Thận trọng, kỹ lưỡng, đánh giá toàn diện tác động của chính sách

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp

Ảnh: Lâm Hiển

Không nên thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính

Báo cáo một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, những vấn đề đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh, có sự thống nhất cao thì quy định trong luật; những vấn đề mới, chưa được kiểm nghiệm hoặc cần phải có sự điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn thì dự thảo Luật đã xác định một số nguyên tắc chung để hướng dẫn chi tiết.

Với tinh thần đó, sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 102 điều của Luật Sở hữu trí tuệ (tăng 11 điều so với dự thảo Luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ Hai, Quốc hội Khóa XV), có 12 điều sửa đổi, bổ sung về kỹ thuật, bãi bỏ một số quy định tại 5 điều. Về cơ bản, các nội dung tiếp thu, chỉnh lý đã có sự đồng thuận, nhất trí giữa cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan chủ trì soạn thảo dự án Luật.

Đối với 2 vấn đề lớn Chính phủ xin ý kiến Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, đa số đại biểu Quốc hội tán thành quy định giao quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước cho tổ chức chủ trì; đồng thời đề nghị mở rộng giao quyền đăng ký đối với giống cây trồng và một số đối tượng của quyền tác giả (chương trình, phần mềm máy tính); cần có cơ chế phân chia hợp lý lợi ích giữa Nhà nước, tổ chức chủ trì và tác giả để thể chế hóa Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Tiếp thu ý kiến đa số đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã quy định giao quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng được chọn tạo hoặc phát hiện và phát triển là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước một cách tự động và không bồi hoàn cho tổ chức chủ trì (Điều 86a, Điều 164); đồng thời xác định cơ chế phân chia hợp lý lợi ích giữa Nhà nước, tác giả và tổ chức chủ trì nhằm đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết số 20-NQ/TW (các điều 133a, 135 và 136a, 191, 191a, 191b và 194).

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu

Ảnh: Lâm Hiển

Đối với đề nghị mở rộng giao quyền đăng ký cho tổ chức chủ trì với một số đối tượng của quyền tác giả, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Cơ quan chủ trì soạn thảo xin giữ như dự thảo Luật để bảo đảm phù hợp với thực tiễn, thông lệ quốc tế và đặc thù của đối tượng quyền tác giả. Đối với các chương trình, phần mềm máy tính gắn liền với các thiết bị, máy móc được bảo hộ dưới dạng sáng chế, thiết kế bố trí để vận hành các thiết bị, máy móc đó thì có thể áp dụng cơ chế chuyển giao quyền sở hữu đối với sáng chế, thiết kế bố trí là kết quả của nhiệm vụ nghiên cứu khoa học sử dụng ngân sách nhà nước.

Để bảo đảm kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng các kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ có sử dụng ngân sách nhà nước, dự thảo Luật đã bổ sung khoản 6 vào Điều 139, sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 4 Điều 194 theo hướng: Quyền đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước chỉ được chuyển nhượng cho tổ chức được thành lập theo pháp luật Việt Nam, cá nhân là công dân Việt Nam và thường trú tại Việt Nam.

Để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật với các nội dung sửa đổi, bổ sung nêu trên, khoản 2 và khoản 3 Điều 2 dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung Điều 41 và Điều 43 của Luật Khoa học và Công nghệ, khoản 4 Điều 105 của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Về thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ (Điều 211 của Luật Sở hữu trí tuệ), đa số đại biểu Quốc hội tán thành phương án không thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ; một số ý kiến tán thành thu hẹp đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này và đề nghị quy định lộ trình thực hiện. Thường trực Ủy ban Pháp luật thống nhất với Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu ý kiến đa số đại biểu Quốc hội và giữ nội dung này như Luật hiện hành.

Làm rõ việc phân chia lợi ích

Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, dự thảo Luật đã được hoàn thiện trên cơ sở tiếp thu, giải trình đầy đủ chi tiết ý kiến của các đại biểu Quốc hội, đạt sự đồng thuận, nhất trí cao của cơ quan chủ trì, cơ quan thẩm tra, các cơ quan có liên quan. Các vấn đề được bổ sung đều thể hiện sự kỹ lưỡng, trong quá trình làm việc có tham khảo các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp để có thêm cơ sở lý luận và thực tiễn.

Cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, liên quan đến quy định về quốc kỳ, quốc huy, quốc ca, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận và đề nghị Chính phủ có ý kiến chính thức bằng văn bản về vấn đề này, trong đó nêu rõ các phương án, cung cấp đầy đủ thông tin, lập luận, đánh giá tác động về nội dung này; sau đó, giao cho cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan phối hợp tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện nội dung bảo đảm chặt chẽ, thống nhất và khả thi.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy phát biểu

Ảnh: Lâm Hiển

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra nghiên cứu tiếp thu đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; nghiên cứu tiếp thu, giải trình ý kiến của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong đó có nội dung chuyển giao quyền ở Điều 86a Quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước, nghiên cứu làm rõ phân chia lợi ích sao cho phù hợp. Vấn đề không thu hẹp phạm vi xử phạt vi phạm hành chính đã đạt sự thống nhất cao, nhưng đề nghị làm rõ hơn lập luận trong báo cáo.

Hoàng Ngọc