Tesla mở sạc siêu nhanh dùng chung: Người dùng 'mừng hụt'

Tesla có “dễ dãi”?

Bộ sạc công cộng khan hiếm và cầu kỳ là một trong những lý do lớn nhất khiến mọi người ngần ngại mua xe điện. Vì vậy, khi Elon Musk, giám đốc điều hành của Tesla, đã đồng ý mở mạng lưới Supercharger được đánh giá cao của công ty cho các xe của các nhà sản xuất ô tô khác vào năm ngoái, nhiều tài xế và chuyên gia trong ngành đã ăn mừng vì quyết định này. Nhưng "sự thật không như mơ".

Hơn 12 tháng sau, mạng lưới sạc siêu nhanh của Tesla, với gần 30.000 phích cắm sạc nhanh tại Mỹ và Canada, vẫn phần lớn không thể tiếp cận được với hầu hết những người không lái xe Tesla vì sự chậm trễ của phần mềm và tình trạng thiếu hụt phần cứng.

Sự chậm trễ này đã làm dấy lên suy đoán rằng Musk đang “âm thầm” cân nhắc lại về việc mở mạng lưới của Tesla, có thể là vì ông lo ngại rằng việc tiếp cận sẽ giúp các nhà sản xuất ô tô khác bán được các mẫu xe chạy bằng pin và thu hút khách hàng khỏi Tesla, công ty đang phải chịu doanh số giảm.

Tesla đã xoa dịu nỗi lo ngại đó một chút vào thứ Sáu tuần trước khi đơn vị sạc của công ty đăng trên nền tảng X nói rằng họ đã tăng cường sản xuất một phần cứng quan trọng: bộ chuyển đổi mà tài xế của Ford, Rivian và các thương hiệu ô tô khác cần kết nối với bộ sạc Tesla.

Một nhà máy Tesla ở Buffalo đang sản xuất 8.000 bộ chuyển đổi mỗi tuần, công ty cho biết, lưu ý rằng các nhà cung cấp bên ngoài cũng đang sản xuất bộ phận này. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ những bộ chuyển đổi đó sẽ đến tay chủ sở hữu xe điện nhanh như thế nào.

Tesla không trả lời yêu cầu bình luận và các nhà sản xuất ô tô khác đã miễn cưỡng nói chi tiết, rõ ràng là vì họ không muốn gây bất hòa với Tesla và Musk.

Việc triển khai chậm chạp đặt ra câu hỏi về quyết định mà hầu hết các nhà sản xuất ô tô lớn hoạt động tại Mỹ đã đưa ra là từ bỏ Hệ thống sạc kết hợp, tiêu chuẩn mà hầu hết trong số họ đã sử dụng trước đây, và áp dụng Tiêu chuẩn sạc Bắc Mỹ do Tesla phát triển. Sự thay đổi này sẽ khiến họ bị phụ thuộc vào “sở thích” của Musk, người thường xuyên thay đổi chiến lược và chiến thuật của công ty theo những cách có thể gây bất ngờ ngay cả với nhân viên và những người ủng hộ ông.

Tesla xây dựng mạng lưới Supercharger để khuyến khích bán xe của chính mình. Bằng cách mở rộng mạng lưới, Tesla có thể kiếm tiền từ những người lái xe của các thương hiệu xe hơi khác, những người trả tiền theo kilowatt-giờ để sạc. Công ty xe điện này cũng kiếm tiền từ việc bán bộ chuyển đổi cho các nhà sản xuất ô tô khác.

Nhưng Tesla có nguy cơ xa khiến khách hàng của mình thấy khó chịu, những người sẽ mất quyền truy cập độc quyền vào bộ sạc.

Việc Tesla mở rộng bộ sạc của mình cho các nhà sản xuất ô tô khác được cho là một quá trình gồm ba giai đoạn.

Đầu tiên, Tesla và mỗi nhà sản xuất ô tô sẽ cập nhật phần mềm trên bộ sạc của Tesla và xe của các công ty khác để chúng có thể hoạt động với nhau. Thứ hai, Tesla sẽ sản xuất và cung cấp bộ chuyển đổi để cho phép những chiếc xe khác kết nối với bộ sạc của mình, sử dụng các phích cắm khác nhau. Bước cuối cùng được cho là sẽ diễn ra vào năm tới, khi hầu hết các nhà sản xuất ô tô có kế hoạch bắt đầu lắp phích cắm Tesla trên những chiếc xe mới mà họ lắp ráp, loại bỏ nhu cầu sử dụng bộ chuyển đổi.

Thực tế phũ phàng

Cho đến nay, chỉ có hai công ty ô tô đã vượt qua giai đoạn đầu tiên với Tesla là Ford Motor và Rivian. General Motors đã nói rằng họ dự kiến sẽ hoàn tất việc phối hợp phần mềm với Tesla vào mùa xuân này nhưng giờ lại nói rằng sẽ diễn ra vào cuối năm nay. Các nhà sản xuất ô tô khác dự kiến sẽ làm theo G.M.

Nhưng ngay cả hầu hết những người lái xe điện Ford và Rivian vẫn chưa có quyền truy cập vào bộ sạc Tesla vì các công ty này chưa nhận được đủ bộ chuyển đổi từ Tesla.

Có lẽ điều này không giúp ích gì khi vào tháng 4 khi Musk đột ngột sa thải gần như toàn bộ 500 người chịu trách nhiệm về mạng lưới Supercharger, bao gồm cả Rebecca Tinucci, người đứng đầu bộ phận sạc. Kể từ đó, Tesla đã thuê lại một số nhân viên. Tháng này, bà Tinucci đã trở thành người đứng đầu bộ phận phát triển bền vững tại Uber.

“Khi Elon sa thải toàn bộ nhóm Supercharger của mình, tôi đã nói điều này có vẻ không ổn'”, Mike McMahon, một phi công hàng không đã nghỉ hưu sống ở Florida và đang chờ bộ chuyển đổi miễn phí từ Ford mà ông đã đặt hàng vào tháng 2, cho biết.

Không có gì ngăn cản Ford và Rivian mua bộ chuyển đổi từ các nhà cung cấp khác, nhưng có thể không dễ để tìm thấy các công ty với năng lực sản xuất và chuyên môn. Bộ chuyển đổi từ các công ty khác sẽ phải trải qua quá trình thử nghiệm và phê duyệt mở rộng.

Ford đã thông báo với chủ sở hữu xe thể thao đa dụng Mustang Mach-E và xe bán tải F-150 Lightning vào tháng trước rằng các bộ chuyển đổi bị chậm lại vài tháng do "hạn chế về nguồn cung đang diễn ra". Ford, công ty đã hứa sẽ cung cấp bộ chuyển đổi miễn phí cho chủ sở hữu xe điện của mình, sau đó từ chối bình luận thêm.

Rivian, công ty sản xuất xe bán tải và xe SUV chạy điện, cho biết "vị trí chuỗi cung ứng đầy thách thức" đã dẫn đến tình trạng thiếu bộ chuyển đổi. Trong một tuyên bố, công ty cho biết thêm rằng họ đang "tăng cường nguồn cung cấp bộ chuyển đổi nhanh nhất có thể".

Rivian nói: "Chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với Tesla để hỗ trợ quá trình chuyển đổi chung của ngành" sang các phích cắm được sử dụng bởi Supercharger.

Nhưng việc có bộ chuyển đổi sẽ không đủ đối với những người lái xe điện không phải do Tesla, Ford hay Rivian sản xuất. Mọi nhà sản xuất ô tô khác vẫn cần phải làm việc với Tesla để thực hiện các bản cập nhật phần mềm cho những chiếc xe sử dụng bộ sạc của công ty. Bước đầu tiên đó có thể kéo dài trong nhiều tháng với tốc độ hiện tại.

G.M vẫn chưa cho biết khi nào khách hàng của mình có thể sử dụng bộ sạc Tesla. "G.M tiếp tục hợp tác thiện chí với Tesla để hoàn tất thỏa thuận cung cấp trải nghiệm mạng lưới Supercharger liền mạch cho khách hàng của chúng tôi", công ty chia sẻ trong một tuyên bố.

Bên cạnh việc gây khó chịu cho chủ sở hữu, tình trạng tắc nghẽn sạc của Tesla có thể làm giảm doanh số bán xe điện, vốn đang tăng trưởng chậm hơn so với một năm trước. Các trạm Supercharger của Tesla được coi là đáng tin cậy nhất và thường được đặt ở những nơi khan hiếm các bộ sạc khác, đảm bảo với những người lái xe có thể tiếp cận chúng rằng họ sẽ không bị mắc kẹt với một cục pin hết.

Khoảng 100 địa điểm Supercharger được trang bị bộ chuyển đổi cho phép chúng hoạt động với các xe không phải của Tesla. Nhưng đó chỉ là một phần nhỏ trong mạng lưới hơn 2.500 trạm sạc của Tesla tại Mỹ và Canada. Mỗi trạm có thể có hàng chục cổng sạc trở lên.

Đằng sau hậu trường, các chuyên gia kỹ thuật từ các nhà sản xuất ô tô và các bên quan tâm khác đã làm việc để điều chỉnh công nghệ độc quyền của Tesla để nó hoạt động hoàn hảo với các loại xe điện khác. Oleg Logvinov, chủ tịch của Sáng kiến Giao diện Sạc Bắc Mỹ, một nhóm ngành có các thành viên bao gồm Ford và Tesla, thừa nhận rằng quá trình đó thường rất căng thẳng.

Ông Logvinov nói: "Quá trình chuyển đổi rất khó khăn".

Nhưng một khi các vấn đề được giải quyết, ông nói thêm rằng "nó cực kỳ có lợi vì nó dẫn đến tỷ lệ áp dụng cao hơn nhiều". Ông lưu ý đã có các tiêu chuẩn kỹ thuật cạnh tranh trong những ngày đầu của điện thoại di động và doanh số đã tăng vọt sau khi ngành công nghiệp này thu hẹp chúng lại.

Trong bối cảnh doanh số bán ô tô đang sụt giảm, Tesla cũng đã làm chậm quá trình xây dựng các trạm sạc siêu nhanh. Đây là một đòn giáng vào nỗ lực của chính quyền của ông Biden nhằm khuyến khích mở rộng mạng lưới sạc và thúc đẩy việc sử dụng xe điện. Chính quyền và nhiều nhóm bảo vệ môi trường coi xe điện là yếu tố quan trọng để giảm lượng khí thải nhà kính đang làm nóng hành tinh.

Năm ngoái, Tesla đã lắp đặt gần 6.000 trạm sạc nhanh tại Mỹ, nhiều hơn nhiều so với các công ty như ChargePoint, EVgo và Electrify America, theo Rho Motion, một công ty nghiên cứu thị trường sạc xe điện. Tesla đã lắp đặt 2.750 trạm sạc trong nửa đầu năm nay, nhưng tốc độ đã giảm mạnh kể từ đó.

Một số chủ sở hữu xe Ford và Rivian đã chán chờ đợi và mua bộ chuyển đổi từ các nhà cung cấp khác có sản phẩm không được các nhà sản xuất ô tô chứng thực. Kinh nghiệm của họ cho thấy việc truy cập vào mạng lưới Tesla giúp các chuyến đi đường dễ dàng hơn nhiều.

Sáng kiến Giao diện Sạc, nhóm do ông Logvinov đứng đầu, cảnh báo rằng các bộ chuyển đổi không được nhà sản xuất chứng thực có thể không an toàn. Nhưng ông Hester cho biết sáng kiến của ông đã hoạt động tốt. Việc có mạng lưới của Tesla làm tùy chọn "chỉ làm giảm nỗi lo về phạm vi hoạt động của bạn".

Lê Vũ