Thanh tra Chính phủ nêu giải pháp ngăn chặn tẩu tán tài sản tham nhũng

Gửi phản ánh đến TTCP, cử tri TP Đà Nẵng đã kiến nghị một số nội dung liên quan đến công tác phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước. Cụ thể, cử tri kiến nghị công tác này cần được thực hiện thường xuyên và mạnh mẽ hơn; cần xem xét có biện pháp, chế tài để thu hồi các tài sản tham nhũng, cũng như có biện pháp xử lý nghiêm khắc hơn.

Các bị cáo trong vụ án liên quan Công ty Việt Á. Trong vụ án này, nhiều bị cáo đã khắc phục thiệt hại và nộp lại số tiền hưởng lợi bất chính, như cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã nộp lại 2,25 triệu USD

Bên cạnh đó, cử tri kiến nghị nghiên cứu lại và có cơ chế, quy trình xây dựng, giáo dục đội ngũ cán bộ của Đảng. Ngoài ra, cần kịp thời thông tin công khai cho người dân về tiến độ xử lý các vụ án tham nhũng, việc thu hồi tài sản của Nhà nước từ các vụ án tham ô, tham nhũng để tránh các thông tin sai lệch, gây hoang mang dư luận.

Phản hồi kiến nghị của cử tri, TTCP cho biết trong những năm qua, nhiều biện pháp thu hồi tài sản đã được áp dụng cùng với việc phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế.

Trong đó, các cơ quan chức năng đã chú trọng xác minh, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản của các đối tượng phạm tội tham nhũng ngay từ giai đoạn điều tra, không để tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản tham nhũng; khuyến khích người phạm tội tự nguyện giao nộp tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả, thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra.

Theo cơ quan thanh tra, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 quy định rõ tài sản tham nhũng phải được thu hồi, tịch thu cho Nhà nước hoặc trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp. Coi việc thu hồi tài sản tham nhũng là một trong những tiêu chí đánh giá về công tác phòng, chống tham nhũng. Luật cũng quy định việc hợp tác quốc tế về thu hồi tài sản tham nhũng; theo đó, các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam hợp tác với các cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài trong kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, tịch thu hoặc thu hồi tài sản tham nhũng và trả lại tài sản đó cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp.

Mặc dù kết quả thu hồi tài sản đạt năm sau cao hơn năm trước, song TTCP nhìn nhận việc thu hồi tài sản do tham nhũng vẫn là một trong những hạn chế của công tác phòng, chống tham nhũng ở nước ta hiện nay.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này do số tiền phải thu hồi rất lớn những người phải thi hành án không có tài sản hoặc tài sản bảo đảm giá trị thấp; thời gian giải quyết các vụ án, vụ việc tài sản bị tẩu tán, che giấu... hoặc tình trạng pháp lý của tài sản chưa rõ ràng; vướng mắc về cơ chế, thể chế trong việc xử lý tài sản, ảnh hưởng đến quá trình thi hành án. Theo TTCP, trong một số vụ án vẫn xảy ra trường hợp đối tượng bỏ trốn, việc tương trợ tư pháp còn gặp nhiều khó khăn, ...

Để khắc phục tình trạng này, nâng cao tỉ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, TTCP cho biết các cơ quan chức năng tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế nói riêng để phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm liên quan đến công tác thu hồi tài sản, nhất là việc thẩm định giá, bán đấu giá tài sản trong thi hành án.

Tăng cường phối hợp, tích cực chủ động hơn nữa trong công tác thu hồi tài sản, nhất là việc kê biên, phong tỏa, tạm giữ phục vụ cho việc tổ chức thi hành án, thu hồi tối đa tài sản công bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.

TTCP cũng nêu rõ giải pháp tăng cường hợp tác quốc tế để thu hồi tài sản tham nhũng trong tố tụng hình sự; tiếp nhận xử lý yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự của nước ngoài về thu hồi tài sản tham nhũng và đề nghị nước ngoài thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự về thu hồi tài sản tham nhũng của Việt Nam.

Bên cạnh đó, để tránh tình trạng tẩu tán tài sản, TTCP cho rằng các cấp, các ngành cần phối hợp và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có nâng cao tính trung thực, trách nhiệm trong việc kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức; có hình thức xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong việc kê khai tài sản, thu nhập.

Ngoài ra, cần có cơ chế đẩy mạnh giao dịch không dùng tiền mặt, hạn chế sử dụng tiền mặt trong việc giao dịch mua, bán các tài sản có giá trị lớn để thuận tiện trong việc kiểm soát thu nhập cũng như truy tìm tài sản đã bị tẩu tán.

Minh Chiến