Tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác IUU

Tham dự tại điểm cầu tỉnh Thanh Hóa có đồng chí Mai Xuân Liêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đại diện các sở, ban, ngành, đơn vị có liên quan là thành viên Ban chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh.

Đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì tại điểm cầu tỉnh Thanh Hóa.

Sau 7 năm chống khai thác IUU, các ban, bộ, ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực trong triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU. Đến nay, qua 4 đợt thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC), kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU đã có sự chuyển biến, đạt được những kết quả cụ thể, được phía EC ghi nhận. Tuy nhiên vẫn còn nhiều mục tiêu, nhiệm vụ chưa đạt, chậm hoàn thành như: đăng ký, cấp Giấy phép khai thác thủy sản, xử lý tàu cá “3 không”; vi phạm quy định về lắp đặt và quản lý, vận hành thiết bị giám sát tàu cá (VMS); đặc biệt, tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác IUU ở vùng biển nước ngoài tiếp tục diễn biến phức tạp.

Tại hội nghị, các đại biểu đã thảo luận và chỉ ra nguyên nhân của những tồn tại là do: Khâu tổ chức triển khai thực hiện tại một số địa phương; người đứng đầu tại một số nơi thiếu sự quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, chưa quan tâm đúng mức, thiếu kiểm tra, thanh tra, giám sát; một số lực lượng chức năng có tình trạng trục lợi, bao che, tiếp tay cho hành vi khai thác IUU... Một số địa phương, cơ quan, tổ chức và một bộ phận ngư dân chưa nhận thức được ý nghĩa của khai thác IUU nên thực hiện mang tính đối phó.

Các đại biểu dự tại điểm cầu tỉnh Thanh Hóa.

Cùng với cả nước, tỉnh Thanh Hóa đã kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo, thực hiện giải pháp về phát triển khai thác thủy sản hiệu quả, bền vững, phòng, chống khai thác IUU phù hợp với thực tiễn địa phương và khuyến nghị của EC. Đồng thời, tổ chức tháng cao điểm triển khai, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Tính đến 4/11, tỉnh Thanh Hóa có 6.245 tàu cá, giảm 87 tàu so với đầu tháng cao điểm, 100% tàu cá thuộc diện đăng ký đã nhập dữ liệu vào hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia Vnfishbase và Dữ liệu Google Sheet; 100% tàu cá lắp thiết bị giám sát hành trình theo quy định. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, như: còn 87 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động; từ đầu năm 2025 đến nay có 707 tàu mất kết nối VMS trên 6 giờ và trên 10 ngày đã xử phạt vi phạm 30 tàu, xác minh khép hồ sơ không đủ điều kiện xử phạt 624 tàu, còn 53 tàu tiếp tục xác minh, xử lý cụ thể.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành Trung ương tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác IUU, chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra lần thứ 5 của EC. Đồng thời, thực hiện các nhiệm vụ theo phương châm “rõ người, rõ việc, rõ thẩm quyền, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả”; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong việc triển khai, giám sát, kiểm soát công tác chống khai thác IUU.

Để quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” tại đợt thanh tra lần thứ 5 của EC, không để ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành Thủy sản, đời sống sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển; đặc biệt là làm giảm uy tín, vị thế, hình ảnh của quốc gia, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ban, bộ, ngành và địa phương có liên quan cần phải đặt trách nhiệm cao nhất tại thời điểm hiện nay, nghiêm túc chấn chỉnh, tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã được Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU giao tại Chỉ thị, Nghị quyết, Thông báo kết luận và các văn bản chỉ đạo khác có liên quan.

Từ nay đến trước khi Đoàn Thanh tra của EC sang kiểm tra thực tế tại Việt Nam lần thứ 5 cần tập trung nguồn lực, xử lý dứt điểm các nội dung trọng tâm, cấp bách, như: Gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU; kịp thời động viên, khen thưởng và kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm các trường hợp không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao; Ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu, rà soát, xác định các khu vực, các tàu cá thường xuyên vi phạm đánh bắt ở các vùng biển nước ngoài để tập trung lực lượng kiểm soát, ngăn chặn xử lý dứt điểm; kiểm tra, điều tra, xác định nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp, đề xuất bổ sung, hoàn thiện pháp luật, giải pháp kỹ thuật, các chính sách phù hợp để quản lý hiệu quả, thực chất...

Đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kết luận tại điểm cầu Thanh Hóa sau hội nghị.

Sau hội nghị trực tuyến, đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ghi nhận và biểu dương những kết quả tích cực mà tỉnh đã đạt được trong công tác chống khai thác IUU. Đồng thời nhấn mạnh, với những tồn tại còn hiện hữu, các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương cần quyết liệt triển khai các giải pháp khắc phục để đạt được kết quả thực chất.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu cho UBND tỉnh có văn bản thông tin chi tiết về các tàu thuyền thời gian dài không cập bến ở Thanh Hóa gửi các tỉnh, thành phố ven biển để phối hợp quản lý, giám sát.

Trong đó, giao UBND cấp xã theo dõi, quản lý chặt chẽ tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, đưa về neo đậu tại khu tập trung; các đơn vị, lực lượng chức năng tập trung tuần tra kiểm soát, không để tàu không đủ điều kiện xuất bến. Đồng thời, xác minh nguyên nhân không đủ điều kiện khai thác, có giải pháp tháo gỡ cho ngư dân yên tâm sản xuất; với những tàu giải bản cần có kế hoạch chuyển đổi nghề bảo đảm sinh kế cho ngư dân.

Các lực lượng chức năng cần xác minh, xử lý triệt để tàu cá mất kết nối VMS, cập nhật đầy đủ kết quả xử phạt lên cơ sở dữ liệu theo quy định; Đồng thời, đẩy mạnh việc kiểm tra, giám sát, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản qua cảng, xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm theo quy định.

Lê Hòa