Thành tựu ghép phổi tại Việt Nam

Ngày 16/5, Bệnh viện Phổi Trung ương phối hợp với Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế, cùng một số cơ quan liên quan tổ chức hội thảo y học kỹ thuật cao với chủ đề “Ghép phổi và Y học tái tạo tại Hoa Kỳ và Việt Nam: Thực trạng và giải pháp”.

TS. Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương phát biểu tại Hội thảo.

Bệnh phổi là nguyên nhân gây tàn tật và tử vong hàng đầu trên thế giới. Tại Việt Nam, ghi nhận tại Khoa Hô hấp, Bệnh viện Phổi Trung ương có khoảng 6,7% ca bệnh mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, 6-7% ca mắc bệnh phổi mô kẽ phải điều trị suốt đời. Nhiều trường hợp chỉ có cơ hội sống khi được ghép phổi.

Tuy nhiên, kỹ thuật ghép tim phổi hiện là kỹ thuật khó nhất và việc hồi sức tim phổi từ người hiến cũng gặp rất nhiều thách thức.

Đến nay, Việt Nam đã thực hiện thành công 9 ca ghép phổi, trong đó có 1 ca tại Bệnh viện Trung ương Huế, 1 ca tại Bệnh viện Quân y 103, 4 ca tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, 3 ca tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Trong số đó, có 2 ca sau ghép phổi còn sống là 1 ca tại Bệnh viện Quân y 103 và 1 ca tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

Năm 2020, Bệnh viện Phổi Trung ương đã phối hợp với Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 thực hiện thành công ca phẫu thuật ghép phổi cho ông N.X.T (Thanh Hóa) bị xơ phổi giai đoạn cuối.

Ca phẫu thuật được thực hiện chặt chẽ, bài bản theo quy trình tiêu chuẩn quốc tế từ Trung tâm ghép phổi UCSF - 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Hoa Kỳ.

Toàn bộ quy trình chuẩn bị từ người chết não cho tạng và người chờ ghép phổi đều được đánh giá, chẩn đoán, điều trị chặt chẽ theo tiêu chuẩn của Trung tâm ghép tim phổi Trường Đại học UCSF. Đây là ca ghép phổi thành công toàn diện nhất, đạt mức độ cao nhất như ở Đại học UCSF.

Sau gần 3 năm được thực hiện ghép phổi, người bệnh phục hồi tốt và hoàn toàn khỏe mạnh, chức năng hô hấp ổn định. Đây là ca phẫu thuật được các chuyên gia đánh giá là thành công nhất từ trước đến nay, trong bối cảnh Việt Nam đã triển khai nhiều ca ghép phổi từ người cho bị chết não nhưng tỷ lệ thành công không cao, thời gian sống của người được cho sau ghép phổi không dài.

Theo TS. Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, gánh nặng bệnh phổi có chiều hướng gia tăng đáng kể nhất là sau giai đoạn đại dịch Covid-19 càng làm cho nhu cầu phát triển các kỹ thuật tiên tiến, hiệu quả trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, đáp ứng nhu cầu của người dân.

Do vậy Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương mong mỏi, những đề xuất về quy trình kỹ thuật về ghép phổi và y học tái tạo sẽ được Bộ Y tế được thông qua, từ đó bảo hiểm y tế sẽ thanh toán cho các ca ghép phổi, để ngày càng nhiều bệnh nhân ghép tạng được hưởng lợi.

Tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế GS.TS Trần Văn Thuấn đánh giá cao vai trò của Bệnh viện Phổi Trung ương với tư cách là bệnh viện đầu ngành trong công tác phòng chống lao và bảo vệ sức khỏe phổi của người dân Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng, Hội thảo này là cơ hội để các chuyên gia của Việt Nam và Hoa Kỳ trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong tiếp cận kỹ thuật, ứng dụng công nghệ mới đặc biệt trong lĩnh vực ghép tạng.

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng đề nghị các vụ cục từng bước hoàn thiện thể chế pháp lý về hiến ghép mô tạng; Cục Khám chữa bệnh, Bộ Y tế phối hợp với Vụ Kế hoạch tài chính, Bảo hiểm Xã hội hoàn thiện xây dựng danh mục, định mức kỹ thuật …. từng bước thanh toán bảo hiểm y tế trong ghép tạng.

D.Ngân