Thành phố Hồ Chí Minh sắp có nhiều tuyến đường trên cao

Phối cảnh đường trên cao trên quốc lộ 13 từ nút giao Bình Triệu đến nút giao Bình Phước (thành phố Thủ Đức). Nguồn: Sở GTCC

Nhiều dự án đường trên cao

Có thể nói chính sách đặc thù được quy định tại Nghị quyết 98 của Quốc hội, trong đó có quy định được đầu tư dự án BOT nâng cấp đường hiện hữu đã giúp thành phố Hồ Chí Minh gỡ “nút thắt” pháp lý, triển khai nhiều dự án hạ tầng quan trọng.

Đơn cử, đoạn 5,3km quốc lộ 13 từ nút giao Bình Triệu qua nút giao cầu Bình Phước đến ranh giới tỉnh Bình Dương nhiều năm qua là “nút cổ chai” khổng lồ luôn tắc nghẽn giao thông tại tuyến đường cửa ngõ huyết mạch này. Thành phố Hồ Chí Minh đã nhiều lần tính đến việc nâng cấp, mở rộng, nhưng kinh phí giải tỏa quá lớn, nên chưa thực hiện được.

Nay, với chính sách đặc thù, nhà đầu tư đã chấp thuận đầu tư hơn 6.000 tỷ đồng xây dựng; thành phố Hồ Chí Minh đầu tư hơn 14.600 tỷ đồng vốn ngân sách để bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt bằng. Trên tuyến sẽ có 3,2km đường trên cao quy mô 4 làn xe, vận tốc lưu thông 80km/h. Phía dưới có 2 chiều đường song hành 3 làn xe. Đoạn còn lại nằm trên mặt đất được mở rộng từ 19-27m hiện hữu lên 60m, bố trí 10 làn xe.

Ở cửa ngõ phía Nam, nhà đầu tư dự án BOT đoạn đường Nguyễn Hữu Thọ (đoạn từ nút giao đường Nguyễn Văn Linh đến nút giao với cao tốc Bến Lức - Long Thành) cũng sẽ đầu tư xây dựng 7,2km đường trên cao, quy mô 4 làn xe, vận tốc lưu thông 80km/h trên tổng số 8,6km chiều dài dự án; phía dưới có đường song hành. Đây là đoạn đi qua các khu đô thị sầm uất tại huyện Nhà Bè, có nhiều đường cắt ngang gần như không thể giải phóng mặt bằng.

Phối cảnh đoạn trên cao của đường Nguyễn Hữu Thọ. Nguồn: Sở GTCC

Ở cửa ngõ phía Tây Bắc (nâng cấp quốc lộ 22 đi tỉnh Tây Ninh) và cửa ngõ phía Tây Nam (nâng cấp quốc lộ 1 đi tỉnh Long An) cũng có những đoạn đường trên cao, phần lớn qua những khu dân cư, công nghiệp đông đúc, khó giải phóng mặt bằng.

Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Giao thông Công chánh thành phố Hồ Chí Minh cho biết, điểm chung của 4 dự án cửa ngõ đều có tuyến đường thiết kế trên cao. Đây là phần đường sẽ thu phí hoàn vốn dự án BOT cho phương tiện muốn lưu thông nhanh. Người dân đi lại bình thường có thể sử dụng miễn phí phần đường song hành phía dưới. Các dự án dự kiến khởi công cuối năm 2025.

Đường trên cao phù hợp với đô thị?

Theo Tiến sĩ Nguyễn Hữu Nguyên (Hội Quy hoạch phát triển đô thị thành phố Hồ Chí Minh), việc làm đường đô thị trên cao như “xây thêm tầng” cho những con đường qua những khu dân cư đông đúc. Dù chi phí xây dựng cao hơn (gấp hơn 2 lần so với làm đường truyền thống) nhưng lại tiết kiệm chi phí giải phóng mặt bằng.

Phối cảnh dự án cầu, đường trên cao Bình Tiên, thành phố Hồ Chí Minh. Nguồn: Sở GTCC

Còn Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức (Đại học Việt Đức) cho biết, giải pháp tăng cường xây dựng đường đô thị trên cao đã được nhiều đô thị lớn ở Đông Nam Á như Bangkok, Jakarta, Manila... triển khai, phát huy hiệu quả trong giảm ùn tắc đô thị, tăng khả năng lưu thông cho người và phương tiện, nay triển khai tại thành phố Hồ Chí Minh là phù hợp xu thế chung.

Tuy nhiên, vẫn còn ý kiến dè dặt về “phổ biến hóa” đường trên cao đô thị. Kỹ sư Vương Minh Tâm (Công ty cổ phần Xây dựng M&T thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, ngoài chi phí cao, việc xây dựng đường trên cao trong đô thị cần phải tính đến việc giảm tiếng ồn qua khu dân cư, bởi các phương tiện được lưu thông tốc độ cao và quy hoạch điểm xuống phù hợp…

Phối cảnh đoạn đường trên cao dài 14km là đoạn tuyến Vành đai 3 qua thành phố Thủ Đức sẽ thông xe trong năm 2025. Nguồn: Ban Giao thông

Dự kiến, tháng 6-2025, thành phố Hồ Chí Minh sẽ thông xe 14km đường trên cao đoạn qua thành phố Thủ Đức, vốn là một phần của dự án đường Vành đai 3. Năm 2025, thành phố cũng sẽ khởi công dự án cầu, đường trên cao Bình Tiên dài 3,2km, kết nối các quận 6, 8 và huyện Bình Chánh với tổng mức đầu tư hơn 6.800 tỷ đồng.

Theo quy hoạch giao thông đến năm 2030, thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu xây dựng 5 tuyến đường trên cao xuyên tâm gồm: Tuyến số 1 (từ Cộng Hòa - Lăng Cha Cả - Điện Biên Phủ - cầu Thủ Thiêm 1) dài 9,5km. Tuyến số 2 dài gần 12km, điểm đầu giao tuyến số 1 tại nút giao Lăng Cha Cả, điểm cuối tại quốc lộ 1 (huyện Bình Chánh).

Tuyến số 3 dài 8km, điểm đầu giao tuyến số 2 tại đường Thành Thái (quận 10), điểm cuối giao đường Nguyễn Văn Linh (quận 7). Tuyến số 4 dài 7,3km, điểm đầu giao tuyến số 5 trên quốc lộ 1, điểm cuối giao tuyến số 1 ở đường Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh. Tuyến số 5 (từ trạm 2 đi theo quốc lộ 1 đến An Sương) dài 21,5km.

Nhóm phóng viên