Tháo gỡ khó khăn cho báo chí bằng cơ chế đặt hàng

Dù đã được đề cập như một giải pháp hỗ trợ trực tiếp cho các cơ quan báo chí, cơ chế đặt hàng hiện vẫn đang gặp nhiều rào cản trong thực tiễn triển khai: từ việc thiếu khung định mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá sản phẩm, cho tới thủ tục hành chính phức tạp và thiếu nhất quán giữa các địa phương.

Ông Lê Quốc Minh - Chủ tịch Hội báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, cho biết: "Chúng ta đang làm nhiệm vụ tuyên truyền đường lối chính sách, mà đã tuyên truyền đường lối chính sách thì phải có cơ chế hỗ trợ để báo chí có thể hoạt động tốt, thậm chí là hoạt động mạnh mẽ. Nếu coi đây là việc phải làm và không có kinh phí hỗ trợ thì không thể lấy tiền để vận hành tòa soạn, trả lương cho phóng viên và biên tập viên. Đây cũng là một hướng đi tốt mà ta đang triển khai trong 2 năm vừa qua. Tôi hy vọng trong thời gian tới, các Ban, Bộ, ngành và địa phương hiểu rõ vấn đề này để dành ra một nguồn trực tiếp cho báo chí nhằm tuyên truyền chính sách".

Khi cơ chế hỗ trợ còn chậm trễ, nhiều cơ quan báo chí đã chủ động xoay trục, tìm hướng đi riêng để tồn tại. Tổ chức sự kiện, sản xuất nội dung đa nền tảng, hợp tác truyền thông là những mô hình đang được triển khai mạnh mẽ.

Ông Phùng Công Sưởng, Tổng Biên Tập Báo Tiền Phong, cho biết: "Chúng tôi cũng đang có một hệ sinh thái để tổ chức sự kiện, gồm những sự kiện mang tầm quốc gia. Các sự kiện mang quy mô nhỏ hơn thì chúng tôi vẫn thực hiện. Đó là một sự chuyển hướng tích cực để đảm bảo tài chính, duy trì hoạt động, duy trì và phát triển nội dung. Chúng tôi cho rằng đây là một sự bù đắp phần nào cho nguồn thu truyền thống bị sụt giảm".

Ông Nguyễn Thành Lợi, Tổng Biên Tập Báo Kinh Tế Và Đô Thị, chia sẻ: "Trong thời gian qua, chúng tôi đã tăng cường tổ chức thêm rất nhiều hoạt động, các sự kiện truyền thông, diễn đàn báo chí đồng hành cùng doanh nghiệp, talkshow hay các cuộc thi, phối hợp với các doanh nghiệp, tổ chức các hoạt động truyền thông để không chỉ làm tốt công tác chuyên môn mà còn làm tốt công tác quảng bá. Đấy là một trong những nguồn thu chính để phục vụ ngược trở lại cho công tác chuyên môn cũng như là vấn đề đảm bảo cuộc sống cho phóng viên, người lao động của báo".

Một cơ chế đặt hàng đặc thù, minh bạch và linh hoạt là điều kiện tiên quyết để báo chí vượt qua khó khăn hiện nay. Nhưng song song với đó, sự chủ động thay đổi mô hình hoạt động, sản xuất nội dung và kinh doanh sẽ là yếu tố sống còn để báo chí phát triển bền vững.

Ông Lê Quốc Minh tiếp tục cho hay: "Để cạnh tranh với nhau trong các cơ quan báo chí và cạnh tranh với các nguồn thông tin khác, báo chí cũng phải đẩy cao tính cạnh tranh của mình để trở nên hấp dẫn để thu hút được nguồn thu khác. Đừng quá phụ thuộc vào những nguồn tuyên truyền chính sách hay nguồn ngân sách hạn hẹp của Nhà nước".

Đặt hàng, giao nhiệm vụ cho báo chí không chỉ là giải pháp tài chính, mà còn là sự đầu tư cho một nền báo chí chuyên nghiệp, vì lợi ích công chúng. Nhưng để chính sách thực sự phát huy hiệu quả, cần cả quyết tâm thể chế và nỗ lực đổi mới từ chính các tòa soạn.

Như Quỳnh