Thẩm phán Mỹ chặn sắc lệnh đóng băng tài trợ khí hậu và cơ sở hạ tầng

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh tại Nhà Trắng ngày 2/4/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Phán quyết trên được Thẩm phán Mary McElroy tại Tòa án quận Rhode Island đưa ra trong vụ kiện, do các tổ chức bảo vệ môi trường đệ trình hồi tháng 3, nhằm phản đối việc chính quyền Tổng thống Trump đóng băng các khoản tài trợ được Quốc hội cấp cho các dự án chống biến đổi khí hậu, giảm ô nhiễm và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng.

Trong phán quyết, Thẩm phán McElroy khẳng định các cơ quan chức năng trong chính quyền của Tổng thống Trump không có quyền hủy bỏ 2 đạo luật đã được Quốc hội thông qua dưới thời chính quyền tiền nhiệm.

Democracy Forward - tổ chức đứng đầu đơn kiện, cho rằng sắc lệnh của Tổng thống Trump "lạm dụng quyền hành pháp" và đe dọa các sáng kiến về sức khỏe cộng đồng, nỗ lực bảo vệ môi trường cũng như sự ổn định kinh tế.

Các khoản tài trợ bị đóng băng đã được Quốc hội Mỹ phê duyệt theo Đạo luật Việc làm và Đầu tư Cơ sở hạ tầng trị giá 1.000 tỷ USD ban hành năm 2021 và Đạo luật Giảm lạm phát năm 2022 dưới thời chính quyền tiền nhiệm Joe Biden.

Tháng 1 vừa qua, ngay trong ngày đầu tiên trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu các cơ quan liên bang tạm dừng giải ngân các khoản tài trợ theo 2 đạo luật trên. Sau sắc lệnh này, Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) cùng các Bộ gồm: Nông nghiệp, Năng lượng, Nội vụ, Nhà ở và Phát triển Đô thị Mỹ đều tạm dừng phân bổ các khoản tài trợ.

Chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố Nhà Trắng có quyền tạm dừng tài trợ để xem xét lại việc sử dụng ngân sách, đồng thời khẳng định Tòa án quận Rhode Island không có thẩm quyền xét xử vụ việc. Trong khi đó, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết Tòa án Tối cao Mỹ ngày 4/4 đã ra phán quyết mở đường cho chính quyền đóng băng hàng triệu USD trợ cấp đào tạo giáo viên như một phần trong kế hoạch của ông Trump nhằm loại bỏ các sáng kiến về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI).

Nguyễn Viễn (TTXVN)