Tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện
Tại buổi khảo sát việc triển khai các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác dân tộc và thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh Hòa Bình mới đây, Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị Ban Dân tộc tỉnh tổ chức thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, tập trung giải ngân vốn đầu tư, bảo đảm tiến độ các dự án. Cùng với đó, chủ động nắm bắt khó khăn, kịp thời đề xuất các giải pháp tháo gỡ để các chính sách liên quan đến công tác dân tộc và vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) thực sự phát huy hiệu quả.
Chậm ban hành cơ chế thực hiện
Theo báo cáo tại buổi làm việc, giai đoạn 2021 - 2023, tỉnh Hòa Bình được giao hơn 720 tỷ đồng vốn đầu tư thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Trong đó, hơn 635 tỷ đồng từ nguồn vốn Trung ương, hơn 84 tỷ đồng từ ngân sách địa phương. Để tạo cơ sở cho các ngành, địa phương tổ chức thực hiện chương trình, Ban Dân tộc tỉnh đã chủ động, tích cực, kịp thời tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành. Tính đến hết tháng 8.2023, toàn tỉnh đã giảm được 8 xã đặc biệt khó khăn (ĐBKK) trên tổng mục tiêu giảm 33 xã ĐBKK trong cả giai đoạn 2021 - 2025...
Bên cạnh những kết quả đạt được, Ban Dân tộc tỉnh Hòa Bình cũng chỉ rõ, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi có 10 dự án, 14 tiểu dự án, 36 nội dung đầu tư khác nhau được tích hợp từ nhiều chính sách dân tộc, do đó cần nhiều văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện. Tuy nhiên, đây là chương trình đầu tư tổng thể quy mô lớn với nhiều dự án, tiểu dự án thành phần có mối liên quan chung với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) và giảm nghèo bền vững, dẫn đến các cơ chế tổ chức thực hiện chậm được ban hành. Bên cạnh đó, nguồn vốn sự nghiệp của chương trình hàng năm phân bổ chi tiết cho từng dự án và nội dung chi gây khó khăn cho tỉnh cân đối để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ.
Ngoài ra, quá trình triển khai còn gặp nhiều vướng mắc về đối tượng thụ hưởng việc sửa chữa, bảo dưỡng và mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác đào tạo nghề cho Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên cấp huyện vùng đồng bào DTTS thuộc tiểu dự án 3, Dự án 5 của chương trình. Việc thực hiện chỉ tiêu về hỗ trợ trực tiếp đất ở, đất sản xuất cho hộ đồng bào DTTS gặp khó khăn do các địa phương không còn quỹ đất. Việc huy động các nguồn lực tư nhân, nguồn lực trong xã hội còn hạn chế, công tác tổ chức triển khai và giải ngân còn chậm…
Tập trung giải ngân vốn các dự án thành phần
Tại buổi làm việc, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Hòa Bình Đinh Thị Thảo kiến nghị Chính phủ, Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện nguồn vốn đã giao năm 2023 cho các địa phương để thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia sang năm 2024. Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành Trung ương cần khẩn trương hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền những quy định, hướng dẫn còn chưa phù hợp, chưa rõ ràng và đầy đủ; tập trung tháo gỡ các "điểm nghẽn" để đẩy nhanh tiến độ thực hiện.
Ban Dân tộc tỉnh cũng kiến nghị, Trung ương xem xét điều chỉnh lại chỉ tiêu giao cho tỉnh đến năm 2025 có 33 xã và 50% số thôn, xóm thoát khỏi diện ĐBKK. Đặc biệt, sớm ban hành tiêu chí đánh giá, xác định thôn, xóm thoát khỏi diện ĐBKK; xem xét cho các xã khu vực III hoàn thành xây dựng NTM được tiếp tục thụ hưởng các chính sách an sinh xã hội đối với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội ĐBKK đến hết năm 2025, nhằm động viên, khích lệ đồng bào DTTS phát huy thành tích phát triển kinh tế - xã hội, góp phần ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Đánh giá cao những đóng góp của Ban Dân tộc tỉnh vào kết quả chung trong triển khai thực hiện chương trình, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đặng Bích Ngọc nhấn mạnh: Ban cần tiếp tục tập trung rà soát các văn bản, tham mưu cho tỉnh triển khai thực hiện các nội dung chương trình; làm tốt công tác tuyên truyền; đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ thực hiện chương trình. Cần xác định việc triển khai thực hiện chương trình là nhiệm vụ chính trị của các cấp ủy Đảng, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội và của toàn dân. Thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, tập trung giải ngân vốn đầu tư các dự án bảo đảm tiến độ. Kịp thời nắm bắt khó khăn, vướng mắc để báo cáo, có giải pháp tháo gỡ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát.
Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đặng Bích Ngọc cũng khẳng định, Đoàn ĐBQH tỉnh sẽ tiếp thu, tổng hợp đầy đủ các kiến nghị của Ban Dân tộc tỉnh chuyển đến cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết để các chính sách dân tộc và chương trình mục tiêu quốc gia thực sự phát huy hiệu quả, góp phần thay đổi diện mạo kinh tế - xã hội, đời sống người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn.