối với 9 bị can trong vụ án xảy ra tại CTCP Tập đoàn Phúc Sơn (Tập đoàn Phúc Sơn) và các đơn vị liên quan.

Trong đó, Nguyễn Văn Hậu, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Phúc Sơn; Nguyễn Thị Hằng (chị gái Hậu), Phó tổng giám đốc Tập đoàn Phúc Sơn; Trần Hữu Định, Giám đốc CTCP Đầu tư Nam Á bị truy tố tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, quy định tại điểm a khoản 4 Điều 174 Bộ luật Hình sự.

Bên cạnh đó, có 6 người bị truy tố về tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, gồm: Nguyễn Chiến Thắng, Lê Đức Vinh, đều là cựu Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa; Đào Công Thiên, cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh; Võ Tấn Thái, cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (cũ); Nguyễn Duy Cường, cựu Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Không quân và Hoàng Viết Quang, cựu Phó cục trưởng Cục Tác chiến, Bộ Tổng tham mưu.

Cơ quan tố tụng xác định, một số bị can trong vụ án đã thực hiện bàn giao đất sân bay Nha Trang trên thực địa không đúng quy định, dẫn tới việc Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện Dự án Khu trung tâm đô thị thương mại - Dịch vụ - Tài chính - Du lịch Nha Trang sai quy định, chuyển nhượng trái phép cho 683 cá nhân, chiếm đoạt gần 7.033 tỷ đồng.

Bàn giao đất sân bay khi chưa được Thủ tướng phê duyệt

Theo hồ sơ vụ án, sân bay Nha Trang nằm trên địa bàn TP. Nha Trang cũ, tỉnh Khánh Hòa, là công trình chiến đấu thuộc danh mục tài sản đặc biệt, được Nhà nước giao cho Bộ Quốc phòng quản lý, sử dụng.

Tổng diện tích sân bay khoảng hơn 238 ha, gồm diện tích thuộc Khu hiệu bộ Trường Sĩ quan Không quân là 52,3 ha; còn hơn 186 ha khác do Trung đoàn 920 quản lý.

Tháng 9/2009, để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội, UBND tỉnh Khánh Hòa và Bộ Quốc phòng thống nhất chủ trương đề nghị di dời, khai thác quỹ đất sân bay Nha Trang. Chủ trương này được Thủ tướng chấp thuận năm 2014.

Đến năm 2015, tỉnh Khánh Hòa phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2016 của TP. Nha Trang, trong đó một phần khu đất sân bay Nha Trang được sử dụng xây dựng Dự án Khu trung tâm đô thị - Thương mại - Dịch vụ - Tài chính - Du lịch Nha Trang.

Theo quy định pháp luật và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng và UBND tỉnh Khánh Hòa phải thực hiện việc khai thác quỹ đất tại sân bay Nha Trang để tạo nguồn vốn đầu tư sân bay mới tại Phan Thiết và xây dựng hạ tầng, doanh trại tạm thời của Trung đoàn 920 tại sân bay Cam Ranh theo hình thức BT.

Tuy nhiên, Công ty Phúc Sơn và UBND tỉnh Khánh Hòa đã đề nghị Bộ Quốc phòng bàn giao trước và tiếp nhận gần 63 ha đất do Trường Sĩ quan Không quân bàn giao, khi chưa có Quyết định thu hồi đất, Quyết định giao đất; cơ sở nhà đất tại sân bay Nha Trang chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án sắp xếp, xử lý.

Huy động vốn trái phép

Ngày 2/12/2015 và ngày 8/1/2016, dù cơ sở nhà đất tại sân bay Nha Trang chưa được Thủ tướng phê duyệt phương án sắp xếp, chưa có quyết định giao đất, nhưng Tập đoàn Phúc Sơn vẫn được UBND tỉnh Khánh Hòa “tạo điều kiện” để tiếp nhận 62,3 ha trên thực địa và chỉ đạo triển khai dự án.

Điều này đồng nghĩa với việc dự án chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa đủ điều kiện huy động vốn, nhưng để có nguồn tài chính triển khai các dự án khác, Nguyễn Văn Hậu chỉ đạo nhân viên quảng bá, giới thiệu dự án là đã đầy đủ pháp lý, đủ điều kiện huy động vốn và thực hiện các hoạt động quảng cáo, bán hàng.

Cụ thể, từ tháng 6/2015, Nguyễn Văn Hậu ký các hợp đồng góp vốn đầu tư, ban hành chính sách bán trước cho cán bộ, đối tác, khách hàng thân thiết. Sau đó, dù cấp dưới báo cáo dự án chưa đủ điều kiện pháp lý, Hậu vẫn chỉ đạo ký hợp đồng bán đất, phê duyệt giá bán hàng trăm lô khác.

Chính sách ban đầu, khách hàng phải nộp 10% giá trị hợp đồng hợp tác đầu tư và hoàn tất đợt 2 trong 15 ngày. Đồng thời, Hậu chỉ đạo tổ chức các sự kiện quảng bá tại các tỉnh Nha Trang, Hà Nội, Vĩnh Phúc, thông qua các sàn môi giới như Hội Môi giới bất động sản Khánh Hòa, CTCP Bất động sản Thế Kỷ... để bán hàng.

Tập đoàn Phúc Sơn sau đó đã ký 983 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất với 683 khách hàng, thu về gần 7.033 tỷ đồng. Đáng nói, trong số này, hơn 1.076 tỷ đồng được thu ngoài sổ sách thông qua các công ty môi giới và cá nhân trung gian.

Thủ đoạn “ăn chênh” hàng trăm tỷ ngoài hợp đồng

Cơ quan tố tụng cũng xác định, giữa năm 2017, Nguyễn Văn Hậu giới thiệu với Trần Hữu Định (bạn học cũ) về dự án, khẳng định đủ pháp lý và được phép huy động vốn. Định sau đó ký 5 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất với Tập đoàn Phúc Sơn, nộp 10% giá trị, rồi sang nhượng lại cho người khác, thu lời khoảng 900 triệu đồng.

Tiếp đó, đến tháng 9/2017, khi giá bất động sản tại tỉnh Khánh Hòa tăng, Nguyễn Văn Hậu thỏa thuận để Định bán các lô đất tại các vị trí đẹp đã giữ lại, thu tiền để ngoài sổ sách. Hai bên thống nhất, Hậu hưởng phần tiền theo hợp đồng, còn Định hưởng toàn bộ khoản chênh nếu bán cao hơn.

Trên thực tế, Định báo giá cao hơn khoảng 30 - 50 triệu đồng mỗi lô, song để hợp thức hồ sơ, Hậu đã chỉ đạo Ban kinh doanh lập hồ sơ thể hiện Định và Nguyễn Thị Hằng là người nộp tiền. Khi có khách mua, Định ký hồ sơ chuyển nhượng, còn Hằng nộp 10% giá trị hợp đồng vào công ty, phần còn lại chuyển cho Hậu chi tiêu cá nhân.

Do dư luận rầm rộ về việc bán đất tại sân bay Nha Trang, tháng 5/2018, Tập đoàn Phúc Sơn đã bị xử phạt hành chính về hành vi kinh doanh bất động sản khi chưa đủ điều kiện. Tuy nhiên sau đó, Nguyễn Văn Hậu vẫn ký thông báo gửi khách hàng, khẳng định dự án đầy đủ pháp lý và sẽ bàn giao mặt bằng vào tháng 5/2019, yêu cầu khách thanh toán phần còn lại.

Kết quả điều tra xác định, từ tháng 6/2015 đến khi khởi tố vụ án, Tập đoàn Phúc Sơn và các đơn vị môi giới đã ký 983 hợp đồng, tổng giá trị hơn 9.161 tỷ đồng; qua đó Tập đoàn Phúc Sơn thu gần 7.033 tỷ đồng.

Trong số này 5.956 tỷ đồng được kế toán ghi sổ sách để hạch toán, còn lại hơn 1.076 tỷ đồng để ngoài sổ sách, phục vụ các dự án khác hoặc chi tiêu cá nhân theo chỉ đạo của Nguyễn Văn Hậu.

Theo báo cáo của Tập đoàn Phúc Sơn, số tiền Hậu thu được đã chỉ đạo chi để thực hiện dự án này và 3 dự án BT trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, tổng cộng hơn 3.786 tỷ đồng. Trong đó, chi bồi thường giải phóng mặt bằng hơn 77 tỷ; đầu tư các dự án BT hơn 1.510 tỷ; nộp tiền sử dụng đất 376 tỷ; đầu tư hạ tầng dự án hơn 1.352 tỷ; nộp thuế kinh doanh bất động sản 409 tỷ; phí môi giới hơn 60 tỷ.

Ngoài các dự án trên, Tập đoàn Phúc Sơn còn được UBND tỉnh Khánh Hòa lựa chọn làm nhà đầu tư 3 dự án BT được thanh toán bằng quỹ đất tại sân bay Nha Trang, gồm Dự án các tuyến đường các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang, tổng mức đầu tư 1.015,1 tỷ đồng; Dự án nút giao Ngọc Hội, tổng mức đầu tư 1.351,16 tỷ đồng và Dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội, tổng mức đầu tư là 1.196,3 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến nay các dự án đều chưa hoàn thành, chưa được nghiệm thu thanh quyết toán nên chưa có cơ sở để xử lý các dự án này.

Thu giữ nhiều tài sản trị giá hàng ngàn tỷ đồng

Quá trình điều tra vụ án, cơ quan chức năng đã kê biên, tạm giữ nhiều đồ vật, tài sản của Nguyễn Văn Hậu, Nguyễn Thị Hằng, Trần Hữu Định và các cá nhân liên quan. Trong đó, ra quyết định tạm giữ 1.422 sổ đỏ đứng tên các tổ chức, cá nhân; 1 xe ô tô Mercedes S600 đăng ký tên Tập đoàn Phúc Sơn; 501 lượng kim loại màu vàng thu giữ của Nguyễn Văn Hậu; 33 lượng kim loại màu vàng thu giữ của Nguyễn Thị Hằng.

Ngoài ra, cơ quan điều tra còn thu giữ 4 tỷ đồng do bị can Hoàng Viết Quang tự nguyện nộp. Đây là số tiền Nguyễn Văn Hậu “cho” Quang sau khi Tập đoàn Phúc Sơn được nhận bàn giao đất. Ngoài ra, bị can Trần Hữu Định cũng được một cá nhân nộp khắc phục giúp 500 triệu đồng.

Huệ Nguyễn