Tháo gỡ rào cản cho sự phát triển của vùng Đồng bằng sông Cửu Long
Sáng 16-12, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Tọa đàm trực tuyến về triển khai Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ trong Phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với biến đổi khí hậu. Cuộc tọa đàm có chủ đề '3 năm triển khai Nghị quyết 'thuận thiên': Biến thách thức thành cơ hội phát triển'.
Theo thông tin tại buổi tọa đàm, qua 3 năm triển khai Nghị quyết 120, việc kế thừa các chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước cùng với tích hợp, lồng ghép kết quả các chương trình nghiên cứu khoa học và công nghệ, các dự án phát triển đã tạo đà mạnh mẽ cho ĐBSCL. Trong đó, hệ thống cơ chế, chính sách bước đầu đã và đang được hoàn thiện, tập trung thúc đẩy phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững; phát triển hạ tầng giao thông, đô thị, ổn định dân cư; gắn kết các quy hoạch phát triển cùng với các hoạt động đầu tư công đã có tính dẫn dắt, thúc đẩy, kết nối, giải quyết các vấn đề cấp bách về dân sinh được quan tâm; hoạt động hợp tác quốc tế được thúc đẩy góp phần thu hút nguồn lực, tri thức, công nghệ cho ĐBSCL.
Cụ thể, theo ông Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường): Tổng số vốn đầu tư cho ĐBSCL so với cả nước tăng từ 12,2% (giai đoạn 2011-2015) lên 16,53% (giai đoạn 2016-2020). Đầu tư qua địa phương đạt khoảng 200.000 tỷ đồng. Đầu tư qua bộ, ngành: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: 28.200 tỷ đồng; Giao thông vận tải: 32.961 tỷ đồng; Y tế: 947,5 tỷ đồng; Công Thương đầu tư cấp điện nông thôn 615 tỷ đồng; Chương trình mục tiêu qua Bộ Tài nguyên và Môi trường: 5.256 tỷ đồng… Hỗ trợ đầu tư có mục tiêu 42.322 tỷ đồng; trái phiếu Chính phủ 20.673 tỷ đồng. Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Thế giới, tổng số vốn đầu tư hỗ trợ từ các đối tác phát triển cho các chương trình dự án đã và đang hỗ trợ cho vùng ĐBSCL tính đến năm 2019 là khoảng 2,48 tỷ USD.
“Hiện nay, Chính phủ đang xem xét thông qua Chương trình hỗ trợ ngân sách có mục tiêu phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với BĐKH với số vốn 1,05 tỷ USD. Riêng Bộ Giao thông vận tải đã đề xuất chủ trương đầu tư 38 dự án cho ĐBSCL với số vốn 94.500 tỷ đồng cho giai đoạn 2021-2025”, ông Cường thông tin thêm.
Theo GS, TS Trần Thục, Phó chủ tịch Hội đồng tư vấn của Ủy ban quốc gia về BĐKH, tuy đã và đang đạt được nhiều kết quả khả quan nhưng việc triển khai Nghị quyết vẫn còn nhiều hạn chế như: Sự thiếu chủ động trong liên kết giữa các bộ, ngành, địa phương, thu hút nguồn lực còn chưa tương xứng với kỳ vọng... Theo đó, cần sớm quy hoạch tổng thể vùng ĐBSCL để lôi kéo được sự tham gia của đối tác trong và ngoài nước mà các địa phương và người dân là thành tố quan trọng nhất. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần xem xét kỹ lưỡng về việc các cộng đồng được hưởng lợi và những đối tượng chịu thiệt hại khi quy hoạch tổng thể như thế nào, đồng thời lắng nghe, tận dụng vốn kiến thức của người dân địa phương trong quy hoạch. Bên cạnh đó, thời điểm tới, khi tình trạng xâm nhập mặn, mất phù sa diễn ra ngày càng mạnh, GS, TS Trần Thục cho rằng cần có chiến lược tập trung dồn lực phát triển cho các thành phố lớn, các vị trí quan trọng càng sớm càng tốt, trong đó xem xét chấp nhận tổn thất diện tích đất bị xâm nhập mặn để chuyển đổi mục đích sử dụng.
Tại tọa đàm, các chuyên gia cũng cho rằng, hiện nay chưa có cơ chế đặc thù riêng cho vùng ĐBSCL vì vẫn phải trong khuôn khổ phát triển chung của đất nước nên việc lập hội đồng điều phối vùng chính là nền móng ban đầu, từ đó tháo gỡ rào cản, giải phóng nguồn lực cho sự phát triển của vùng ĐBSCL trong thời gian tới.