Tết Thanh minh năm nay là ngày nào?

Tết Thanh minh là một dịp lễ truyền thống quan trọng của nhiều nước Đông Nam Á, như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên.

Một năm có 24 tiết khí, đánh dấu sự thay đổi thời tiết và sự luân chuyển của các mùa. Trong hệ thống "nhị thập tứ khí" của lịch âm, Thanh minh là tiết khí thứ năm, đến sau các tiết Lập xuân, Vũ thủy, Kinh trập và Xuân phân.

Cái tên tiết Thanh minh mô tả sự mát mẻ và quang đãng của bầu trời trong giai đoạn này, trong đó “thanh” là trong trẻo, còn “minh” là sáng sủa. Tiết Thanh minh không chỉ đánh dấu bước chuyển mình của thời tiết từ xuân sang hạ mà còn là dịp để con cháu tưởng nhớ tổ tiên, chăm sóc mộ phần.

Tết Thanh minh 2025 là ngày nào?

Tiết Thanh minh thường kéo dài từ 15 đến 16 ngày, bắt đầu khoảng ngày 4/4 hoặc 5/4 và kết thúc vào ngày 20/4 hoặc 21/4 Dương lịch, ngay trước khi chuyển sang tiết Cốc vũ. Tết Thanh minh hay ngày Thanh minh là ngày đầu tiên của tiết Thanh minh.

Trong năm 2025, tiết Thanh minh bắt đầu từ ngày 4/4 và kết thúc vào ngày 19/4 Dương lịch. Ngày Tết Thanh minh (4/4) nhằm vào thứ Sáu ngày 7/3 Âm lịch.

Tết Thanh minh 2025 là ngày nào?

Tết Hàn thực khác gì Tết Thanh minh?

Tết Thanh minh và Tết Hàn thực rất gần nhau, có những năm bị trùng ngày khiến nhiều người nghĩ đó chỉ là một. Không ít người nhầm lẫn Tết Hàn thực là Tết Thanh minh, đồng thời thắc mắc không biết Tết Hàn thực có phải là tên gọi khác của Tết Thanh minh hay không.

Tết Hàn thực, diễn ra cố định vào ngày 3/3 Âm lịch hàng năm, là dịp mà người Việt chuẩn bị mâm lễ cúng bao gồm bánh trôi và bánh chay. Dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, Tết Hàn thực ở Việt Nam đã được biến đổi để phù hợp với văn hóa địa phương. Khác với truyền thống tránh lửa ở Trung Quốc, người Việt vẫn nấu nướng bình thường trong ngày này và chỉ sử dụng bánh trôi, bánh chay thay thế cho các món nguội trong mâm cúng.

Bánh trôi, bánh chay không chỉ là món ăn đặc sắc mà còn trở thành biểu tượng của Tết Hàn thực ở Việt Nam. Việc thắp hương, dâng lễ lên tổ tiên trong dịp này thể hiện lòng tri ân thần linh và tổ tiên, là dịp để con cháu tưởng nhớ và nhắc nhở về cội nguồn.

Mâm lễ dâng Phật vào ngày Tết Hàn thực. (Ảnh: Hàn Hương Thùy)

Khác với Tết Hàn thực, Tết Thanh minh không diễn ra vào một ngày cố định theo lịch âm. Đây là ngày đầu tiên của tiết Thanh Minh, một trong 24 tiết khí của năm, thường rơi vào ngày 4/4 hoặc 5/4 Dương lịch và kéo dài đến 20 - 21/4.

Tết Thanh minh có ý nghĩa đặc biệt trong tâm thức người Việt. Đây là dịp thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua các hoạt động tảo mộ, phát quang cây cối, bồi đắp mộ phần và thắp hương. Không chỉ dừng lại ở việc làm sạch phần mộ, Tết Thanh minh còn là cơ hội giáo dục con cháu về truyền thống gia đình, vị trí phần mộ của gia tiên và cách thức viếng mộ.

Người dân đi tảo mộ dịp Tết Thanh minh. (Ảnh: Ngô Nhung)

Trong dịp này, các gia đình thường quây quần bên nhau, và con cháu từ xa cũng cố gắng về quê để cùng người thân đi tảo mộ. Trong thời đại hiện nay, nhiều gia đình có thể linh động thực hiện nghi lễ tảo mộ vào cuối tuần hoặc ngày nào tiện lợi trong tiết Thanh minh, tùy theo điều kiện gia đình.

Nhật Thùy