Tàu ngầm Nga 'tự hủy khả năng tàng hình' khiến NATO 'không rời mắt'
Tàu ngầm Novorossiysk của Nga đã khiến NATO phải dõi theo sát sao khi có động thái được cho là 'bất thường', trong hành trình trở về cảng sau nhiệm vụ ở Địa Trung Hải.
Theo các quan chức của NATO, con tàu dường như buộc phải nổi lên mặt nước trong phần lớn quãng đường, điều hiếm thấy với một tàu ngầm hiện đại.

Novorossiysk là tàu ngầm lớp Kilo được biên chế cho Hạm đội Biển Đen của Nga. (Nguồn: Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan)
Nguồn tin của Business Insider cho biết, lực lượng NATO đã theo dõi tàu ngầm Novorossiysk, thuộc lớp Kilo của Nga, trong suốt hành trình trở về từ Địa Trung Hải. Một quan chức NATO nhận định: "Việc một tàu ngầm phải di chuyển phần lớn trên mặt nước là điều bất thường và không hề lý tưởng".
Với tàu ngầm, ưu thế lớn nhất là khả năng tàng hình. Khi buộc phải nổi lên, con tàu gần như mất đi lớp phòng vệ tự nhiên, trở nên dễ bị phát hiện và tấn công. Một số dấu hiệu cho thấy Novorossiysk có thể đang gặp trục trặc kỹ thuật nghiêm trọng. Một lãnh đạo của NATO thậm chí mô tả tình trạng của nó là "hỏng hóc".
Tuần trước, các lực lượng Pháp, Bỉ, Hà Lan cùng nhiều nước thành viên NATO khác đã lần lượt theo dõi tàu ngầm này khi nó rời Địa Trung Hải và di chuyển dọc bờ biển Tây Âu. Quân đội Hà Lan xác nhận đã hộ tống Novorossiysk cùng một tàu kéo hỗ trợ của Nga qua Biển Bắc. Phía Hà Lan cho biết hành động này nhằm đảm bảo an toàn cho hạ tầng dưới biển, một mối lo ngại ngày càng lớn của châu Âu sau hàng loạt vụ phá hoại bí ẩn trong những năm gần đây.
Theo Thiếu tá Arlo Abrahamson, phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Hàng hải Đồng minh NATO, tàu ngầm Nga "đã nổi lên nhiều lần trong suốt hành trình". Ông cho biết, quá trình theo dõi Novorossiysk là một hoạt động phối hợp quy mô lớn, với khoảng 10 tàu chiến từ 6 quốc gia NATO tham gia giám sát.
Novorossiysk là tàu ngầm tấn công diesel–điện, dài 73 mét, được biên chế cho Hạm đội Biển Đen của Nga từ năm 2014. Con tàu này có khả năng phóng tên lửa hành trình Kalibr, loại vũ khí từng được Moscow sử dụng nhiều lần để tấn công các mục tiêu ở Ukraine.
Khi bị phát hiện ngoài khơi bờ biển Pháp, dư luận phương Tây đã dấy lên nghi ngờ rằng con tàu gặp sự cố kỹ thuật và buộc phải nổi lên. Tuy nhiên, Hạm đội Biển Đen bác bỏ thông tin này, nói rằng tàu chỉ đang thực hiện "cuộc chuyển quân liên hạm đội thường lệ" sau khi hoàn thành nhiệm vụ tại Địa Trung Hải, đồng thời khẳng định việc nổi lên là tuân thủ quy định quốc tế khi đi qua eo biển Manche.
Mặc dù vậy, các quan chức NATO cho rằng tàu Novorossiysk đã thực hiện phần lớn chuyến đi trở về bằng cách nổi trên mặt nước, điều không bình thường với một tàu ngầm chiến đấu và cho thấy khả năng có vấn đề nghiêm trọng về kỹ thuật.
Ngày 14/10, Tổng thư ký NATO Mark Rutte xác nhận liên minh đang theo dõi sát sao "một tàu ngầm Nga đơn độc, hỏng hóc, đang lê bước trở về nhà sau chuyến tuần tra". Ông nhấn mạnh rằng vụ việc này phản ánh sức mạnh hải quân Nga đang suy yếu sau nhiều năm chịu tổn thất. "Trước đây, lực lượng Nga ở Địa Trung Hải bao gồm nhiều tàu nổi, tàu ngầm và tàu hỗ trợ. Giờ đây, trên thực tế, hầu như không còn sự hiện diện đáng kể nào của họ nữa", ông Rutte nói tại Đại hội đồng Nghị viện NATO ở Slovenia.
Trong ba năm qua, Ukraine đã liên tục tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa, gây thiệt hại hoặc phá hủy hàng chục tàu chiến Nga, trong đó có nhiều tàu quan trọng neo đậu tại Crimea. Những tổn thất nặng nề buộc Moscow phải rút phần lớn Hạm đội Biển Đen khỏi Crimea, chuyển về cảng Novorossiysk trên bờ biển Nga.