Thẩm quyền và phạm vi, trách nhiệm của Bộ Xây dựng trong việc ban hành định mức lĩnh vực cây xanh, chiếu sáng
Thời gian gần đây, nhiều tỉnh, thành trực thuộc Trung ương tiếp tục gửi văn bản về Bộ Xây dựng góp ý Dự thảo Thông tư thay thế Thông tư số 14/2017/TT-BXD ngày 28/12/2017 hướng dẫn phương pháp xác định và quản lý chi phí dịch vụ sự nghiệp công chiếu sáng đô thị, cây xanh đô thị. Bộ Xây dựng thông tin làm rõ nội dung liên quan.
Cần thiết sửa đổi, hoàn thiện định mức dự toán lĩnh vực dịch vụ cây xanh, chiếu sáng
Thời gian qua, Bộ Xây dựng đã công bố các tập định mức cho một số dịch vụ hạ tầng kỹ thuật thuộc chức năng quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng (Quyết định số 593/QĐ-BXD ngày 30/5/2014 về việc công bố định mức dự toán duy trì cây xanh đô thị gồm 73 định mức; tại Quyết định số 594/QĐ-BXD ngày 30/5/2014 về việc công bố định mức dự toán duy trì hệ thống chiếu sáng đô thị gồm 182 định mức) để các tổ chức, cá nhân có liên quan tham khảo, sử dụng vào việc lập và quản lý chi phí.
Số liệu tổng hợp từ các địa phương cho thấy, đa số các địa phương vẫn đang sử dụng các bộ định mức dự toán lĩnh vực dịch vụ cây xanh, chiếu sáng do Bộ Xây dựng công bố để làm cơ sở xác định đơn giá, giá sản phẩm dịch vụ công. Chỉ có khoảng 13/63 địa phương ban hành bộ định mức áp dụng riêng và 10/63 địa phương ban hành định mức bổ sung thêm so với các định mức Bộ Xây dựng đã công bố.
Như vậy, qua khảo sát thực tiễn, lấy ý kiến các địa phương và nghiên cứu, rà soát các quy định pháp luật có liên quan, Cục Kinh tế xây dựng và các cơ quan chuyên môn của Bộ đã phân tích sự cần thiết và làm rõ trách nhiệm của Bộ Xây dựng trong việc công bố định mức để thực hiện các biện pháp quản lý Nhà nước theo quy định tại Nghị định 52/2022/NĐ-CP và thuận tiện cho các địa phương trong triển khai thực hiện.
Việc tham khảo, xem xét có áp dụng hay không các định mức do Bộ Xây dựng công bố làm cơ sở ban hành, sửa đổi, bổ sung định mức kinh tế - kỹ thuật để thực hiện trách nhiệm được giao tại khoản 2 Điều 26 Nghị định số 32/2019/NĐ-CP thuộc quyền quyết định của UBND cấp tỉnh trên cơ sở rà soát, đánh giá sự phù hợp về quy trình, điều kiện cụ thể, tính đặc thù của đô thị và khả năng bố trí ngân sách nhà nước để thực hiện các dịch vụ này tại địa phương.
Do đó, các nội dung về quản lý định mức tại Điều 6 của dự thảo Thông tư đã được hoàn thiện (tháng 11/2023) như sau: “Điều 6. Định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công.
1. Định mức kinh tế - kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công được xác định theo phương pháp quy định tại Phụ lục 3 kèm theo Thông tư này.
2. UBND cấp tỉnh căn cứ phương pháp xác định định mức kinh tế - kỹ thuật tại Phụ lục 3 kèm theo Thông tư này tổ chức xác định để ban hành, sửa đổi, bổ sung định mức kinh tế - kỹ thuật làm cơ sở ban hành đơn giá sản phẩm, lập dự toán chi phí dịch vụ sự nghiệp công thuộc phạm vi quản lý theo đúng quy định của pháp luật về đặt hàng, đấu thầu cung cấp dịch vụ sự nghiệp công.
3. Định mức do Bộ Xây dựng công bố là cơ sở để UBND cấp tỉnh tham khảo trong quá trình tổ chức xác định, ban hành, sửa đổi, bổ sung định mức kinh tế - kỹ thuật áp dụng đối với dịch vụ sự nghiệp công thuộc phạm vi quản lý.
4. Kết quả ban hành định mức gửi về Bộ Xây dựng để theo dõi, quản lý và cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu”.
Việc sửa đổi, hoàn thiện như trên là cần thiết để đảm bảo tính ổn định, liên tục trong tổ chức thực hiện duy trì dịch vụ sự nghiệp công chiếu sáng đô thị, cây xanh đô thị tại các địa phương, phù hợp với trách nhiệm của Bộ Xây dựng, của UBND cấp tỉnh quy định tại khoản 1, 2 Điều 26 Nghị định 32/2019/NĐ-CP.
Việc tham khảo, xem xét có áp dụng hay không các định mức do Bộ Xây dựng công bố làm cơ sở ban hành, sửa đổi, bổ sung định mức kinh tế - kỹ thuật để thực hiện trách nhiệm được giao tại khoản 2 Điều 26 Nghị định số 32/2019/NĐ-CP thuộc quyền quyết định của UBND cấp tỉnh trên cơ sở rà soát, đánh giá sự phù hợp về quy trình, điều kiện cụ thể, tính đặc thù của đô thị và khả năng bố trí ngân sách nhà nước để thực hiện các dịch vụ này tại địa phương.
Như vậy, việc Bộ Xây dựng tiếp tục công bố các tiêu chuẩn định mức là cần thiết. Còn các địa phương tham khảo và quyết định hoặc chủ động xây dựng hệ thống định mức riêng cho phù hợp thực tế của địa phương mình…
Thẩm quyền và phạm vi, trách nhiệm của Bộ Xây dựng trong việc ban hành định mức lĩnh vực cây xanh, chiếu sáng
Trước ý kiến cho rằng, chủ trương sửa đổi, thay thế Thông tư số 14/2017/TT-BXD với nhiệm vụ trọng tâm là giao cho UBND các tỉnh, thành phố ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật sẽ xuất hiện khó khăn trong việc đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ về định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí; làm tốn kém thời gian, ngân sách Nhà nước và khó khăn trong quá trình thực hiện, ông Đàm Đức Biên - Cục trưởng Cục Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng) đã chia sẻ, làm rõ thẩm quyền và phạm vi, trách nhiệm của Bộ Xây dựng trong việc ban hành định mức lĩnh vực cây xanh, chiếu sáng.
Theo ông Đàm Đức Biên, tại Nghị định 123/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ, cơ quan ngang Bộ, khoản 3 Điều 10 Về quản lý Nhà nước các dịch vụ sự nghiệp công thuộc ngành, lĩnh vực quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ: "Ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật áp dụng trong các lĩnh vực dịch vụ sự nghiệp công; quy định về đấu thầu, đặt hàng, giao nhiệm vụ cung ứng dịch vụ sự nghiệp công thuộc lĩnh vực quản lý".
Nghị định 52/2022/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng nêu rõ: "Ban hành thông tư và các văn bản khác thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của bộ; xây dựng, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn quốc gia, định mức kinh tế - kỹ thuật, thiết kế điển hình, thiết kế mẫu, chỉ dẫn kỹ thuật, chỉ tiêu, tiêu chí trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của bộ; hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các văn bản đó”.
Đồng thời, tại khoản 1 Điều 26 Nghị định số 32/2019/NĐ-CP quy định về trách nhiệm của Bộ Xây dựng đối với việc ban hành định mức các dịch vụ sự nghiệp công thuộc phạm vi quản lý, tuy nhiên chưa rõ “phạm vi quản lý” quy định tại khoản này có bao gồm “phạm vi quản lý nhà nước” hay không?
Do Danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng vốn Ngân sách Nhà nước do Bộ Xây dựng quản lý được ban hành tại Quyết định số 162/QĐ-TTg ngày 31/01/2018 không bao gồm dịch vụ cây xanh, chiếu sáng đô thị. Nên tại Văn bản số 13297/BTC-HCSN ngày 30/11/2023, Bộ Tài chính đã có ý kiến trả lời về trách nhiệm của Bộ Xây dựng ban hành định mức theo thẩm quyền.
Do vậy, Bộ Xây dựng, UBND cấp tỉnh đều có thẩm quyền, trách nhiệm ban hành các định mức kinh tế - kỹ thuật đối với các dịch vụ sự nghiệp công thuộc phạm vi quản lý (theo chức năng, nhiệm vụ về quản lý nhà nước và quản lý, sử dụng vốn Ngân sách Nhà nước để tổ chức thực hiện các dịch vụ sự nghiệp công thuộc ngành, lĩnh vực).