Tên lửa PrSM tầm bắn 500km, công nghệ đỉnh cao, cơn ác mộng mới của phòng không

Một quả tên lửa Precision Strike Missile (PrSM) được phóng từ hệ thống HIMARS trong cuộc thử nghiệm tầm xa tại Căn cứ Lực lượng Không gian Vandenberg, bang California. Ảnh: news.lockheedmartin.com

Tên lửa PrSM (Precision Strike Missile) là chương trình tên lửa chiến lược do Lockheed Martin phát triển dưới sự giám sát của Quân đội Mỹ, nhằm nâng cao khả năng tấn công tầm xa cho lực lượng mặt đất.

Dự án bắt đầu từ những năm 2010, với mục tiêu thay thế tên lửa ATACMS (Army Tactical Missile System) đã lỗi thời, vốn bị giới hạn bởi tầm bắn khoảng 300km và số lượng đạn hạn chế trong mỗi lần phóng.

Tên lửa PrSM được thiết kế để tích hợp với các hệ thống phóng hiện có như HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System) và M270 Multiple Launch Rocket System, cho phép phóng hai quả tên lửa từ một pod thay vì chỉ một như ATACMS, từ đó tăng gấp đôi sức mạnh hỏa lực mà không cần thay đổi nền tảng phần cứng.

Điều này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn nâng cao tính cơ động trên chiến trường, đặc biệt trong các chiến dịch đa miền nơi tốc độ triển khai là yếu tố quyết định.

Về thông số kỹ thuật cốt lõi, PrSM Increment 1, phiên bản đầu tiên được phê duyệt sản xuất, sở hữu tầm bắn vượt trội hơn 499km, vượt qua giới hạn của các hiệp ước kiểm soát vũ khí trước đây như hiệp ước INF.

Tầm bắn này cho phép tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ đối phương mà không cần di chuyển gần biên giới, giảm rủi ro cho lực lượng phóng.

Độ chính xác của PrSM được đảm bảo nhờ hệ thống dẫn đường tiên tiến kết hợp GPS và quán tính, cho phép đánh trúng mục tiêu với sai số chỉ vài mét, ngay cả trong môi trường bị nhiễu điện tử mạnh.

Tên lửa có trọng lượng khoảng 1.600kg, chiều dài khoảng 4 mét, và đường kính 0,43 mét, phù hợp với kích thước pod tiêu chuẩn của HIMARS và M270.

Đầu đạn của PrSM được thiết kế để gây sát thương cao đối với các mục tiêu cứng như boongke, radar, và hệ thống phòng không, với khả năng xuyên thủng và phân mảnh hiệu quả.

Hơn nữa, kiến trúc mở (open architecture) là một điểm nhấn công nghệ quan trọng, cho phép dễ dàng tích hợp các nâng cấp tương lai mà không cần thiết kế lại toàn bộ hệ thống, chẳng hạn như thêm seeker đa chế độ để theo dõi mục tiêu di động hoặc chống hạm.

Tên lửa Precision Strike Missile (PrSM) được phóng từ bệ phóng rocket đa nòng M270A2 do Lockheed Martin sản xuất trong một cuộc thử nghiệm kiểm tra chất lượng tại Trường bắn tên lửa White Sands, bang New Mexico. Ảnh: Lockheed Martin

Năm 2025 chứng kiến hàng loạt thử nghiệm thành công khẳng định độ tin cậy của PrSM. Vào tháng 2, Quân đội Mỹ đã thực hiện kiểm tra chất lượng sản xuất tại White Sands Missile Range, New Mexico, nơi hai quả PrSM Increment 1 được phóng từ HIMARS và đánh trúng chính xác các mục tiêu giả lập như tên lửa SCUD, radar và trực thăng.

Thử nghiệm này xác nhận khả năng hoạt động ổn định trong điều kiện thực tế, với tốc độ bay siêu thanh và thời gian phản ứng nhanh chóng.

Tiếp theo, vào tháng 4, một quả PrSM được phóng từ M270A2 tại cùng địa điểm, chứng minh độ chính xác vượt trội và khả năng tích hợp với các nền tảng cũ hơn.

Những thành công này dẫn đến việc đạt Milestone C vào tháng 7, một mốc quan trọng cho phép chuyển sang giai đoạn sản xuất và triển khai hàng loạt.

Milestone C phê duyệt ngày 2/7, mở đường cho hợp đồng sản xuất trị giá 4,94 tỷ USD với Lockheed Martin, nhằm cung cấp hàng trăm quả tên lửa cho Quân đội Mỹ.

Đến tháng 10, Lockheed Martin công bố kế hoạch tăng công suất lên 400 quả mỗi năm bắt đầu từ Quý 4/2027, với các lô đầu tiên đã được giao từ năm 2023 nhưng nay được đẩy mạnh để thay thế hoàn toàn ATACMS sắp hết hạn sử dụng.

Công nghệ dẫn đường và cảm biến là trái tim của PrSM, giúp nó vượt trội so với các tên lửa cùng loại. Hệ thống seeker đa chế độ (multi-mode seeker) đang được phát triển cho các biến thể nâng cao, cho phép tên lửa tự động điều chỉnh đường bay dựa trên dữ liệu thời gian thực từ radar, hồng ngoại và hình ảnh.

Điều này đặc biệt hữu ích trong môi trường chiến tranh điện tử, nơi tín hiệu GPS có thể bị jammer. PrSM cũng tích hợp khả năng chống nhiễu và đánh lừa, đảm bảo tỷ lệ thành công cao ngay cả khi đối phương triển khai hệ thống phòng thủ tiên tiến.

Hơn nữa, thiết kế mô-đun cho phép tùy chỉnh đầu đạn, từ loại phân mảnh thông thường đến các phiên bản chuyên biệt chống bunker hoặc chống tàu chiến.

Tốc độ bay của PrSM đạt Mach 5 ở giai đoạn cuối, làm giảm thời gian phản ứng của hệ thống phòng không đối phương, từ đó tăng khả năng sống sót và hiệu quả tấn công.

Lockheed Martin tiếp tục bàn giao các tên lửa tấn công chính xác tầm xa Precision Strike Missile (PrSM) cho Quân đội Mỹ trong khi loại tên lửa này đang tiến gần hơn đến giai đoạn sản xuất hàng loạt đầy đủ. Ảnh: Lockheed Martin

Các biến thể tương lai của PrSM hứa hẹn mở rộng phạm vi ứng dụng. Tại hội nghị AUSA 2025, Lockheed Martin đã giới thiệu PrSM Increment 2, phiên bản chống hạm với động cơ ramjet, cho phép tấn công tàu chiến từ khoảng cách lớn và có thể phóng từ tàu hải quân.

Biến thể này sử dụng công nghệ đẩy phản lực không khí để duy trì tốc độ cao suốt hành trình, kết hợp với seeker tiên tiến để khóa mục tiêu di động trên biển.

Trong khi đó, Increment 4 dự kiến đạt tầm bắn vượt 800km, mở rộng khả năng tấn công chiến lược mà không vi phạm các quy định quốc tế hiện hành.

Những nâng cấp này được hỗ trợ bởi kiến trúc mở, cho phép tích hợp nhanh chóng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo để dự đoán đường bay mục tiêu hoặc liên kết với mạng lưới chỉ huy chung.

Hợp tác quốc tế cũng là một phần quan trọng trong sự phát triển của PrSM. Năm 2025, Australia đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) với Mỹ vào tháng 6, cho phép lực lượng Australia tham gia thử nghiệm và sản xuất chung.

Vào tháng 7, Australia đã thực hiện bắn đạn thật PrSM lần đầu tiên, chứng minh khả năng tích hợp với hệ thống của họ và mở đường cho việc triển khai trong khu vực Indo-Pacific.

Điều này không chỉ tăng cường liên minh quân sự mà còn giúp chia sẻ công nghệ, giảm chi phí phát triển cho cả hai bên.

PrSM được kỳ vọng sẽ trở thành tiêu chuẩn cho các đồng minh NATO và châu Á, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh với các hệ thống tên lửa của Trung Quốc và Nga.

PrSM đại diện cho sự hội tụ của công nghệ hiện đại trong lĩnh vực vũ khí chính xác, từ thiết kế mô-đun đến hệ thống dẫn đường thông minh.

Với tầm bắn vượt trội, độ chính xác cao và khả năng nâng cấp linh hoạt, nó không chỉ thay thế ATACMS mà còn định hình lại chiến lược tấn công của Quân đội Mỹ trong thập kỷ tới.

Năm 2025, với các thử nghiệm thành công và hợp đồng sản xuất lớn, PrSM đang bước vào giai đoạn triển khai thực tế, sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa toàn cầu.

Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đặt ra câu hỏi về cân bằng vũ khí và hòa bình, khi công nghệ ngày càng làm mờ ranh giới giữa phòng thủ và tấn công.

Đào Cảnh