Thanh niên đưa bản sắc văn hóa Việt ra thế giới

Tổ tư vấn xây dựng Đề án “Thanh niên tham gia bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam giai đoạn 2024-2029”. (Ảnh: Phi Khanh)

Chiều 12/6, tại Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam tổ chức Hội nghị lấy ý kiến góp ý dự thảo Đề án “Thanh niên tham gia bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam giai đoạn 2024- 2029”.

Cầu nối đưa văn hóa truyền thống vào đời sống hiện đại

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Tường Lâm, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội LHTN Việt Nam cho biết, thanh niên có vai trò quan trọng trong giữ gìn, phục dựng và phát huy văn hóa dân tộc, là cầu nối để đưa văn hóa truyền thống vào đời sống hiện đại, đồng thời giới thiệu bản sắc Việt Nam ra thế giới.

Ông Nguyễn Tường Lâm khẳng định, tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội LHTN Việt Nam luôn đồng hành cùng thanh niên trong việc nâng cao nhận thức, triển khai thành hành động cụ thể nhằm khuyến khích thanh niên có được nền tảng tư duy văn hóa đúng đắn, biết trân trọng, phát huy các giá trị truyền thống, giá trị văn hóa hồn cốt dân tộc bằng các chương trình, nội dung cụ thể.

Nghị quyết Đại hội Hội LHTN Việt Nam đã đề ra một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nhiệm kỳ là phải xây dựng Đề án về Thanh niên tham gia bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.

Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam nhấn mạnh, văn hóa là hồn cốt của dân tộc, là nguồn lực nội sinh bền vững của sự phát triển. Bản sắc văn hóa Việt Nam được hình thành và phát triển qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, được kết tinh trong ngôn ngữ, phong tục tập quán, tín ngưỡng, lễ hội, trang phục, âm nhạc, ẩm thực và cả trong lối sống, nếp nghĩ, đạo lý của mỗi vùng đất, mỗi cộng đồng.

"Với vai trò là lực lượng xã hội lớn, đội ngũ kế thừa sự nghiệp cách mạng và là lực lượng chủ thể trong công cuộc đổi mới sáng tạo, thanh niên có vai trò vô cùng quan trọng trong việc gìn giữ, phục dựng và phát huy văn hóa dân tộc. Bằng sức trẻ, sự nhạy bén với cái mới, năng lực sáng tạo và tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, thanh niên chính là cầu nối để đưa văn hóa truyền thống vào đời sống hiện đại, đồng thời giới thiệu bản sắc Việt Nam ra thế giới", Bí thư Trung ương Đoàn khẳng định.

Các chuyên gia chia sẻ góc nhìn tại Hội nghị. (Ảnh: Phi Khanh)

Đại hội đại biểu toàn quốc Hội LHTN Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024-2029 tổ chức vào tháng 12/2024 tại Hà Nội, đã vinh dự được đón và lắng nghe ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm với nhiều nội dung quan trọng, trong đó có nội dung thanh niên đừng "để phí hoài tuổi trẻ", đừng "xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc".

Đặc biệt, Đảng và Nhà nước ta, trực tiếp là Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhiều lần trao đổi, gặp mặt các cơ quan, tập thể, cá nhân công tác trong lĩnh vực văn hóa, gặp gỡ thanh niên Việt Nam với mong muốn "không ngừng bồi dưỡng, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tạo sức mạnh nội sinh cho phát triển đất nước và góp phần tích cực phát triển nền văn minh nhân loại".

Theo ông Nguyễn Tường Lâm, thông qua Hội nghị, Trung ương Hội kỳ vọng nhận được các ý kiến đóng góp vào nội dung đề án nhằm phát huy vai trò chủ thể của thanh niên trong công tác bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc; vai trò của công nghệ khoa học, mạng xã hội và truyền thông hiện đại trong việc gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa; cơ chế phối hợp giữa các tổ chức Đoàn - Hội, tổ chức thanh niên yêu nước khác với các ngành, địa phương và cộng đồng trong triển khai đề án.

Bà Ngô Thị Thanh Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài chia sẻ tại Hội nghị. (Ảnh: Phi Khanh)

Bồi dưỡng đội ngũ "sứ giả văn hóa trẻ” kiều bào

Tại Hội nghị, bà Ngô Thị Thanh Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) cho rằng, thanh niên NVNONN là lực lượng có tiềm năng to lớn, đóng vai trò cầu nối giữa quê hương và thế giới, mang theo giá trị Việt trong tâm hồn quốc tế hóa.

Đưa ra đề xuất cụ thể hóa các nhóm nhiệm vụ đối với thanh niên NVNONN, bà Ngô Thị Thanh Mai nhấn mạnh, Thứ nhất, xây dựng chương trình truyền thông, giáo dục văn hóa Việt Nam cho thanh thiếu niên kiều bào qua các hình thức hiện đại như e-learning, podcast, trò chơi tương tác bằng tiếng Việt và song ngữ. Đồng thời, tổ chức trại hè, khóa học trực tuyến và trực tiếp tại Việt Nam cho thanh niên kiều bào, tập trung vào các lĩnh vực văn hóa dân tộc, lịch sử, ngôn ngữ, nghệ thuật truyền thống. Ở chiều ngược lại, hỗ trợ thanh niên tham gia các sự kiện văn hóa tại nước sở tại (Lễ hội Việt Nam, Tuần lễ văn hóa – du lịch), truyền cảm hứng tự hào về nguồn cội.

Thứ hai, thành lập mạng lưới thanh niên Việt Nam toàn cầu có điều phối viên theo khu vực, được kết nối với các tổ chức thanh niên trong nước như Hội LHTN Việt Nam, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Trung tâm UNESCO Hợp tác giáo dục và văn hóa Việt nam.

Tổ chức diễn đàn thường niên hoặc trực tuyến chuyên đề về “Thanh niên và di sản văn hóa”, mời gọi các đại diện thanh niên kiều bào chia sẻ sáng kiến, mô hình gìn giữ văn hóa tại sở tại. Hỗ trợ kỹ năng lãnh đạo, làm việc cộng đồng, tổ chức sự kiện để thanh niên kiều bào chủ động tổ chức ngày hội văn hóa Việt Nam, tuần lễ pim Việt, lớp học tiếng Việt. Lựa chọn và bồi dưỡng đội ngũ “sứ giả văn hóa trẻ” kiều bào…

Khuyến khích thanh niên kiều bào ứng dụng công nghệ số để tạo ra các bảo tàng ảo, thư viện số về văn hóa Việt Nam do chính các bạn trẻ thiết kế. Phát động cuộc thi quốc tế về sáng tạo văn hóa Việt Nam trong không gian số như làm phim ngắn, thiết kế game, ảnh số, ứng dụng học tiếng Việt.

"Thanh niên kiều bào là lực lượng nòng cốt, đầy nhiệt huyết, có lợi thế và khả năng hội nhập nhanh chóng. Nếu được tạo điều kiện đúng cách, các em hoàn toàn có thể trở thành sứ giả lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam ra toàn cầu", bà Ngô Thị Thanh Mai nhấn mạnh.

Hoa hậu Lương Thùy Linh nêu ý kiến từ góc nhìn của một người trẻ. (Ảnh: Phi Khanh)

Chạm vào cảm xúc của người trẻ

Dưới góc nhìn của một người trẻ, Hoa hậu Lương Thùy Linh cho biết, cô thấm thía rằng, văn hóa chính là căn cước tinh thần của một quốc gia. "Một đất nước có thể nhỏ về diện tích nhưng nếu có văn hóa đặc sắc, có người trẻ biết kể chuyện về văn hóa sẽ không bao giờ nhỏ bé trong mắt của bạn bè năm châu", Hoa hậu nói.

Đưa ra ý kiến của mình, Hoa hậu Lương Thùy Linh cho rằng: Đầu tiên, đề án cần thêm yếu tố truyền cảm hứng và gần gũi với giới trẻ hơn nữa. Hiện nay thanh niên sống trong một thế giới chuyển động rất nhanh, với nhịp sống số và ngôn ngữ số. Vì vậy, việc giữ gìn văn hóa cần được làm mới cách truyền đạt.

Cô mong đề án có thể chuyển hóa những thông điệp lớn thành những hành động nhỏ và dễ, để cho thanh niên thực hiện những chiến dịch check in văn hóa. Ví dụ, các bạn trẻ có thể thăm di tích, làng nghề, thưởng thức một món ăn đặc sắc và kể câu chuyện của mình trên mạng xã hội.

Cùng với đó, xây dựng hệ thống những người yêu văn hóa, lan tỏa những giá trị truyền thống một cách tự nhiên và chạm vào cảm xúc của người trẻ. Nếu văn hóa là hồn cốt thì mạng xã hội là không gian để truyền năng lượng tích cực và tình yêu tới văn hóa.

Hai là, đề án có thể chú trọng hơn nữa đến việc đưa văn hóa Việt Nam ra với thế giới thông qua người trẻ. Cô cho rằng, nên sáng tạo dành cho những người trẻ quốc tế để hiểu về văn hóa Việt Nam. Hoàn toàn có thể xây dựng nền tảng số đa ngôn ngữ về văn hóa Việt Nam - nơi người trẻ Việt Nam trong và ngoài nước đều có thể sáng tạo, đóng góp và chia sẻ nội dung văn hóa dân tộc.

Cũng theo cô gái trẻ, cần chú trọng phát huy vai trò của cộng đồng người trẻ Việt ở nước ngoài. Bởi họ chính là những người đại sứ kể chuyện văn hóa giữa lòng thế giới. Nếu được kết nối, được đào tạo, được truyền cảm hứng, hỗ trợ, họ sẽ giúp văn hóa Việt đi xa hơn.

"Việc hiểu rõ cội nguồn văn hóa của chính mình là hành trang vững chắc, tạo ra sự khác biệt của người trẻ khi bước ra thế giới. Nếu như xem những thành tựu về kinh tế, xã hội là trái ngọt thì văn hóa chắc chắn sẽ là gốc rễ âm thầm nuôi dưỡng, giúp cây đời vững chắc, đơm hoa kết trái", Hoa hậu Lương Thùy Linh nói.

Phi Yến