Trung Quốc dùng cách gì để chống lại ô nhiễm không khí?

Trong báo cáo nghiên cứu do Học viện Huấn luyện dịch vụ hành chính Vajiram & Ravi của Ấn Độ công bố cuối tháng trước, các nhà khoa học cho biết, mỗi khi mùa đông đến, quốc gia Nam Á này “lại đối mặt tình trạng khói bụi nghiêm trọng tại nhiều khu vực ở miền bắc".

Theo nhóm nghiên cứu, khói bụi ô nhiễm ở miền bắc Ấn Độ phát sinh từ nhiều yếu tố như khí thải của các khu công nghiệp, khí thải từ phương tiện giao thông, khói khi người nông dân đốt rơm rạ… Tình trạng ô nhiễm hiện nay ở Ấn Độ có sự tương đồng với những gì Trung Quốc từng đối mặt vào giữa thập niên 2000.

Tình trạng ô nhiễm ở Bắc Kinh, Trung Quốc đầu năm 2013. Ảnh: CGTN

“Việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế vào năm 1978 đã khiến lượng khí thải carbon ở nước này tăng vọt, dẫn đến tình trạng bầu trời đầy khói bụi và sông ngòi bị ô nhiễm. Điều này đã thúc đẩy Bắc Kinh phải có động thái giải quyết những vấn đề ô nhiễm môi trường. Kể từ năm 2013, Trung Quốc đã cho triển khai nhiều biện pháp mạnh nhằm cải thiện chất lượng không khí trên 80% diện tích đất nước”, các nhà nghiên cứu cho hay.

Cụ thể, Trung Quốc đã mạnh tay đầu tư vào những công nghệ kiểm soát ô nhiễm, đồng thời đóng cửa hàng nghìn nhà máy, xí nghiệp lâu năm “gây tình trạng ô nhiễm cao như các cơ sở luyện kim, nhà máy hóa chất, nhà máy giấy”. Ngoài ra, chính quyền trung ương cũng thúc đẩy và khuyến khích người dân sử dụng phương tiện chạy bằng điện, với lý do khí thải trong vòng đời của những phương tiện này thấp hơn nhiều so với động cơ đốt trong truyền thống.

Xe cộ gây ô nhiễm môi trường ở Bắc Kinh, Trung Quốc đầu năm 2013. Ảnh: CGTN

Nhiều thành phố ở Trung Quốc, chẳng hạn như Thâm Quyến đã thực hiện việc “điện khí hóa” toàn bộ xe buýt hoạt động tại đây. Theo số liệu được công bố năm 2017, toàn bộ 16.000 xe buýt hoạt động ở Thâm Quyến đều chạy bằng điện. Động thái trên cũng được các thành phố lớn khác áp dụng.

Theo Học viện Vajiram & Ravi, so với Ấn Độ, các biện pháp đối phó ô nhiễm môi trường ở Trung Quốc “hiệu quả hơn rất nhiều”. Dù cả 2 quốc gia đã đưa ra nhiều bộ luật về môi trường từ thập niên 1980 cũng như đề ra các chương trình về chất lượng không khí, nhưng Bắc Kinh “đã hành động liên tục trong dài hạn” trong khi New Delhi chỉ kích hoạt cơ chế chống ô nhiễm không khí khi mức ô nhiễm đã vượt mức nguy hiểm.

Bầu trời ở thủ đô Trung Quốc trong sạch hơn sau loạt biện pháp chống ô nhiễm. Ảnh: CGTN

Ví dụ, Trung Quốc đã giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí sau khi đạt được mục tiêu cung cấp đủ điện cho gần như toàn bộ người dân. Chính điều này đã tạo điều kiện để nhà chức trách cho đóng cửa những nhà máy gây ô nhiễm mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến những nhu cầu cơ bản của người dân.

Các chuyên gia Ấn Độ kết luận, nước này có thể dựa trên một số chiến lược chủ chốt của Trung Quốc để đối phó với ô nhiễm môi trường. Trước tiên, tiêu chuẩn về khí thải công nghiệp và phương tiện giao thông cần nghiêm ngặt hơn. Tiếp đó, chính phủ Ấn Độ cần tuyên truyền phổ biến rộng rãi hơn cho người dân biết về những nguồn nhiên liệu sạch. Sau cùng, New Delhi cần đẩy mạnh việc nghiên cứu khoa học và giám sát môi trường.

Dù Ấn Độ không thể áp dụng toàn bộ các phương pháp đối phó ô nhiễm môi trường của Trung Quốc, nhưng những kinh nghiệm quý báu từ “quốc gia tỷ dân” có thể giúp quốc gia Nam Á cải thiện đáng kể chất lượng không khí.

Video: CGTN

Tuấn Trần