Thành phố Hồ Chí Minh chính thức dừng thu phí sử dụng vỉa hè

Vỉa hè trên tuyến đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Bến Thành kẻ vạch trên vỉa hè để bảo đảm lối đi cho người đi bộ. (Ảnh: QUÝ HIỀN)

Theo thành phố, việc bãi bỏ nhằm bảo đảm đồng bộ với Nghị định số 165/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ về thi hành một số điều của Luật Đường bộ.

Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cho biết thêm, nhiều nội dung thực tiễn như sử dụng tạm vỉa hè để kinh doanh, mua bán hàng hóa, đặt công trình tạm thời, thu phí vỉa hè… chưa được quy định rõ trong Nghị định 165/2024/NĐ‑CP và Nghị định 44/2024/NĐ‑CP. Từ đó, đã tạo ra khoảng trống pháp lý cần xử lý, điều chỉnh cho phù hợp nhất là bảo đảm xây dựng bộ mặt đô thị trật tự và văn minh.

Theo đại diện Sở Xây dựng, sau khi bãi bỏ Quyết định 32, Sở ngành sẽ tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh thay thế bằng các văn bản pháp lý phù hợp, thực hiện chế tài nhưng vẫn bảo đảm công tác quản lý vỉa hè đi vào trật tự, nề nếp; thống nhất hình thức thu phí, nhất là vỉa hè phải thực sự của người đi bộ, không bị “xẻ thịt”, lấn chiếm kinh doanh.

Sở này cũng đang khẩn trương xây dựng đề án mới về quản lý và khai thác không gian vỉa hè, lòng đường áp dụng toàn thành phố, đặc biệt trong bối cảnh mở rộng đô thị sau sáp nhập với các địa phương liền kề. Mục tiêu của đề án là tận dụng hiệu quả không gian vỉa hè cho các hoạt động ngoại giao thông, đồng thời bảo đảm trật tự đô thị, an toàn giao thông và mỹ quan.

Sở Xây dựng nhận định, đã có một số địa phương thực hiện thu phí theo Quyết định 32 nghiêm túc, trách nhiệm như quận: 1, 3, 4, 8, 10, 12 (trước đây). Trong đó, có đơn vị đã xây dựng phần mềm ứng dụng đăng ký thu và đóng phí như quận 1 hay một số quận như quận 4, 10, 11, Tân Bình, Tân Phú trước đây ban hành danh mục triển khai cấp phép, kẻ vạch sơn, thu phí từ đó giúp người đi bộ thuận tiện đồng thời hè phố được khai thác hiệu quả.

Tuy nhiên, tình trạng lấn chiếm lòng đường, hè phố để kinh doanh buôn bán, làm bộ mặt đô thị nhếch nhác, kém văn minh vẫn còn diễn ra trên địa bàn, cần được quản lý và chấn chỉnh. Ghi nhận tình trạng lấn chiếm vỉa hè diễn ra công khai, thậm chí tái diễn trên các tuyến đường như: Nguyễn Gia Trí, Vũ Huy Tấn, Phạm Văn Đồng, Quang Trung, Nguyễn Trãi…

Các quán cà-phê đường Vũ Huy Tấn, phường Gia Định, lấy luôn vỉa hè để bán, đẩy người đi bộ xuống lòng đường.

Bên cạnh đó, việc áp dụng mô hình thu phí vẫn gặp khó vì khung pháp lý hiện hành (Luật Đường bộ, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ) đã quy định từ ngày 1/1/2025 rằng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh không được ban hành riêng cho việc sử dụng vỉa hè, lòng đường để kinh doanh dịch vụ, mua bán hàng hóa.

Theo Quyết định 32/2023, từ đầu năm 2024 thành phố cho phép các hoạt động như tổ chức sự kiện văn hóa-thể thao, giữ xe phục vụ hoạt động văn hóa, kinh doanh dịch vụ, mua bán hàng hóa, trông giữ xe có thu phí, trung chuyển rác… được tạm bố trí trên vỉa hè, lòng đường và tổ chức thu phí.

Mức phí được ấn định từ 20.000-100.000 đồng/m²/tháng dành cho hoạt động kinh doanh, mua bán, tổ chức sự kiện và từ 50.000-350.000 đồng/m²/tháng tùy khu vực đối với dịch vụ trông giữ xe.

Trong thời gian chờ ban hành đề án mới, thành phố đã ngừng cấp mới các vị trí sử dụng vỉa hè theo mô hình cũ, chỉ tiếp tục với các trường hợp đã nộp phí theo Quyết định 32/2023 trước đó và còn thời hạn.

QUÝ HIỀN