Tập trung lựa chọn sách giáo khoa lớp 1 phù hợp

Học sinh lớp 1 sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ sách giáo khoa mới. Ảnh: Tú Linh

Dự kiến năm học mới 2020-2021, tỉnh Quảng Trị có khoảng 13.200 học sinh bước vào lớp 1. Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Trị Mai Huy Phương cho biết, sau khi Bộ GD&ĐT phê duyệt danh mục 5 bộ SGK lớp 1 sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông, sở đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục chủ động nghiên cứu, tìm hiểu các bộ sách này, phối hợp với các nhà xuất bản giới thiệu cho cán bộ quản lý, giáo viên cốt cán các trường tiểu học trong toàn tỉnh; hướng dẫn các cơ sở giáo dục tìm hiểu, nghiên cứu Thông tư 01/2020/TTBGDĐT ngày 30/1/2020 của Bộ GD&ĐT quy định việc lựa chọn SGK theo chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 và kết thúc việc lựa chọn phải trước năm học mới 4 tháng. Căn cứ Thông tư này thì SGK lớp 1 phải được tổ chức lựa chọn từ đầu năm 2020 để kịp thời cung cấp, sử dụng cho năm học 2020-2021. Các trường thành lập Hội đồng lựa chọn SGK theo đúng quy định để chọn một trong số các bộ SGK phù hợp. Tiêu chí lựa chọn SGK trước hết bộ sách đó phải nằm trong danh mục SGK sử dụng trong cơ sở GDPT do Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt; thích nghi với đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương đã được UBND tỉnh Quảng Trị cụ thể hóa.

Thầy giáo Hoàng Nhật Thành, Hiệu trưởng Trường TH&THCS Hải Sơn, huyện Hải Lăng cho biết, ngay sau khi Thông tư 01 của bộ có hiệu lực (từ 15/3/2020) và căn cứ vào các văn bản hướng dẫn của Phòng GD&ĐT huyện Hải Lăng, Ban giám hiệu nhà trường đã có cuộc họp toàn thể cán bộ, giáo viên nhà trường để phổ biến, hướng dẫn quy trình lựa chọn SGK và thành lập hội đồng lựa chọn. Theo đó, hội đồng của trường có 17 thành viên, gồm ban giám hiệu, các tổ trưởng chuyên môn, các giáo viên đang dạy lớp 1, đại diện Hội cha mẹ học sinh và một số giáo viên khác. Thời điểm này hội đồng đang tiến hành quy trình lựa chọn bộ sách phù hợp, rồi bỏ phiếu kín để có quyết định cuối cùng. Bộ sách được lựa chọn sẽ là bộ có tỉ lệ phiếu cao nhất của hội đồng lựa chọn.

Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh, huyện Hướng Hóa Nguyễn Thị Thủy cho biết, qua quá trình tìm hiểu tổng thể, các bộ sách trong chương trình mới trình bày đẹp, nhiều hình ảnh sinh động, gần gũi. Mỗi bài có trình tự sắp xếp liền mạch, rõ ràng, tạo thuận lợi cho giáo viên, học sinh trong quá trình tiếp cận bài học. Các bài giảng được thiết kế gắn với khám phá, trò chơi, tăng cường các hoạt động thực hành, trải nghiệm, bồi dưỡng năng lực tự chủ, tự học cho học sinh. Sau thời gian dành cho các giáo viên tiếp cận với 5 bộ SGK lớp 1, ban giám hiệu đã thành lập hội đồng lựa chọn.

Đây là lần đầu tiên trường tổ chức lựa chọn SGK nên không tránh khỏi bỡ ngỡ. Mặt khác, với đặc điểm trường có 100% học sinh là người dân tộc thiểu số nên các thành viên trong hội đồng đang cố gắng nghiên cứu kỹ lưỡng để sớm chọn được bộ sách phù hợp với đặc thù dạy học của nhà trường và học sinh tại vùng đặc biệt khó khăn. Cuối tháng Tư này hội đồng sẽ tiến hành bỏ phiếu kín chọn bộ sách phù hợp nhất. Tuy nhiên giá các bộ SGK lớp 1 mới cao gấp 3 đến 4 lần sách hiện hành nên ảnh hưởng không ít đến điều kiện kinh tế của phụ huynh. Vì vậy nhà trường đã chủ động tham mưu với chính quyền địa phương có nhiều giải pháp tuyên truyền, huy động nguồn lực để cùng phụ huynh mua sắm đủ SGK phục vụ dạy học kịp thời cho giáo viên và học sinh.

Trao đổi với chúng tôi, Phó Trưởng Phòng GD&ĐT huyện Hướng Hóa Hoàng Văn Sơ cho biết, SGK và các văn bản liên quan về chọn SGK đã được chuyển đến đầy đủ 24 trường TH&THCS của huyện. Đến nay, cơ bản các trường đang hướng dẫn cho giáo viên thảo luận, nhận xét về các bộ SGK, thành lập hội đồng và sẽ tiến hành bỏ phiếu kín chọn sách. Tuy nhiên do ảnh hưởng của COVID-19 nên việc trao đổi, bàn bạc, nhận xét về SGK của các trường đều phải thực hiện online. Phòng sẽ tổng hợp danh mục bộ SGK các trường đã chọn để báo cáo Sở GD&ĐT theo đúng quy định.

Trước băn khoăn liệu việc lựa chọn SGK của một trường có nhất thiết phải theo một bộ của một nhà xuất bản hay có thể chọn SGK theo môn của các nhà xuất bản (NXB) khác nhau, ông Phan Hữu Huyện, Trưởng phòng Giáo dục Tiểu họcGiáo dục Mầm non, Sở GD&ĐT cho biết, việc lựa chọn SGK không nhất thiết phải theo từng bộ sách, mà có thể chọn theo từng môn học, hoạt động giáo dục của các NXB khác nhau. Mỗi trường chọn các bộ SGK khác nhau cũng không tạo ra nhiều trở ngại trong công tác dạy học, quản lý vì chương trình giáo dục phổ thông của Bộ GD&ĐT bao gồm chương trình tổng thể và các chương trình môn học nên mọi SGK đều phải đáp ứng yêu cầu của chương trình mới đã được phê duyệt, cho phép sử dụng. Trong cùng một bài học hoặc chủ đề có nội dung kiến thức giống nhau, các SGK khác nhau có cách thể hiện khác nhau, sử dụng ngữ liệu, thông tin khác nhau nhưng đều phải chuyển tải cùng nội dung kiến thức đó. Chương trình của Bộ GD&ĐT đã quy định cụ thể chuẩn đầu ra, nghĩa là các yêu cầu đạt về năng lực và phẩm chất đối với học sinh sau khi học xong. Đây là căn cứ để cơ quan quản lý giáo dục kiểm tra, đánh giá chất lượng dạy học. Giáo viên có quyền chủ động lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học, phân phối thời gian sao cho phù hợp với đối tượng học sinh để đạt chuẩn đầu ra theo quy định của chương trình.

Ông Phan Hữu Huyện cũng cho biết thêm, sau khi có kết quả chọn SGK từ các phòng GD&ĐT, sở GD&ĐT sẽ tổng hợp, báo cáo Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh và cung cấp thông tin cho các NXB có SGK được chọn về danh mục, số lượng SGK mỗi NXB cần cung ứng để bảo đảm có đầy đủ SGK trước khi bắt đầu năm học mới. Từ đó, các NXB sẽ nhận được thông tin cụ thể để chủ động in, phát hành. Hiện tại có tổng số 46 quyển SGK của 9 môn học và hoạt động giáo dục được Bộ GD&ĐT phê duyệt cho học sinh lớp 1. Trong đó 4 bộ sách của NXB Giáo dục Việt Nam, đó là các bộ sách: “Cùng học để phát triển năng lực”, “Kết nối tri thức với cuộc sống”, “Chân trời sáng tạo”, “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”. Bộ SGK còn lại là “Cánh Diều” của NXB Đại học Sư phạm …Việc lựa chọn SGK cho học sinh lớp 1 cần khẩn trương để kết thúc vào cuối tháng 4/2020.

Tú Linh