Thanh tra Chính phủ: Dự án Cảng hàng không Quảng Trị đang thực hiện quá chậm

Thanh tra Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra các dự án có khó khăn, vướng mắc tại tỉnh Quảng Trị. Đáng chú ý là Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Giải phóng mặt bằng chậm tiến độ

Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị theo phương thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT, nhà đầu tư đề xuất lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án là Công ty Cổ phần Tập đoàn T&T.

Dự án được Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư gồm 2 dự án thành phần. Quy mô dự án, Cảng hàng không Quảng Trị được đầu tư xây dựng đạt tiêu chuẩn Cảng hàng không cấp 4C (theo mã tiêu chuẩn của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế - ICAO) có khả năng phát triển cho khai thác tàu bay code E và sân bay quân sự cấp II; đáp ứng nhu cầu khai thác đến 5 triệu hành khách/năm và 25.500 tấn hàng hóa/năm,

Thời gian thực hiện dự án là 50 năm, trong đó thời gian chuẩn bị dự án, đầu tư xây dựng dự kiến 2 năm; thời gian vận hành, thu phí hoàn vốn 47 năm 3 tháng. Tổng mức đầu tư: 5.821,073 tỷ đồng; vốn Nhà đầu tư.

Phối cảnh tổng thể Dự án Đầu tư xây dựng Cảng Hàng không Quảng Trị.

Thanh tra Chính phủ kết luận, tiến độ huy động vốn chủ sở hữu và vốn vay tại Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án vượt quá thời hạn quy định phải hoàn thành thu xếp tài chính, vi phạm quy định theo phương thức đối tác công tư.

Việc thu xếp tài chính nguồn vốn để phục vụ dự án theo tiến độ hợp đồng BOT của nhà đầu tư quá chậm, đến nay đã 16 tháng mới góp vốn được 96,9/421,342 tỷ đồng, đạt 23%; không gửi đầy đủ hồ sơ khảo sát, thiết kế, hồ sơ năng lực của nhà thầu, hợp đồng xây dựng, tài liệu huy động giải ngân vốn đầu tư đối với các gói thầu của dự án để Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh kiểm tra, giám sát là không tuân thủ theo quy định Hợp đồng BOT.

Việc lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế sau thiết kế cơ sở đối với các hạng mục (trừ hạng mục sân đỗ tàu bay) chậm tiến độ khoảng 7 tháng; bổ nhiệm Giám đốc Quản lý dự án không đủ điều kiện theo quy định.

"Sau 15 tháng triển khai thi công, đến nay giá trị khối lượng nghiệm thu hoàn thành đạt 9,17%, giá trị khối lượng nghiệm thu thanh toán đạt 4,23% (so với tổng mức đầu tư) là quá thấp, không đảm bảo tiến độ thực hiện hợp đồng BOT. Gói thầu XL04, 05 đã lựa chọn nhà thầu, nhưng chưa ký kết hợp đồng xây dựng; các gói thầu(XL03, 04, 05) triển khai thi công khi chưa được bàn giao mặt bằng là chưa bảo đảm điều kiện khởi công công trình", kết luận thanh tra chỉ rõ.

Trong quá trình thương thảo, ký kết Hợp đồng BOT còn có một số tồn tại, hạn chế, vi phạm: tiến độ huy động vốn chủ sở hữu và vốn vay vượt quá thời hạn phải hoàn thành thu xếp tài chính; không có phương án đảm bảo huy động đủ vốn chủ sở hữu, không đúng quy định, dẫn đến chậm huy động vốn theo Hợp đồng BOT, bố trí không đủ vốn, chưa ký hợp đồng tín dụng, ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án.

Công tác giải phóng mặt bằng chậm tiến độ, đến nay còn 22,37 ha (8,42%) đất chưa bàn giao cho Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị, không đúng tiến độ trước ngày 31/12/2024 theo Hợp đồng BOT.

Đối với phần diện tích 98,9 ha đất, trong đó có 40,5879 ha đất trồng lúa đã được UBND tỉnh cho thuê nhưng chưa bàn giao đất tại thực địa, Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị chưa hoàn thành các thủ tục để cơ quan Nhà nước xác định tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa phải nộp theo quy định.

Khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế

Từ kết quả thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị: UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân theo từng thời kỳ có liên quan đến những tồn tại, hạn chế, vi phạm nêu trong Kết luận thanh tra.

UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tổ chức, chỉ đạo thực hiện kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân, tổ chức, đơn vị có liên quan đến những tồn tại, hạn chế, vi phạm nêu trong Kết luận thanh tra; chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị tập trung xử lý, khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế, vi phạm nêu trong Kết luận thanh tra.

Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan chức năng để xem xét, xử lý theo quy định.

Yêu cầu Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị hoàn thành ngay việc huy động góp vốn chủ sở hữu, vốn vay, ký hợp đồng tín dụng trước tháng 12/2025 để đảm bảo đủ nguồn vốn thi công công trình; thực hiện các thủ tục nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định.

Khẩn trương yêu cầu các nhà thầu huy động tối đa nhân lực, thiết bị; phối hợp chặt chẽ với các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo đưa công trình vận hành theo đúng tiến độ Hợp đồng BOT.

Phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh nghiêm túc thực hiện đầy đủ trách nhiệm và nghĩa vụ quy định tại Hợp đồng BOT và các văn bản pháp luật có liên quan, đưa dự án vào khai thác, bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ.

UBND tỉnh chỉ đạo, đôn đốc nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án đẩy nhanh tiến độ thi công công trình, nếu đến tháng 7/2026 không hoàn thành theo Hợp đồng BOT đã ký kết, thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ có biện pháp xử lý.

Hoàng Thị Bích