Thái Nguyên đa dạng hóa nguồn vốn, đẩy mạnh mục tiêu xóa đói giảm nghèo bền vững

Nhiều kết quả tích cực, nhưng thách thức còn lớn

Là một tỉnh trung du miền núi phía Bắc, địa hình phức tạp, dân cư phân tán, tỷ lệ hộ nghèo ở Thái Nguyên vẫn cao hơn trung bình cả nước.

Tuy nhiên, giai đoạn 2021-2025, công tác giảm nghèo của tỉnh đã đạt được nhiều kết quả nổi bật nhờ sự lãnh đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và sự nỗ lực của nhân dân.

Người dân đang chăm sóc bò giống được hỗ trợ từ Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021-2025 tại Thái Nguyên

Tại Thái Nguyên, cấp ủy và chính quyền các cấp đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt; cùng với sự tham gia của cả hệ thống chính trị và nỗ lực của người dân, công tác giảm nghèo giai đoạn 2021-2025 đạt nhiều kết quả quan trọng.

Tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm từ 10,29% đầu năm 2022 xuống còn 5,46% cuối năm 2024, bình quân giảm 1,61% mỗi năm; đời sống người dân không ngừng được cải thiện cả về sinh kế và khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản.

Tuy vậy, công tác giảm nghèo vẫn còn không ít khó khăn như khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn và đô thị còn lớn, tiến độ giải ngân một số nguồn vốn hỗ trợ còn chậm, tâm lý trông chờ, ỷ lại vẫn tồn tại ở một bộ phận người dân, công tác chỉ đạo ở một số địa phương chưa quyết liệt, nguồn lực huy động còn hạn chế.

Trong giai đoạn 2021-2025, Thái Nguyên được phân bổ hơn 1.167 tỷ đồng từ chương trình, trong đó ngân sách Trung ương chiếm 1.113 tỷ và ngân sách địa phương 53 tỷ đồng. Tính đến 30/6/2025, tỉnh đã giải ngân 872 tỷ đồng, đạt 74,74% kế hoạch.

Việc phân bổ, sử dụng và lồng ghép nguồn lực được thực hiện theo đúng nguyên tắc, có điều chỉnh phù hợp với thực tế từng địa phương nhằm phát huy hiệu quả cao nhất.

Từ nguồn vốn này, tỉnh đã đầu tư 55 công trình hạ tầng quan trọng, gồm 33 công trình giao thông, 12 công trình giáo dục đạt chuẩn, 5 công trình thủy lợi, 3 nhà văn hóa và 2 cơ sở y tế.

13.387 hộ dân được hưởng lợi, trong đó hơn 8.300 hộ là hộ nghèo. Dự kiến năm 2025, tỉnh sẽ tiếp tục đầu tư 23 công trình và duy tu, bảo dưỡng 33 công trình nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất, lưu thông hàng hóa, cải thiện tiếp cận dịch vụ xã hội và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Song song với đầu tư hạ tầng, các địa phương đã triển khai 391 dự án sinh kế, tạo việc làm và tăng thu nhập cho hơn 8.800 hộ, hơn một nửa trong số đó là hộ nghèo và cận nghèo.

Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống chính trị, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của tỉnh giảm từ 10,29% đầu năm 2022 xuống 5,46% cuối năm 2024; khu vực đồng bào dân tộc thiểu số giảm từ 19,87% xuống 11,20%; các huyện nghèo giảm từ 53,44% xuống 42,44%. Đây đều là những kết quả vượt mục tiêu đề ra.

Chỉ thị 11/CT-UBND nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục quán triệt Chỉ thị 05-CT/TW của Ban Bí thư và Nghị quyết 160/NQ-CP của Chính phủ về giảm nghèo bền vững; đồng thời yêu cầu công tác triển khai phải “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ kết quả”.

Các cơ quan, đơn vị cần tăng cường tuyên truyền bằng hình thức đa dạng, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội, vận động người dân chủ động vươn lên, không trông chờ, ỷ lại.

Tỉnh cũng yêu cầu thực hiện đầy đủ các chính sách hỗ trợ giảm nghèo, khuyến khích doanh nghiệp và hợp tác xã liên kết sản xuất gắn với xây dựng nông thôn mới, hỗ trợ lao động nghèo đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; ưu tiên cải thiện nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường; bảo đảm người nghèo được tiếp cận đầy đủ dịch vụ y tế, giáo dục và thông tin.

Nguồn lực xã hội hóa hỗ trợ làm nhà ở cho một hộ ở xã Văn Lăng (Thái Nguyên)

Nỗ lực từ cơ sở

Tại các xã khó khăn, công tác giảm nghèo đang được triển khai với sự quyết tâm cao. Xã Thượng Quan hiện có hơn 64% hộ nghèo, nhiều thôn chưa có điện lưới, kinh tế nhỏ lẻ, manh mún.

Địa phương đặt mục tiêu giảm 5% hộ nghèo trong năm 2025, đồng thời tăng thu ngân sách trên 10%/năm và duy trì vùng sản xuất lúa nếp đặc sản Khẩu Nua Lếch.

Xã đã đẩy mạnh định hướng nghề nghiệp, hỗ trợ vay vốn, phát triển sản xuất và kết nối việc làm nhằm giúp người dân thoát nghèo bền vững. Trong khi đó, xã Phong Quang – đơn vị mới sáp nhập – cũng đặt mục tiêu giảm mạnh hộ nghèo và cận nghèo trong năm 2025.

Xã tập trung tuyên truyền, xây dựng các dự án trồng trọt, chăn nuôi theo chuỗi giá trị, phấn đấu mỗi hộ nghèo có ít nhất một lao động có việc làm ổn định; đồng thời kiên trì quan điểm giảm nghèo thực chất, không chạy theo thành tích.

Theo Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên, việc tập trung vốn vào vùng lõi nghèo, hỗ trợ cả những hộ mới thoát nghèo và nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất đã tạo nền tảng quan trọng cho mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Tỉnh đặt mục tiêu đến cuối năm 2025 giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống 4,65%, giai đoạn 2026-2030 giảm từ 1–1,5% mỗi năm; tại các xã đặc biệt khó khăn giảm ít nhất 3% và tại khu vực đồng bào dân tộc thiểu số giảm 3–4% mỗi năm.

Với định hướng đa dạng hóa, lồng ghép và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, cùng sự vào cuộc mạnh mẽ của hệ thống chính trị và người dân, Thái Nguyên đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện chất lượng đời sống và không để ai bị bỏ lại phía sau.

AN AN