Thất bại trong đàm phán tái cấu trúc 2,6 tỷ USD, Ukraine đối mặt nguy cơ vỡ nợ lịch sử
Chính phủ Ukraine đã không đạt được thỏa thuận với các chủ nợ để tái cấu trúc khoản nợ khoảng 2,6 tỷ USD, đẩy Kiev đối mặt nguy cơ vỡ nợ.

Đồng nội tệ hryvnia của Ukraine. Ảnh: Getty Images
Theo trang Kiev Independent, ngày 24/4, chính phủ Ukraine cho biết họ đã không đạt được thỏa thuận với các chủ nợ để tái cấu trúc khoản nợ khoảng 2,6 tỷ USD.
Điều này có nghĩa là Kiev có thể bị vỡ nợ khoảng 600 triệu USD trước thời hạn vào cuối tháng 5.
"Ukraine đã chỉ ra rằng họ không thể chấp nhận Đề xuất của Các chủ nợ bị hạn chế (Restricted Holders) và cũng sẽ không đưa ra bất kỳ đề xuất nào khác cho các chủ nợ này trước khi thời hạn hạn chế kết thúc" – chính phủ Ukraine cho biết trong một tuyên bố được đưa ra sau vòng đàm phán tại Washington từ ngày 15 đến 23/4. (Chủ nợ bị hạn chế là những chủ nợ bị giới hạn quyền tiếp cận thông tin hoặc tham gia đàm phán do các ràng buộc pháp lý, quy định bảo mật, hoặc điều khoản hợp đồng).
Tuy nhiên, Kiev cam kết sẽ tiếp tục hợp tác với các chủ nợ và tìm kiếm các lựa chọn khác để tái cấu trúc nợ.
Khoản tiền 2,6 tỷ USD liên quan đến cái gọi là lệnh bảo đảm GDP (hay chứng quyền GDP), một công cụ tài chính trao cho chủ nợ quyền được thanh toán thêm dựa trên hiệu quả kinh tế của quốc gia.
Cụ thể hơn, Ukraine đã đưa vào gói tái cơ cấu nợ năm 2015 số chứng quyền GDP trị giá 2,6 tỷ USD - là loại chứng khoán thu nhập cố định được gắn với tốc độ tăng trưởng kinh tế - nhằm làm cho thỏa thuận tái cấu trúc nợ trở nên hấp dẫn hơn sau khi Nga sáp nhập Crimea.
Tuy nhiên, do cấu trúc phức tạp, các công cụ này đã không được đưa vào cuộc tái cơ cấu nợ rộng hơn trị giá 20 tỷ USD hồi năm ngoái, vốn trở nên cần thiết sau khi xung đột toàn diện nổ ra năm 2022.
Ukraine đã tiến hành đàm phán với một nhóm các chủ sở hữu chứng quyền trước kỳ thanh toán tiếp theo của các công cụ này, dự kiến diễn ra vào cuối tháng 5. Diễn biến này cũng xảy ra trong bối cảnh Kiev đang chịu sức ép ngày càng tăng từ Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn.
“Các chứng quyền GDP được thiết kế cho một thế giới đã không còn tồn tại”, Bộ trưởng Tài chính Ukraine Sergii Marchenko phát biểu trong một tuyên bố sau khi các cuộc đàm phán đổ vỡ, đồng thời cho biết sự phục hồi khiêm tốn của nền kinh tế hiện nay đã không thể bù đắp cho cú sụt giảm gần 30% do việc Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine năm 2022 gây ra.
Ông Marchenko nói thêm: "Những công cụ tài chính này không được trở thành rào cản đối với sự phục hồi của chúng ta. Mục tiêu của chúng ta là đạt được một giải pháp công bằng và toàn diện cho vấn đề này".
Các chứng quyền GDP không phải là một phần của thỏa thuận năm ngoái nhằm tái cấu trúc khoản nợ quốc gia trị giá 20 tỷ USD. Thỏa thuận đó, được ký kết với một số chủ nợ vào tháng 7/2024, đã cho phép Ukraine tránh được tình trạng vỡ nợ và tiếp tục chi tiền cho quốc phòng trong cuộc xung đột với Nga.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo rằng việc không giải quyết được vấn đề chứng quyền GDP có thể đe dọa đến việc tái cấu trúc nợ tiếp theo, cũng như chương trình cứu trợ trị giá 15,6 tỷ USD đang diễn ra của họ, có tên chính thức là Cơ sở Quỹ Mở rộng (EFF).
Theo Reuters, hiện tại, các luật sư đại diện cho những người nắm giữ chứng quyền GDP không đưa ra bình luận ngay lập tức về sự đổ vỡ của các cuộc đàm phán với chính phủ.
Trước diễn biến vừa qua về đàm phán tái cấu trúc nợ cho Ukraine, dữ liệu của Tradeweb cho thấy giá trị khoản nợ chứng quyền GDP của Ukraine đã giảm 2,4 cent, xuống còn hơn 70 cent mỗi USD mệnh giá.