Thanh niên xung phong Thủ đô sống bám cầu đường, chết kiên cường dũng cảm

Những năm chiến tranh, do bị thua ở miền Nam, giặc Mỹ dùng không quân và hải quân điên cuồng đánh phá miền Bắc, hòng ngăn chặn sự tiếp viện của hậu phương với chiến trường miền Nam. Cả nước cùng hành quân ra mặt trận, Hà Nội có những đêm không ngủ. Nhân dân đi sơ tán. Những chuyến xe quân sự chở vũ khí, khí tài, xe vận tải chở lương thực, nhu yếu phẩm. Những chuyến tàu hối hả rời ga chở quân tiến vào chi viện chiến trường. Khắp Hà Nội đỏ lửa pháo phòng không của bộ đội, của dân quân tự vệ cùng góp sức với quân giải phóng và đồng bào miền Nam đánh giặc thù.

Lãnh đạo Hội thanh niên xung phong Việt Nam và Hội thanh niên xung phong Thành phố Hà Nội dâng hương trước Bia ghi danh tại bến phà, cầu phao Khuyến Lương. Ảnh: NGUYỄN KHỔN

Chiến công của quân và dân Hà Nội còn in dấu trên hai dòng sông Hồng và sông Đuống. Những bến phà, cầu phao đều là huyết mạch giao thông quan trọng phục vụ vận chuyển quân, lương, khí tài vào miền Nam. Đặc biệt, lực lượng thanh niên xung phong Thủ đô được giao bảo vệ, phục vụ chiến đấu tại các bến phà, cầu phao trọng yếu như: Bến phà Chèm - Đại Độ, cầu Long Biên, bến cầu phao Chương Dương - Đền Ghềnh, Bến cầu phao Bác Cổ - Phú Viên, bến cầu phao Vân Đồn - Thạch Cầu, cảng Hà Nội, bến phà, cầu phao Khuyến Lương - Văn Đức, bến phà, cầu phao Đức Giang - Đông Hội, cầu cáp treo A3 Nguyễn Văn Bé, cầu Đuống, bến cầu phao Lời - Phù Đổng… Các vị trí được ví như tọa độ lửa khi không lực Hoa Kỳ đánh phá liên tục không kể ngày đêm.

Tôi nhớ mãi đồng đội trong Đội thanh niên xung phong N49 và Đội thanh niên xung phong N51 cùng chiến đấu bảo vệ Thủ đô những năm đánh Mỹ. Đội thanh niên xung phong N49 làm nhiệm vụ vượt sông thông tuyến, phụ trách 4 tuyến cầu phao qua sông Hồng và sông Đuống. Đội thanh niên xung phong N51 làm nhiệm vụ bảo đảm giao thông đường bộ, phục vụ sửa chữa bến, mố cầu phao, giải tấm đan làm đường từ cầu phao lên các tuyến đê phục vụ phương tiện vận tải và giao thông đi lại của nhân dân, ứng cứu, san lấp hố bom khi các mục tiêu bị đánh phá.

Các Cựu thanh niên xung phong bên bia ghi danh chiến công liệt sĩ TNXP Thủ đô tại bến phà Khuyến Lương. Ảnh: NGUYỆT ÁNH

Những ngày tháng 10-1967, Hà Nội bị không quân Mỹ đánh bom liên tục, hết tốp máy bay này đến tốp máy bay khác, bổ nhào từ các hướng đánh phá vào các mục tiêu. Toàn tuyến cầu phao, bến phà trên Sông Hồng cũng là tọa độ ném bom. Ngày 27-10-1967 tại cầu phao Khuyến Lương, các chiến sĩ thanh niên xung phong đang làm nhiệm vụ điều hành xe lên, xuống cầu phao qua sông. Lúc này có rất nhiều đoàn xe quân sự từ hướng Hải Phòng tập kết tại bên mố cầu Văn Đức rất đông đang xếp hàng để chờ qua sông. Vào hồi 15 giờ, máy bay Mỹ thả bom trúng cầu phao, làm một tiết phao dài 50m và ca-nô 180 mã lực chìm ngay tại chỗ. 6 đồng chí bị thương, 5 đồng chí hy sinh được nhân dân xã Trần Phú, huyện Thanh Trì phối hợp vớt được 4 đồng chí, còn 1 thanh niên xung phong Tạ Văn Minh vẫn còn nằm lại dưới sông cho tới tận hôm nay. Biến đau thương, căm thù thành sức mạnh và ý chí hành động, thanh niên xung phong chúng tôi không hề nao núng, vững vàng tiếp tục bước vào trận đánh mới.

Ghi danh vào truyền thống Thủ đô anh hùng trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, thanh niên xung phong Hà Nội được Đảng bộ, chính quyền Thành phố Hà Nội trân trọng đặt tấm bia ghi công tại bến phà, cầu phao Khuyến Lương năm xưa, lưu lại lịch sử hình ảnh chiến đấu anh dũng và hy sinh của thanh niên xung phong Thủ đô.

Tuổi trẻ Thủ đô dâng hương trước bia ghi danh tại bến phà, cầu phao Khuyến Lương. Ảnh: NGUYỄN KHỔN

Nhiều cây cầu, bến sông, địa danh in bóng hình của thanh niên xung phong Hà Nội. Năm, tháng rồi sẽ qua đi, nhưng những ký ức hào hùng về một thời hoa lửa sẽ mãi mãi không bao giờ phai mờ trong tâm trí các cựu thanh niên xung phong Thủ đô chúng tôi. Bến phà, cầu phao Khuyến Lương nay đã là một địa chỉ đỏ để hằng năm đồng đội đến dâng hương thành kính tưởng nhớ các liệt sĩ thanh niên xung phong đã ngã xuống cho dân tộc trường tồn. Kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, chúng tôi bồi hồi ôn lại chuyện xưa để thêm tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc, mãi không quên lớp người đi trước đã chiến đấu và cống hiến để đất nước “nở hoa độc lập, kết quả tự do”. Các cựu thanh niên xung phong tự hào về thế hệ cha anh đã không tiếc máu xương cho Tổ quốc. Ngày vui hôm nay, chúng tôi và thế hệ trẻ sẽ cùng nhau giữ gìn lịch sử dân tộc, chung sức dựng xây thủ đô Hà Nội mạnh giàu.

Cựu thanh niên xung phong TRẦN VĂN TRÉ