Tên lửa Long Neptune chạm cột mốc quan trọng, sở hữu sức mạnh đáng kinh ngạc

Tên lửa Neptune tầm xa vươn tới tầm bắn 1.000 km

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết, Ukraine đã thử nghiệm và triển khai thành công loại tên lửa tầm xa mới có tên Long Neptune. Đây là sản phẩm thuộc chương trình phát triển tên lửa nội địa của Ukraine, với tầm bắn được báo cáo lên tới 1.000 km.

"Long Neptune đã trải qua quá trình thử nghiệm và được triển khai chiến đấu thành công. Một loại tên lửa mới của Ukraine, chính xác và hiệu quả", ông Zelenskyy viết trên Telegram, đồng thời gửi lời cảm ơn tới các nhà phát triển, nhà sản xuất và quân đội Ukraine vì những đóng góp cho dự án.

Các báo cáo cho thấy, Long Neptune là phiên bản cải tiến tầm xa của tên lửa hành trình Neptune, vốn được Ukraine phát triển để tiêu diệt mục tiêu trên biển. Việc mở rộng khả năng tấn công mục tiêu trên đất liền đánh dấu một bước tiến quan trọng trong năng lực phòng thủ của Ukraine.

Việc phát triển phiên bản Neptune tầm xa lần đầu tiên được tiết lộ vào cuối năm 2023, khi các quan chức quốc phòng Ukraine xác nhận đang nghiên cứu một biến thể có tầm bắn mở rộng. Đến tháng 11/2024, Tổng thống Zelenskyy tuyên bố Ukraine đã đạt cột mốc sản xuất hơn 100 quả tên lửa.

Đặc tính kỹ thuật của Neptune

Tên lửa Neptune ban đầu được phát triển như một loại tên lửa chống hạm, phóng từ bệ phóng mặt đất. Ukraine vốn không sở hữu một lực lượng hải quân lớn, do đó việc phòng thủ cần được thiết kế để hoạt động từ các bệ phóng di động trên mặt đất.

Tầm bắn của Neptune tối đa là 280 km. Thông số kỹ thuật này phù hợp với tầm bắn thực tế đã được xác nhận trong các cuộc thử nghiệm năm 2018. Loại tên lửa này có tốc độ dưới tốc độ âm thanh (900 km/h), đầu đạn 150 kg, tổng trọng lượng 870 kg.

Bệ phóng di động trên mặt đất là một trong ba phương án phóng của loại tên lửa này. Hai phương án còn lại bao gồm phóng từ các phương tiện hải quân (tàu tên lửa, tàu hộ vệ) và phóng từ máy bay.

Những cải tiến của Neptune tầm xa

Tên lửa Neptune lần đầu tiên chứng minh khả năng tác chiến vào đầu tháng 4/2022, khi hệ thống phòng thủ bờ biển của Ukraine tấn công khu trục hạm "Đô đốc Essen" của Hạm đội Biển Đen Nga. Dù con tàu không bị đánh chìm nhưng nó đã bị hư hại nặng và cần sửa chữa dài hạn.

Vụ phóng tên lửa Neptune của Ukraine. (Ảnh: Oleksiy Bobovnikov qua United24media)

Hiện nay, Neptune không chỉ là một tên lửa chống hạm.

Tầm bắn: Tên lửa Neptune tầm xa có tầm bắn ít nhất 400 km, tăng 30% so với phiên bản gốc.

Nâng cấp hệ thống dẫn đường: Neptune đã bay tới mục tiêu theo một quỹ đạo phức tạp, yêu cầu hệ thống điều hướng tiên tiến hơn.

Tăng khối lượng đầu đạn: Theo một số nguồn tin chưa xác nhận, đầu đạn có thể đã được nâng lên 350 kg.

Việc phát triển một phiên bản Neptune tầm xa sẽ giúp Ukraine kiểm soát hỏa lực toàn bộ lãnh thổ Crimea và các khu vực tiền tuyến.

Thách thức sản xuất hàng loạt

Thách thức lớn nhất đối với Ukraine hiện nay là sản xuất hàng loạt tên lửa này. Năm 2024, Ukraine thực hiện đơn hàng quốc phòng lớn cho các loại vũ khí nội địa, và nhiều chuyên gia dự đoán một phần ngân sách sẽ được dành riêng để tăng sản xuất Neptune. Các hợp đồng dài hạn sẽ giúp các nhà sản xuất đầu tư vào mở rộng quy mô sản xuất.

Đáng chú ý, phiên bản Neptune tầm xa có thể bổ sung sức mạnh cho các vũ khí do phương Tây cung cấp, như Storm Shadow/SCALP và ATACMS, giúp Ukraine đa dạng hóa kho vũ khí để đẩy lùi lực lượng Nga.

Chi phí phát triển: 40 triệu USD

Dự án phát triển tên lửa Neptune bắt đầu từ năm 2010, do Cục thiết kế Luch thực hiện. Tiến độ ban đầu khá chậm nhưng từ năm 2015, việc phát triển một loại tên lửa chống hạm nội địa được đẩy nhanh, và Neptune chính thức được đưa vào trang bị từ năm 2020.

Theo các nguồn tin công khai, chi phí phát triển và thử nghiệm Neptune là khoảng 40 triệu USD. Giá thành mỗi quả tên lửa không được tiết lộ, nhưng thực tế đã chứng minh rằng chúng đang phá hủy hàng trăm triệu USD trang thiết bị và cơ sở hạ tầng quân sự của đối phương.

Thế Hải (Theo United24media)