Tháo cơ chế 'xin - cho', tạo điều kiện cho trường tư thục phát triển

Trường Phổ thông Hermann Gmeiner - Đà Lạt là trường ngoài công lập được công nhận chuẩn quốc gia từ năm 2016 đến nay.

Việc tồn tại cơ chế “xin - cho” trong phê duyệt chỉ tiêu tuyển sinh đầu cấp từ Sở GDĐT, chính quyền xã/phường đối với các trường phổ thông tư thục, thực tế đã tạo ra nhiều rào cản cho sự phát triển, cạnh tranh. Đồng thời, ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng đào tạo của các trường tư thục, một lực lượng đóng vai trò quan trọng trong xã hội hóa giáo dục.

Chính vì điều này, từ năm học 2024 - 2025, Sở GDĐT Lâm Đồng đã chủ động ban hành các văn bản cho các trường phổ thông tư thục có cơ chế được chủ động đăng kí tuyển sinh đầu cấp, tùy theo năng lực. Năm học 2025 - 2026, các cơ sở giáo dục phổ thông tư thục trên địa bàn tỉnh chính thức áp dụng để triển khai.

Việc tháo bỏ rào cản này của Sở GDĐT hoàn toàn phù hợp với mục tiêu của Nghị quyết số 35 do Thủ tướng Chính phủ ký ban hành. Đó là: Đẩy mạnh huy động các nguồn lực của xã hội, thúc đẩy sự phát triển của các cơ sở giáo dục ngoài công lập đạt 8,75% số cơ sở và 8,9% người học vào năm 2020 và lần lượt là 13,5% và 16% vào năm 2025.

Quyết định của ngành giáo dục Lâm Đồng nhận được nhiều sự đồng tình, hưởng ứng từ xã hội. Bởi điều này, sẽ giúp cho các trường tư thục có thể tự chủ về chỉ tiêu tuyển sinh. Thông qua đó, các trường sẽ chủ động triển khai kế hoạch tuyển sinh, thu hút người học và cải thiện chất lượng giáo dục.

Chia sẻ về vấn đề này, cô Lê Thị Hồng Vân - Hiệu trưởng Trường THPT Yersin Đà Lạt cho biết: Từ năm học 2025 - 2026, Sở GDĐT trao quyền tự chủ trong tuyển sinh cho trường phổ thông tư thục, điều này đã đem lại nhiều lợi ích cho cả nhà trường, phụ huynh lẫn học sinh. Theo cô Vân, đối với nhà trường, việc trao quyền tự chủ tuyển sinh sẽ giúp các trường tư thục linh hoạt hơn trong việc tiếp cận học sinh, xây dựng chương trình phù hợp và phát triển theo định hướng riêng. Đồng thời, chủ động xây dựng kế hoạch tuyển sinh phù hợp với năng lực đào tạo, định hướng phát triển từ nhu cầu thực tế. Không những thế, điều này còn tăng khả năng thu hút học sinh nhờ linh hoạt về thời gian, phương thức xét tuyển, tổ hợp môn và chương trình đào tạo.

Đối với phụ huynh học sinh, có thêm nhiều lựa chọn trường học phù hợp với điều kiện kinh tế, định hướng học tập và năng lực của con em. Đồng thời, giúp con em mình có thể tiếp cận môi trường giáo dục chất lượng cao, hiện đại, chú trọng phát triển toàn diện cho học sinh.

Với các em học sinh sẽ được học trong môi trường phù hợp với năng lực và sở thích cá nhân, từ đó phát huy tối đa tiềm năng. Các em cũng có thể tiếp cận chương trình học linh hoạt, có thể là song ngữ, quốc tế, STEM, nghệ thuật… tùy theo định hướng nghề nghiệp. Đặc biệt, việc phát triển kỹ năng mềm, tư duy sáng tạo và năng lực hội nhập, nhờ vào các hoạt động ngoại khóa và phương pháp giáo dục hiện đại cũng sẽ được các trường phổ thông tư thục chú trọng, bởi nguồn xã hội hóa từ chính gia đình học sinh.

Có chung quan điểm với cô Lê Thị Hồng Vân, thầy Phan Hồng Nghi - Hiệu trưởng Trường Phổ thông Hermann Gmeiner - Đà Lạt cho rằng: Việc để cho các trường phổ thông tư thục tự chủ trong tuyển sinh sẽ giúp cho các trường có sự linh hoạt, đồng thời, mạnh dạn đầu tư cơ sở vật chất, trình độ đào tạo để trở thành các cơ sở giáo dục chất lượng cao theo chuẩn quốc tế.

Có thể thấy rằng, đối với giáo dục ngoài công lập, dư luận xã hội vẫn còn nhiều định kiến. Để thay đổi điều này, góp phần giúp công tác xã hội hóa giáo dục đi vào chiều sâu thực chất cần có những chính sách hỗ trợ tài chính công bằng. Như hỗ trợ một phần học phí, đặc biệt là ở những địa bàn thiếu trường công; miễn giảm thuế, ưu đãi đất đai cho các cơ sở giáo dục có đóng góp tích cực cho xã hội; hỗ trợ vay vốn cho học sinh/sinh viên học tập tại các trường ngoài công lập.

Tuấn Linh .