Tháo gỡ bất cập chính sách từ góc nhìn của các doanh nghiệp tư nhân

Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông Vận tải Việt Nam (Vietravel)

"Lãi suất cao, điều kiện vay vốn vẫn là rào cản lớn" - Bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông Vận tải Việt Nam (Vietravel)

Vietravel đang trong quá trình chuyển đổi từ một công ty du lịch thuần túy sang mô hình kinh doanh kết hợp du lịch - hàng không. Việc tối ưu hóa mô hình này đòi hỏi chiến lược tài chính mạnh mẽ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các mảng kinh doanh để đảm bảo hiệu quả vận hành.

Tuy nhiên, lãi suất cao và điều kiện vay vốn từ các tổ chức tài chính vẫn là rào cản lớn. Các gói tín dụng ưu đãi cho doanh nghiệp chưa thực sự đáp ứng đủ nhu cầu. Các gói hỗ trợ về thuế, phí, tín dụng vẫn chưa đủ nhanh và thực chất để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Một số quy định về hoàn thuế VAT cho khách du lịch, chính sách ưu đãi đầu tư cho ngành du lịch vẫn chưa được triển khai đồng bộ.

Ngoài ra, việc cấp phép đầu tư, đăng ký kinh doanh, xin ưu đãi thuế hoặc các thủ tục liên quan vẫn còn mất nhiều thời gian, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Trong khi đó, sự cạnh tranh khốc liệt với các nền tảng OTA quốc tế và chính sách visa, hạ tầng du lịch chưa thực sự tối ưu.

Do đó, chúng tôi mong muốn Nhà nước tiếp tục cải cách thể chế và chính sách, cải thiện khung pháp lý, đảm bảo tính ổn định, giảm thủ tục hành chính, cải thiện khả năng tiếp cận nguồn lực cho doanh nghiệp tư nhân (đất đai, tín dụng, vốn) và bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp tư nhân thông qua các cơ chế giám sát.

Ngoài ra, cần tăng cường cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch như: Phát triển hạ tầng du lịch thông minh bằng cách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân đầu tư vào các dự án công nghệ như ứng dụng đặt tour, bản đồ số, hướng dẫn viên ảo dựa trên AI để nâng cao trải nghiệm du khách.

Ông Trương Chí Thiện, Tổng giám đốc Công ty Vĩnh Thành Đạt (V.Food)

"Cần "sân chơi" công bằng cho cộng đồng doanh nghiệp" - Ông Trương Chí Thiện, Tổng giám đốc Công ty Vĩnh Thành Đạt (V.Food)

Hiện nay, Vĩnh Thành Đạt đang gặp khó khi tuyển dụng nhân lực, phần lớn doanh nghiệp tự đào tạo lại kiến thức chuyên ngành cho các ứng viên khi ứng tuyển. Nguyên nhân là do, hệ thống đào tạo nguồn nhân lực trong nước hiện vẫn còn nhiều yếu điểm, “thầy” nhiều hơn “thợ”. Trong khi đó, các trường đại học “nổi” lên rất nhiều nhưng sinh viên chưa đáp ứng được nhu cầu của nhiều doanh nghiệp nói chung và Vĩnh Thành Đạt nói riêng.

Để kinh tế tư nhân có thể phát huy tối đa tiềm năng trong thời gian, bản thân tôi cho rằng, cần có sự gắng kết giữa ba bên: Nhà nghiên cứu – trường đại học – doanh nghiệp. Qua đó, trường đại học cần nắm bắt nhu cầu của doanh nghiệp, có những chương trình đào tạo phù hợp với thực tế nhằm tránh lãng phí nguồn lực, thời gian của các bên.

Thứ hai, mặt hàng trứng gia cầm của Vĩnh Thành Đạt được cung cấp cho các kênh phân phối hiện đại, việc thực hiện theo chính sách thuế và chịu thuế VAT là điều tất yếu. Tuy nhiên, với cùng mặt hàng này, nếu kinh doanh ở kênh truyền thống như chợ, cửa hàng nhỏ lẻ… thì không cần xuất hóa đơn và chịu thuế VAT. Như vậy, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp bị suy giảm rất lớn trên thị trường bởi sự chênh lệch về giá bán. Đây là sự không công bằng trong hoạt động kinh doanh với các doanh nghiệp về chính sách thuế.

Đây là tình trạng đã tồn tại trong nhiều năm và không phải là câu chuyện có thể giải quyết “một sớm một chiều” nhưng tôi mong muốn sẽ có sự thay đổi tích cực trong chính sách ở thời gian tới, tạo ra “sân chơi” công bằng trên thị trường.

Ông Nguyễn Lâm Viên, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Vinamit

"Cơ chế còn chồng chéo, gây trở ngại cho kinh tế tư nhân" - Ông Nguyễn Lâm Viên, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Vinamit

Từ trước đến nay, đôi khi cơ chế của Nhà nước còn khá chồng chéo, gây ra rất nhiều trở ngại cho doanh nghiệp tư nhân.

Một ví dụ điển hình là nhà máy sản xuất của Vinamit đã có mặt vài chục năm tại một địa phương, tuy nhiên, sau khi địa phương này lên cấp thành phố, hầu hết các doanh nghiệp đều không đạt được tiêu chuẩn mới về môi trường và bắt buộc phải di dời từ khu dân cư vào khu công nghiệp, trong đó có Vinamit.

Để đáp ứng chủ trương di dời, doanh nghiệp cần có thời gian suy xét đến nhiều yếu tố và có sự lựa chọn phù hợp. Thế nhưng, trong khoản thời gian này, Vinamit lại không được tiếp tục cấp phép về môi trường dù đã nỗ lực đáp ứng theo yêu cầu của hệ thống tiêu chuẩn mới. Từ đó dẫn đến không thể tiếp cận vốn khi ngân hàng yêu cầu có giấy phép môi trường.

Đặc biệt, nông nghiệp hữu cơ là một trong những mảng quan trọng trong định hướng phát triển của Việt Nam và được Chính phủ dành nhiều sự ủng hộ. Tuy nhiên, nhiều địa phương lại ưu tiên phát triển đô thị và không dành nhiều sự quan tâm đến nông nghiệp hữu cơ, hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành. Do đó, Vinamit nói riêng và các doanh nghiệp trong ngành mong muốn được Nhà nước đồng hành trong tư duy từ Trung ương đến địa phương và có hành động cụ thể để các doanh nghiệp có sức bậc, trở thành lực lượng nòng cốt trong tăng trưởng kinh tế.

Hiện nay, chiến lược Trung Quốc cộng một đã ảnh hưởng ít nhiều đến doanh nghiệp Việt Nam, các nhà máy, hàng hóa của quốc gia này đã và đang dịch chuyển vào nước ta. Trong khi đó, Chính phủ Trung Quốc dành nhiều sự đồng hành, kiến tạo, hỗ trợ cho doanh nghiệp về lãi suất ngân hàng, logistics, thuế… để đưa hàng hóa đi khắp thế giới, trong đó có Việt Nam với giá thành rất tốt.

Do đó, chúng tôi mong muốn Chính phủ Việt Nam cũng sẽ dành nhiều dự hỗ trợ để kinh tế tư nhân tăng khả năng cạnh tranh trong thời gian tới. Với Vinamit – doanh nghiệp tiên phong ứng dụng công nghệ chế biến thực phẩm nông sản sau thu hoạch hàng đầu Việt Nam, nếu được Nhà nước đồng hành, doanh nghiệp sẽ có thể bứt phá hơn, đi xa hơn trên trường quốc tế.

Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Việt Thắng Jean (Vitajean)

"Đề xuất TP.HCM quy hoạch công viên thời trang tại huyện Cần Giờ với diện tích 100 ha" - Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Việt Thắng Jean (Vitajean)

Ngày 29/12/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1643/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chiến lược phát triển ngành dệt may và da giầy Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có kế hoạch, hành động nào để triển khai cụ thể cho việc thành lập trung tâm thời trang tại TP. Hà Nội và TP.HCM.

Trong thời gian tới, ngành dệt may, da giầy và phụ kiện sẽ phát triển rất tốt. Hiện chúng ta đã được thế giới thừa nhận là quốc gia có thể sản xuất các mặt hàng với chất lượng cao; đáp ứng được tiến độ và số lượng cả đơn hàng nhỏ lẫn đơn hàng lớn; đáp ứng được các tiêu chí, tiêu chuẩn mà các nước nhập khẩu như EU, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản đặt ra và xuất khẩu đến hơn 100 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Vì vậy, tôi đề xuất TP.HCM sẽ quy hoạch công viên thời trang tại huyện Cần Giờ với diện tích 100 ha. Theo đó, công viên sẽ có đầy đủ các chức năng như: Trung tâm đào tạo nguồn nhân lực, trung tâm nguyên phụ liệu, trung tâm bán hàng… Đồng thời là nơi có thể tổ chức hội nghị, hội thảo; bảo tàng trình diễn thời thời trang và một khu lưu trú cho các chuyên gia, du khách mua sắm, nghỉ ngơi…

Công viên thời trang này cần là một hệ sinh thái đáp ứng đẩy đủ yêu cầu phát triển của ngành thời trang, đủ các tiêu chuẩn quốc tế, không bị lạc hậu trong thời gian ngắn và có thể phát triển bền vững trong tương lai.

Ngoài ra, trước sự biến động toàn cầu, vòng xoáy “xung đột thương mại” dẫn đến đứt gãy chuỗi cung ứng. Trong khi đó, ngành dệt may phải nhập khẩu đến 65% nguồn nguyên liệu. Do đó, chúng tôi mong muốn Nhà nước thành lập quỹ hỗ trợ để ngành dệt may nội địa hóa nguồn nguyên liệu, ở mức 50-60%. Thông qua quỹ này, các doanh nghiệp có thể ứng dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo như Việt Thắng Jean đã áp dụng cách đây 5 năm. Qua đó, các doanh nghiệp có thể cạnh tranh được về giá, chất lượng và tiến độ giao hàng.

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Tập đoàn Intimex

"Đề xuất cấp vốn vay riêng cho sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu với lãi suất hợp lý" - Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Tập đoàn Intimex

Intimex đã trở thành doanh nghiệp xuất khẩu cà phê và gạo hàng đầu Việt Nam, với kim ngạch xuất nhập khẩu gần 1,4 tỷ USD năm 2024 và doanh thu gần 81.000 tỷ đồng. Hệ thống nhà máy chế biến hiện đại giúp doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng quốc tế.

Mặc dù đóng góp quan trọng vào nền kinh tế quốc gia, doanh nghiệp tư nhân vẫn đối mặt với nhiều rào cản. Hiện nay, các doanh nghiệp tư nhân thường gặp khó khăn khi tiếp cận vốn vay tài chính với lãi suất ưu đãi, ổn định, đặc biệt là vốn trung và dài hạn. Ngoài ra, doanh nghiệp tư nhân phải cạnh tranh không chỉ với các doanh nghiệp trong nước mà còn với các tập đoàn nước ngoài có tiềm lực tài chính và công nghệ vượt trội.

Đặc biệt, các chính sách hỗ trợ phát triển xanh, bền vững chưa thực sự rõ ràng về quy định và chưa có hướng dẫn cụ thể từ Nhà nước, khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc đầu tư vào công nghệ sạch và các tiêu chuẩn môi trường quốc tế. Trong khi đó để đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, thâm nhập vào thị trường lớn bắt buộc doanh nghiệp phải có các chứng chỉ và hàng hóa phải đáp ứng được đầy đủ các tiêu chuẩn khắt khe này.

Do đó, chúng tôi mong muốn áp dụng cơ chế cấp vốn vay riêng cho các sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu với lãi suất hợp lý, đơn giản hóa thủ tục tiếp cận vốn; có chính sách hỗ trợ đầu tư đối với các doanh nghiệp làm nông sản thông qua quy định về thuế doanh nghiệp.

Đồng thời đảm bảo hệ thống pháp luật đồng bộ, giảm thiểu rào cản hành chính. Hướng dẫn doanh nghiệp về quy định pháp lý và thông lệ quốc tế. Cung cấp thông tin, đào tạo và hỗ trợ tư vấn pháp lý giúp doanh nghiệp tránh rủi ro khi tham gia vào thị trường toàn cầu.

Hoài Sương