Tàu khổng lồ mắc cạn ở kênh đào Suez vì gió

Con tàu Ever Given, trọng tải 220.000 tấn, bị mắc cạn vào bờ phía đông kênh đào Suez của Ai Cập từ sáng 23/3. Mũi tàu “cắm” vào phần cát ở bờ phía đông, trong khi đuôi tàu gần chạm bờ bên kia sau một trận bão cát có sức gió lên tới 40 hải lý/giờ. Bức hình được chụp từ một tàu container khác đang phải chờ. Ảnh: Instagram fallenhearts117.

Kênh đào Suez là tuyến vận tải có khoảng 50 tàu đi qua mỗi ngày và chiếm tổng cộng 10% số hàng vận chuyển toàn cầu - tính theo tấn, theo Guardian. Khoảng 19.000 tàu đi qua kênh đào Suez trong năm 2020, theo Wall Street Journal. Đồ họa: Guardian.

Các nỗ lực “giải cứu” đang diễn ra. Nhiều tàu kéo và đào cát làm việc cả ngày 24/3, giúp con tàu Ever Given nổi được một phần. Khi triều lên, người ta sẽ cố gắng làm nổi hoàn toàn và kéo con tàu đi, Wall Street Journal dẫn nguồn tin biết về vụ việc. Ảnh: AFP.

Hình minh họa của Wall Street Journal so sánh mật độ tàu khi bình thường và khi bị tắc nghẽn. Hơn 100 tàu đang phải đứng chờ ở trước và sau điểm mà tàu Ever Given mắc cạn, bao gồm 5 tàu chở khí thiên nhiên hóa lỏng và 7 tàu chở 6,3 triệu thùng dầu thô. Đồ họa: Wall Street Journal.

Con kênh dài gần 200 km nối Biển Đỏ và Địa Trung Hải. Lựa chọn còn lại cho các tàu hàng di chuyển giữa châu Á và châu Âu là vòng qua mũi Hảo Vọng, nhưng con đường đó sẽ mất thêm một hoặc hai tuần, theo Guardian. Đồ họa: Guardian.

Ảnh vệ tinh cho thấy con tàu Ever Given chắn ngang kênh đào Suez. Ngay cả nếu tình trạng “tắc đường” được giải quyết nhanh, các giám đốc ngành vận tải dự đoán ảnh hưởng sẽ kéo dài nhiều ngày, tăng thêm sức ép lên chuỗi cung ứng toàn cầu vốn đang gặp thách thức. Các gián đoạn gần đây bao gồm vụ hỏa hoạn nhà máy sản xuất chip lớn ở Nhật Bản tuần trước, đợt thời tiết băng giá ở Texas tháng 2 (ảnh hưởng ngành sản xuất nhựa), và tắc nghẽn tại một số cảng ở California, theo Wall Street Journal. Ảnh: AFP.

Sự tắc nghẽn có thể ảnh hưởng tới việc cung ứng dầu khí từ Trung Đông tới châu Âu. Giá dầu thô Brent đã tăng gần 2,9% lên 62,52 USD/thùng vào ngày 24/3. Theo dữ liệu vận tải biển, tàu Ever Given, có khả năng chở hơn 20.000 container, được vận hành bởi hãng Evergreen của Đài Loan và có chủ sở hữu là hãng Shoei Kisen của Nhật Bản. Con tàu đang trong hải trình đến từ Trung Quốc đến Rotterdam, Hà Lan. Ảnh: AP.

Các chuyên gia cho rằng con tàu có thể đã gặp nạn do kích thước lớn, gió mạnh có thể khiến việc lái tàu trở nên khó khăn - ngay cả đối với những người “chuyên” lái kênh đào Suez, tức sẽ lên tàu chỉ để lái các con tàu qua tuyến đường này. Trong ảnh, các nhân viên đang giải cứu con tàu. Ảnh: AFP.

“Lái những con tàu như thế này trong điều kiện gió vượt ra ngoài các thông số thông thường có thể dẫn tới thảm họa”, Gregory Tylawsky, một thuyền trưởng từ Nhóm Chuyên gia Hàng hải, trụ sở ở Santa Rosa, bang California, nói với Wall Street Journal. Ông nói gió giật có thể dễ dàng khiến con tàu bị thổi về một phía của con kênh, và đối với những con tàu khổng lồ thì khả năng điều chỉnh, ứng phó của người lái tàu là khá giới hạn. Ảnh: Giới chức Kênh đào Suez.

Các con tàu khác chỉ có thể đợi tới khi giới chức di chuyển tàu Ever Given, thì họ mới có thể đi qua một cách an toàn. “Đã có một số chuyển biến trong vài giờ qua”, Ionut Basiu, một nhân viên radio trên một tàu chở dầu châu Á bị kẹt ở con kênh, nói với Wall Street Journal. “Các thông tin nghe được từ radio là con tàu lớn đang được cho nổi lại và sẽ được đẩy sang dọc bờ để các tàu khác có thể đi qua”. Nhưng nếu biện pháp đó không có tác dụng, con tàu “có thể phải được dỡ hàng để trở nên nhẹ hơn”, theo Fotis Pagoulatos, một kiến trúc sư chuyên về công trình biển. “Như vậy có thể mất nhiều ngày”. Trong ảnh, xe tải xếp hàng để chờ vào cổng chính cảng El Ain El Sokhna, từ đó đi vào kênh đào Suez. Ảnh: Reuters.

Vụ tắc nghẽn kênh đào Suez là thách thức đối với chính phủ của Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah Al Sisi, khi con kênh là nguồn thu lớn đối với chính phủ, đem về 5,61 tỷ USD doanh thu trong năm ngoái. Ai Cập đã đào một làn mới dọc theo một đoạn kênh - một dự án khổng lồ 8 tỷ USD, hoàn tất năm 2015. Nhưng tàu Ever Given bị kẹt ở một đoạn khác vẫn chỉ có một làn, vì vậy toàn bộ giao thông qua con kênh bị gián đoạn. Trong ảnh, một người chụp ảnh tàu đang đi qua kênh đào Suez. Ảnh: AP.

Trọng Thuấn