THẢO LUẬN TỔ 6: BỔ SUNG CÁC QUY ĐỊNH CỤ THỂ VỀ NHIỆM VỤ, QUYỀN HẠN CỦA LỰC LƯỢNG THAM GIA BẢO VỆ AN NINH, TRẬT TỰ Ở CƠ SỞ

Tổ 6 gồm các đại biểu thuộc Đoàn ĐBQH các tỉnh Quảng Nam, Phú Thọ, Đắk Nông, Trà Vinh.

Qua thảo luận, các đại biểu đánh giá dự thảo Luật đã quán triệt các chủ trương, đường lối của Đảng, phù hợp quy định của Hiến pháp, pháp luật có liên quan. Tuy nhiên, do nội dung dự thảo Luật có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Công an nhân dân và một số lực lượng khác có liên quan ở cơ sở, nên có ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật; bảo đảm chặt chẽ, khả thi khi áp dụng Luật.

Toàn cảnh phiên họp

Bên cạnh đó, cơ bản nhất trí với bố cục của dự thảo Luật, các đại biểu đề nghị rà soát cho cân đối, lô-gích giữa các chương, điều của dự thảo Luật, hợp lý với mục tiêu xây dựng Luật. Về vị trí, chức năng của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, nhiều đại biểu bày tỏ nhất trí với quy định về vị trí, chức năng của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở như dự thảo Luật, và nội dung này Chính phủ cũng đã tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, có sự điều chỉnh cơ bản so với dự thảo Luật trình Quốc hội khóa XIV. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị làm rõ hơn vai trò “nòng cốt trong xây dựng mô hình tự quản về an ninh, trật tự tại xã, phường, thị trấn”; từ đó, bổ sung các quy định cụ thể tương ứng trong dự thảo Luật.

Các đại biểu cũng cho rằng, Điều 2 cần thể hiện rõ hơn “vị trí”, “địa vị pháp lý” của lực lượng này, làm căn cứ cho việc xác định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức, bảo đảm điều kiện hoạt động cho lực lượng này để tránh hiểu nhầm là thành lập lực lượng mới ở cơ sở làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự.

Đại biểu Dương Khắc Mai, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho biết, từ thực tiễn cho thấy các vụ việc liên quan đến an ninh trật tự đều xảy ra ở cơ sở, cần được phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời, từ sớm, từ xa, nhằm hạn chế mức thấp nhất hậu quả đối với xã hội và mỗi người dân. Kể từ khi triển khai lực lượng công an chính quy đã phát huy hiệu quả trong công tác phòng chống tội phạm, gìn giữ an ninh trật tự.

Đại biểu Dương Khắc Mai, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông

Tuy nhiên, lực lượng công an chính quy hạn chế về số lượng. Một số địa bàn ở vùng miền núi, vùng sâu vùng xa, địa bàn rộng, do đó khó có thể triển khai lực lượng này đến tận thôn, bản, tổ dân phố. Xuất phát từ thực tế này, đại biểu cho rằng, các lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở là rất cần thiết. Ở đây được hiểu là lực lượng ở các thôn, bản, hiểu rõ văn hóa, phong tục, tập quán của khu vực sở tại và nắm vững tình hình ở cơ sở. Chính vì vậy, việc xây dựng và dự án luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở là rất cần thiết, với những lý do nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bổ sung các quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; trách nhiệm của các cơ quan có liên quan quy định tại Điều 1 dự thảo Luật. Đối với độ tuổi của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, dự thảo Luật quy định, công dân việt nam từ 18 tuổi trở lên, không phân biệt giới tính, có đủ các tiêu chuẩn về sức khỏe, lý lịch, trình độ văn hóa, tự nguyện có đơn đề nghị tham gia thì được xem xét, tuyển chọn vào lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Do vậy, đại biểu đề nghị cần cân nhắc quy định giới hạn độ tuổi đối với cả nam và nữ là không quá 65 tuổi, quy định tại khoản 1, Điều 4 dự thảo Luật, với lý do: các đối tượng vi phạm pháp luật và tội phạm gây rối an ninh trật tự ngày càng manh động, nguy hiểm.

Điều 2 dự thảo Luật Quy định vị trí, chức năng của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đại biểu đề nghị điều chỉnh theo hướng: lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở là lực lượng quần chúng, tự nguyện của nhân dân, được tuyển chọn tham gia tổ bảo vệ an ninh, trật tự, làm nòng cốt trong xây dựng mô hình tự quản về an ninh, trật tự tại xã, phường, thị trấn và là lực lượng có chức năng tham gia phối hợp, hỗ trợ lực lượng công an chính quy, chính quyền địa phương và nhân dân trong phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự, đấu tranh phòng chống tội phạm, phòng cháy chữa cháy, cứu nạn; xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc ở thôn, làng, ấp, bản, buôn, bon, phum, sóc; tổ dân phố, khu phố…

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo quy định cụ thể các nội dung cụ thể: nội dung nào thuộc thẩm quyền của Quốc hội thì cần luật hóa tại các điều, khoản cụ thể; nội dung nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì giao Chính phủ quy định chi tiết; nội dung nào thuộc thẩm quyền của địa phương thì đề nghị dẫn chiếu theo luật Tổ Chức chính quyền địa phương.

Cơ quan soạn thảo quy định cần cân nhắc quy định bố trí số lượng cụ thể đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, ở mỗi tổ tại khu vực đô thị, nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, khu vực bị chia cắt, khu vực nhạy cảm về an ninh chính trị… nhằm phù hợp với vị trí địa lý, quy mô dân số; đồng thời, có chế tài xử lý khi lực lượng này vi phạm pháp luật trong thực thi công vụ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải tại phiên họp

Thảo luận về tiêu chuẩn tuyển chọn hồ sơ tham gia lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự tại cơ sở, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga, Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc giữa việc tuyển chọn hay tổ chức bầu tổ viên, nếu đã tuyển chọn thì không bầu tổ viên, nếu đã bầu tổ viên thì nên bỏ từ tuyển chọn. Đại biểu nêu quan điểm, cần quy định theo hướng bầu tổ viên để phát huy tính dân chủ, bởi lực lượng tham gia đảm bảo an ninh trật tự ở cơ sở là lực lượng quần chúng, tự nguyện, tự quản, nếu được bầu thì sẽ dành được sự tín nhiệm của nhân dân.

Đại biểu cũng đề nghị dự thảo luật nên bổ sung thêm 1 điều tại Chương I quy định về việc bầu tổ viên tham gia lực lượng đảm bảo an ninh trật tự ở cơ sở, không nên quy định tại thông tư, đồng thời giao trách nhiệm việc bầu tổ viên này cho Ủy ban nhân dân xã bố trí kinh phí, quyết định về thời gian bầu, thành viên tổ kiểm phiếu, quy định trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong việc bầu tổ viên.

Cùng với đó, về quan hệ công tác, phối hợp của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở và huy động lực lượng thực hiện bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, các đại biểu bày tỏ nhất trí với nguyên tắc đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền và sự chỉ huy, chỉ đạo về chuyên môn, nghiệp vụ của cơ quan Công an.

Có ý kiến cho rằng, quy định tại khoản 1 Điều 5 chỉ đơn thuần là cơ chế hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, chưa phản ánh đầy đủ nguyên tắc phối hợp, nội dung phối hợp, cần giới hạn phạm vi phối hợp trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, bởi phạm vi phối hợp trong dự thảo Luật còn quá rộng; đồng thời, đề nghị xác định rõ người trực tiếp chỉ huy; cơ chế quản lý, điều hành, tránh chung chung khó thực hiện.

Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở duy trì hoạt động thường xuyên, không chỉ huy động trong 03 trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 5, nhất là các nhiệm vụ thu thập, tổng hợp tình hình an ninh, tuyên truyền chính sách, pháp luật về an ninh trật tự, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc...

Ngoài ra, các đại biểu cũng đề nghị cân nhắc quy định Ủy ban nhân dân cấp xã huy động lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở ở cơ sở (điểm a khoản 2), nên giao Công an cấp xã chủ trì huy động lực lượng này sẽ phù hợp hơn; đề nghị quy định cụ thể trường hợp cần thiết, trường hợp xảy ra tình hình phức tạp về an ninh trật tự; quy định điều kiện, quy mô, hình thức, phạm vi huy động để thống nhất với quy định của Luật Dân quân tự vệ, Luật Lực lượng dự bị động viên...

Trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại phiên họp:

Các đại biểu tại phiên họp

Đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga, Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc giữa việc tuyển chọn hay tổ chức bầu tổ viên

Các đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bổ sung các quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở

Các đại biểu cũng đề nghị cân nhắc quy định Ủy ban nhân dân cấp xã huy động lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở ở cơ sở (điểm a khoản 2), nên giao Công an cấp xã chủ trì huy động lực lượng này sẽ phù hợp hơn./.

Hồ Hương- Trọng Quỳnh