Thẩm quyền cấp Giấy phép môi trường khi không còn Ủy ban nhân dân cấp huyện?

Câu hỏi độc giả: Dự án đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (“ĐTM”) bởi cơ quan nhà nước cấp Sở (thuộc UBND cấp tỉnh). Theo quy mô hiện tại, dự án thuộc nhóm B, không có yếu tố nhạy cảm về môi trường và không thuộc ngành nghề có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường được quy định tại Phụ lục II Nghị định 08/2022/NĐ-CP. Trên cơ sở đó, dự án được phân loại thuộc nhóm III và thuộc thẩm quyền cấp Giấy phép môi trường (“GPMT”) của UBND cấp Huyện.

Trong trường hợp đơn vị hành chính cấp huyện bị giải thể do sáp nhập, vậy thẩm quyền giải quyết hồ sơ cấp Giấy phép môi trường cho dự án sẽ thuộc về UBND cấp xã nơi dự án triển khai hay chuyển lên UBND cấp tỉnh?

ATA trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH Toàn cầu ATA (“ATA”). Về trường hợp của bạn, chúng tôi xin được giải đáp như sau:

1. Phân tích hiện trạng pháp lý của Dự án

Theo thông tin bạn cung cấp, dự án của bạn đang triển khai đã được Sở Tài nguyên & Môi trường, UBND cấp tỉnh phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường. Đồng thời, Dự án:

(i) Thuộc nhóm B;

(ii) Không có yếu tố nhạy cảm về môi trường;

(iii) Không thuộc ngành nghề có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường;

(iv) Không có thông tin về việc dự án nằm trên địa bàn từ 02 đơn vị hành chính cấp huyện trở lên.

Như vậy, dự án của bạn là dự án thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất nhỏ quy định tại Điểm a khoản 5 Điều 28 Luật Bảo vệ môi trường và thuộc danh mục các dự án đầu tư nhóm III ít có nguy cơ tác động xấu đến môi trường theo Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định số 05/2025/NĐ-CP.

Với đặc điểm nêu trên, dự án của bạn sẽ thuộc thẩm quyền thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường của UBND cấp tỉnh (thông qua cơ quan chuyên môn là Sở Tài nguyên và Môi trường) theo quy định tại Khoản 3 Điều 35 Luật Bảo vệ môi trường và thuộc thẩm quyền cấp giấy phép môi trường của UBND cấp huyện theo quy định tại Khoản 3 Điều 41 Luật Bảo vệ môi trường.

Với câu hỏi của bạn về thẩm quyền giải quyết hồ sơ Giấy phép môi trường sau khi sắp xếp lại đơn vị hành chính và giải thể đơn vị cấp huyện, chúng tôi hiểu rằng, dự án của bạn có thể đang trong quá trình hoặc sắp phải triển khai thủ tục xin cấp Giấy phép môi trường hoặc thủ tục cấp đổi, điều chỉnh, cấp lại, thu hồi giấy phép môi trường theo quy định.

2. Thẩm quyền cấp Giấy phép môi trường của Dự án

Tại thời điểm này, ATA chưa thể xác định chắc chắn thẩm quyền cấp phép đối với dự án của bạn sau khi các đơn vị hành chính cấp huyện bị giải thể. Tuy nhiên, về nguyên tắc, các quy định pháp luật sẽ có hiệu lực cho đến khi có văn bản pháp luật mới sửa đổi và/hoặc thay thế.

Hiện nay, căn cứ Công văn số 500/TTg-KSTT ngày 04/05/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành về việc phân định thẩm quyền giải quyết Thủ tục hành chính cấp huyện để đảm bảo triển khai hiệu quả, không làm gián đoạn việc quản lý, theo dõi, tiếp nhận, giải quyết Thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp khi kết thúc hoạt động của chính quyền địa phương cấp huyện và tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu rà soát đối với các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết cấp huyện nhằm ban hành văn bản quy phạm pháp luật cắt giảm và phân định lại thẩm quyền giải quyết, trong đó bao gồm thủ tục thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường: (i) Cấp giấy phép môi trường (cấp huyện); (ii) Cấp đổi giấy phép môi trường (cấp huyện); (iii) Cấp điều chỉnh giấy phép môi trường (cấp huyện); (iv) Cấp lại giấy phép môi trường (cấp huyện) trước ngày 10/6/2025. Theo đó, chậm nhất trước ngày 10/6/2025, Bộ, cơ quan ngang bộ có văn bản chi tiết hướng dẫn về phân định thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính giấy phép môi trường, đồng thời, kịp thời công bố và công khai thủ tục hành chính ngay sau khi sửa đổi quy định để làm cơ sở cho các địa phương áp dụng trên địa bàn tỉnh, thành phố. Trong tương lai, khi các văn bản hướng dẫn này được ban hành chính thức, ATA sẽ cập nhật tới bạn các quy định tương ứng.

Bộ Nội vụ đã công bố Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), trong đó có đề xuất liên quan đến giải quyết thủ tục hành chính cấp huyện từ 01/7/2025. Nếu đề xuất được thông qua, Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền và trách nhiệm phân công cơ quan chuyên môn, cơ quan hành chính giải quyết thủ tục như sau:

- Với các công trình, dự án đầu tư thuộc thẩm quyền cấp huyện phê duyệt mà tới 01/7/2025 vẫn chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành trước 01/7/2025 nhưng sau đó lại phát sinh vấn đề cần giải quyết liên quan: UBND cấp cơ sở nơi có công trình, dự án tiếp tục thực hiện.

- Với các công trình, dự án liên quan đến từ 02 đơn vị hành chính cấp cơ sở mới hình thành sau sắp xếp trở lên hoặc vượt quá thẩm quyền thực hiện của cấp cơ sở: Cơ quan chuyên môn, cơ quan hành chính khác thuộc UBND cấp tỉnh tiếp tục giải quyết.

Như vậy, nếu dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được thông qua, dự án của bạn sẽ do UBND cấp cơ sở nơi có dự án tiếp tục thực hiện. Trường hợp dự án liên quan đến từ 02 đơn vị hành chính cấp cơ sở mới hình thành sau sắp xếp trở lên hoặc vượt quá thẩm quyền thực hiện của cấp cơ sở, sẽ do UBND cấp tỉnh giải quyết.

Theo đó, từ nay đến trước ngày 01/7/2025[1], trường hợp dự án của bạn cần giải quyết hồ sơ giấy phép môi trường, bạn vẫn thực hiện thủ tục hành chính theo đúng quy định pháp luật và nộp về cơ quan UBND cấp huyện nơi đặt dự án để được giải quyết.

___________________________________________________________

[1] Nghị quyết 60-NQ/TW 2025 Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII thông qua: “Về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 02 cấp: (1) Đồng ý chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp: Cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương), cấp xã (xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh, thành phố); kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 01/7/2025 sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (sửa đổi) có hiệu lực thi hành.

Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Anh