Tháo gỡ mọi vướng mắc về mặt pháp lý, hoàn thiện thể chế, huy động mọi nguồn lực cho phát triển

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 8/2024. (Ảnh: Trần Hải)

Theo chương trình, các Thành viên Chính phủ xem xét, thảo luận Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam; Dự án Pháp lệnh Quản lý, bảo vệ Khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh; Đề nghị xây dựng Luật Đầu tư công (sửa đổi); Đề nghị xây dựng Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu; Đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Chứng khoán, Luật Quản lý thuế; Dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi); Dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) và một số vấn đề quan trọng khác.

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: Trần Hải)

Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chúng ta đã đi gần hết 3/4 khoảng thời gian nhiệm kỳ 2021-2026; qua rà soát bước đầu, những chỉ tiêu mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đặt ra thì cơ bản đã và sẽ vượt nhiều chỉ tiêu; tuy nhiên còn những chỉ tiêu sẽ gặp khó khăn, đòi hỏi phải phấn đấu, tăng tốc, đột phá mới đạt được như ví dụ như chỉ tiêu tăng trưởng, tăng năng suất lao động bị ảnh hưởng do đại dịch Covid-19 diễn ra khốc liệt trong 2 năm 2021-2022, hậu quả của đại dịch đến nay vẫn còn, các vấn đề liên quan thế giới và khu vực tác động sự phát triển kinh tế-xã hội trong nước. Một trong những giải pháp để tăng tốc, đột phá là tháo gỡ vướng mắc về mặt pháp lý, góp phần hoàn thiện thể chế. Do đó, tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XV tới đây, chúng ta sẽ trình một số luật, trong đó có một luật sửa nhiều luật, có những luật phải sửa đổi, bổ sung ngay thì mới tháo gỡ vướng mặt pháp lý.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp. (Ảnh: Trần Hải)

Thủ tướng nhấn mạnh, tháo gỡ về mặt pháp lý, hoàn thiện thể chế để huy động mọi nguồn lực của xã hội cho phát triển, nhất là nguồn lực hợp tác công-tư, nguồn lực từ nhà đầu tư nước ngoài, tư nhân mà đang có những điểm nghẽn; tháo gỡ những vấn đề liên quan phân cấp, phân quyền, xóa bỏ cơ chế xin-cho, giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ của các cơ quan nhà nước cũng như của doanh nghiệp và người dân.

Tại phiên họp này - phiên họp thứ 7 trong năm 2024, Chính phủ xem xét, tháo gỡ, hoàn thiện các vấn đề liên quan thể chế, pháp lý. Thủ tướng cho biết, Thường trực Chính phủ cũng thường xuyên họp để tháo gỡ về pháp lý; cho ý kiến về các dự án luật, sửa đổi, bổ sung các luật, thể hiện tinh thần quyết liệt, quyết tâm của Chính phủ liên quan thực hiện 3 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá chiến lược về xây dựng và hoàn thiện thể chế. Chúng ta còn một số chỉ tiêu mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra, mà nếu không tăng tốc, không có đột phá thì không thể làm được.

Thủ tướng bày tỏ vui mừng là qua rà soát bước đầu, nhiều chỉ tiêu đã và sẽ đạt, là sự nỗ lực lớn của toàn Đảng, toàn dân, dưới sự lãnh đạo thường xuyên, trực tiếp của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trước đây, và nay là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc của người dân và doanh nghiệp, sự ủng hộ của bạn bè quốc tế, nhờ đó chúng ta mới đạt được những thành tích đáng trân trọng như vậy.

Các thành viên Chính phủ tham dự Phiên họp. (Ảnh: Trần Hải)

Bên cạnh đó, chúng ta vẫn còn nút thắt về pháp lý; những vướng mắc về mặt luật pháp, thể chế mà không sửa không được, do đó phải tập trung tháo gỡ, huy động mọi nguồn lực cho sự phát triển, đặc biệt là nguồn lực ngoài nhà nước; phải lấy nguồn lực trong nhà nước để dẫn dắt nguồn lực ngoài xã hội, kích hoạt mọi nguồn lực của nhân dân, doanh nghiệp và các nhà đầu tư cho sự phát triển, tập trung vào tăng trưởng có trọng tâm, trọng điểm; ngoài ra còn có các thủ tục hành chính rườm rà, môi trường xin-cho dễ dẫn đến tiêu cực, tham nhũng mà chúng ta phải giải quyết; rồi vấn đề phân cấp, phân quyền để tăng tính tự chủ, linh hoạt của các cấp.

Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang phát biểu ý kiến tại Phiên họp. (Ảnh: Trần Hải)

Cho rằng, nội dung thảo luận rất phong phú, trong khi thời gian có hạn, yêu cầu thì cao, phạm vi thì rộng, đối tượng nghiên cứu nhiều, vì vậy, Thủ tướng mong các đại biểu tập trung trí tuệ, sức lực nghiên cứu các tài liệu, góp ý, đi thẳng vào vấn đề, ngắn gọn, tập trung, trao đổi những vấn đề còn ý kiến khác nhau. Sau phiên họp, chúng ta sẽ hoàn chỉnh để trình Quốc hội đúng thời điểm, thời gian, đồng thời phải nâng cao chất lượng nội dung trong các luật, pháp lệnh phải trình.

Các đại biểu tham dự Phiên họp. (Ảnh: Trần Hải)

Thủ tướng yêu cầu phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật đòi hỏi nghiêm túc, phải tăng cường kỷ luật hành chính, thực hiện nghiêm Quy chế làm việc của Chính phủ; đề nghị các bộ trưởng, thủ trưởng các cơ quan ngang bộ phải gương mẫu, bố trí những cán bộ có năng lực, trình độ làm công tác liên quan thể chế vì đây là những vấn đề khó, thực tiễn diễn biến nhanh, trong khi chúng ta xây dựng các văn bản pháp luật chưa theo kịp thực tiễn.

Cho ý kiến về đề nghị xây dựng Luật Đầu tư công (sửa đổi), Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh thêm một số quan điểm chỉ đạo: thực sự tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để giải phóng nguồn lực đầu tư công, phát huy hiệu quả cao nhất, tránh lãng phí, tránh tình trạng ”có tiền mà không tiêu được”, tránh dự án kéo dài; cương quyết cắt giảm thủ tục rườm rà không cần thiết, bỏ cơ chế xin-cho gây phiền hà, sách nhiễu, ách tắc; có cơ chế xử lý các vấn đề, tình huống cấp bách, đột xuất, việc cần làm ngay; sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi cho linh hoạt, hiệu quả…

Về đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu, Thủ tướng lưu ý cần nghiên cứu chính sách để tháo gỡ, khơi thông, huy động mọi nguồn lực của xã hội cho phát triển; mở rộng các lĩnh vực hợp tác công tư; khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn…

Chính phủ cũng thảo luận sôi nổi về đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Chứng khoán, Luật Quản lý thuế, nhằm xử lý các vướng mắc pháp luật, góp phần tháo gỡ khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Với dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Thủ tướng cho rằng rà soát kỹ các mặt hàng chịu thuế để hài hòa giữa mục tiêu thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế-xã hội và mục tiêu hạn chế được mặt tiêu cực từ việc tiêu thụ các mặt hàng chịu thuế, bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ môi trường; nghiên cứu, đánh giá một cách đầy đủ để quy định điều chỉnh thuế đối với một số mặt hàng, dịch vụ bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội phát triển và mức sống của người dân được nâng cao; nghiên cứu để bổ sung giao Chính phủ quy định hướng dẫn đối với một số mặt hàng thuộc nhóm hàng hóa chịu thuế để kịp thời bổ sung danh mục các hàng hóa là đối tượng chịu thuế, đáp ứng yêu cầu quản lý thuế, tạo sự công bằng khi áp dụng thuế một cách chính xác đối với từng mặt hàng, không bỏ lọt đối tượng chịu thuế.

Với dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ” giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp; thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo việc làm sinh kế cho người dân; đáp ứng các yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và tăng cường hợp tác quốc tế về thuế; tạo môi trường pháp luật thống nhất, đồng bộ, khắc phục những hạn chế, bất cập của luật hiện hành; thiết kế công cụ thu thuế hiện đại, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa trong quản lý thuế; bảo đảm xây dựng cơ sở thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, chống thất thu thuế, phù hợp thông lệ quốc tế; giảm bớt thủ tục hành chính…

Sau khi trực tiếp cho ý kiến cụ thể đối với từng nội dung thảo luận, kết luận chung về Phiên họp, Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng chỉ đạo tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến, hoàn thiện các đề nghị, dự án luật, pháp lệnh; đồng thời tiếp tục tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học; phối hợp hiệu quả với các bộ, ngành, cơ quan liên quan trong quá trình soạn thảo, hoàn thiện các dự thảo Luật; giao Phó Thủ tướng được phân công theo lĩnh vực phụ trách quan tâm, trực tiếp chỉ đạo việc hoàn thiện các nội dung nêu trên; yêu cầu các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo; bố trí nguồn lực, cán bộ có trình độ, tâm huyết cho công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật, thể chế, từ đó tháo gỡ khó khăn vướng mắc, huy động mọi nguồn lực xã hội để thúc đẩy tăng trưởng, phát triển nhanh, bền vững, góp phần thực hiện mục tiêu Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra.

Nhấn mạnh tại Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XV tới đây, Chính phủ sẽ trình Quốc hội cho ý kiến đối với 11 luật, xem xét, thông qua 14 luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ, nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề, yêu cầu các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ tập trung nguồn lực, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thiện các dự án luật theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Với tinh thần đó, Thủ tướng lưu ý 5 yêu cầu với công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện các dự án luật:

Thứ nhất, quá trình xây dựng, hoàn thiện các dự án luật, pháp lệnh phải bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, đi vào cuộc sống, tránh việc khi ban hành quy định rồi lại vướng mắc, không làm được.

Thứ hai, các cơ quan nhà nước tập trung thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước, gồm xây dựng chiến lược, kế hoạch, quy hoạch, thể chế, cơ chế chính sách, hành lang pháp lý, tiêu chuẩn, tiêu chí, công cụ để giám sát kiểm tra, thực hiện sơ kết, tổng kết, khen thưởng, kỷ luật…

Thứ ba, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền triệt để, đồng thời phân bổ các nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, thiết kế công cụ để tăng cường giám sát, kiểm tra, kiểm soát quyền lực; cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, xóa bỏ cơ chế xin-cho, giảm các khâu trung gian, góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân.

Thứ tư, không để xảy ra tình trạng cài cắm quy định lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ hoặc tạo môi trường cho tham nhũng, tiêu cực trong các dự án luật, đặt lợi ích chung, lợi ích quốc gia, dân tộc, nhân dân lên trên hết.

Thứ năm, huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực với phương châm “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy; động lực bắt nguồn từ sự đổi mới; sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, doanh nghiệp”; kế thừa những quy định còn phù hợp, có tác động tích cực trong luật hiện hành; bảo đảm quản lý được nhưng phải thông thoáng và rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan của Quốc hội trong việc trình, thẩm tra, báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Quốc hội, đại biểu Quốc hội; lắng nghe, cầu thị tiếp thu ý kiến đối tượng tác động, các nhà khoa học, chuyên gia, nhà hoạt động thực tiễn, người dân, doanh nghiệp; đẩy mạnh truyền thông chính sách để tạo sự đồng thuận cao.

Thời gian tới Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa XV không còn nhiều, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương hoàn thành các dự án luật; đồng thời theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc ban hành văn bản quy định chi tiết và tình hình tổ chức thi hành pháp luật theo quy định; xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật; lưu ý công tác tổ chức thực hiện pháp luật phải nghiêm túc, sáng tạo, hiệu quả, nếu có vướng mắc thì phải đề xuất sửa đổi; không để xảy ra vướng mắc gây khó khăn cho địa phương, doanh nghiệp, người dân, ảnh hưởng đến hiệu lực thi hành của Luật do chậm ban hành văn bản quy định chi tiết.

THANH GIANG