Thể chế độc lập chịu trách nhiệm trước Quốc hội

FINMA là một tổ chức độc lập có tư cách pháp nhân riêng có trụ sở tại Bern. Cơ quan độc lập về thể chế, chức năng và tài chính với chính quyền liên bang trung ương và Bộ Tài chính Liên bang và báo cáo trực tiếp với Quốc hội Thụy Sĩ.

Từ đạo luật ngân hàng đến đạo luật giám sát tài chính

Thụy Sĩ đã sớm có pháp luật quản lý lĩnh vực giám sát ngân hàng thông qua Đạo luật Liên bang về Ngân hàng và Ngân hàng Tiết kiệm năm 1934, sau những nỗ lực không thành công của ngành ngân hàng xử lý cuộc khủng hoảng nghiêm trọng 1929 - 1933. Đạo luật năm 1934 đã thành lập Ủy ban Ngân hàng Liên bang (FBC) với tư cách là cơ quan giám sát an toàn quốc gia. Tuy nhiên, trong nhiều thập kỷ, nhân viên của FBC được giữ ở mức một con số với ngân sách rất nhỏ. Cơ quan này vẫn chỉ có 10 người vào năm 1975 và tăng lên 35người vào cuối năm 1980.

Nguồn: FINMA

FINMA được thành lập vào ngày 22.6.2007 với việc thông qua Đạo luật Liên bang về Cơ quan Giám sát Thị trường Tài chính Thụy Sĩ (FINMASA). Điều này đã hợp nhất FBC với Văn phòng Bảo hiểm tư nhân liên bang (FOPI) và Cơ quan Kiểm soát chống rửa tiền thành một cơ quan chịu trách nhiệm về tất cả các quy định tài chính ở Thụy Sĩ.

Thụy Sĩ là quê hương của hai trong số các ngân hàng lớn trên thế giới là UBS và Credit Suisse và vì những ngân hàng này có ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế Thụy Sĩ cũng như nhiều tổ chức tài chính thế giới, FINMA có một nhóm quản lý đặc biệt dành riêng cho từng tổ chức.

Tính đến tháng 5.2023, năm công ty đã được cấp giấy phép ngân hàng fintech: Klarpay AG, Relio AG, SR Saphirstein AG, SWISS4.0 SA và Yapeal AG.

Trách nhiệm và chức năng

Là một cơ quan quản lý nhà nước, FINMA được trao quyền tối cao đối với các ngân hàng, công ty bảo hiểm, sàn giao dịch chứng khoán, đại lý chứng khoán và các chương trình đầu tư tập thể. Cơ quan này chịu trách nhiệm chống rửa tiền và nếu cần thiết, tiến hành tái cấu trúc tài chính và thủ tục phá sản. Ngoài ra, nó có quyền giám sát đối với việc tiết lộ thông tin tham gia và là cơ quan khiếu nại các quyết định của Hội đồng tiếp quản trong lĩnh vực chào mua công khai các công ty niêm yết.

FINMA cấp giấy phép hoạt động cho các công ty và tổ chức chịu sự giám sát của nó, giám sát các tổ chức được giám sát về việc tuân thủ các luật, pháp lệnh, chỉ thị và quy định cần thiết, cũng như các điều kiện cấp giấy phép phải tuân thủ mọi lúc. Tất cả các ngân hàng Thụy Sĩ phải nhận được giấy phép ngân hàng từ FINMA. Kể từ năm 2019, một số công ty fintech nhất định cũng có thể xin "giấy phép ngân hàng FinTech".

Nếu cần thiết và trong phạm vi pháp luật cho phép, FINMA sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt, cung cấp hỗ trợ hành chính và điều tiết. Nói cách khác, cơ quan này tham gia vào việc sửa đổi các luật và pháp lệnh tương ứng, ban hành các thông tư và, khi được ủy quyền, ban hành các sắc lệnh của chính nó. FINMA cung cấp sự giám sát khi có rủi ro đối với các chủ nợ, nhà đầu tư và chủ sở hữu chính sách và có thể phạt các cá nhân hoặc cơ.

Cơ cấu tổ chức

FINMA bao gồm một hội đồng quản trị, một ban điều hành và một ban điều hành mở rộng. Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý chiến lược có từ 7 đến 9 thành viên chuyên gia độc lập được Quốc hội bổ nhiệm. Hội đồng quản trị có nhiệm vụ quyết định các vấn đề có tầm quan trọng lớn, ban hành các sắc lệnh và thông tư, đồng thời chịu trách nhiệm về ngân sách của FINMA. Nó cũng bảo đảm kiểm soát nội bộ thông qua một đơn vị kiểm toán nội bộ và giám sát Ban điều hành. Hội đồng quản trị duy trì mối liên hệ được thể chế hóa ở cấp quản lý cao nhất với các cơ quan và tổ chức chủ chốt ở Thụy Sĩ và nước ngoài.

Ban điều hành là cơ quan quản lý hoạt động của FINMA và chịu trách nhiệm bảo đảm rằng các ngân hàng, công ty bảo hiểm, sàn giao dịch chứng khoán, đại lý chứng khoán và các trung gian tài chính khác được giám sát theo luật pháp và chiến lược tương ứng. Ban điều hành quyết định các vấn đề như cấp giấy phép, quản lý chủ chốt, các vấn đề về tổ chức và nhân sự, các chỉ thị và các vấn đề giám sát có ý nghĩa liên ngành. Ban điều hành chuẩn bị các hồ sơ, tài liệu cần thiết cho việc quyết định các nội dung công việc thuộc thẩm quyền của Hội đồng quản trị và chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các nghị quyết của Hội đồng quản trị và các Ủy ban của Hội đồng quản trị.

FINMA sử lý vụ kiện UBS của Hoa Kỳ

Vào ngày 19.2.2009, chính phủ Hoa Kỳ đã đệ đơn kiện ngân hàng UBS tiết lộ tên của tất cả 52.000 khách hàng Hoa Kỳ, cáo buộc rằng ngân hàng và những khách hàng này đã âm mưu lừa gạt cơ quan thuế Hoa Kỳ (IRS) về doanh thu thuế nợ hợp pháp. Việc tiết lộ tên khách hàng là trái với luật pháp Thụy Sĩ và đặt UBS vào thế khó. Cuối cùng, UBS, với sự hỗ trợ của FINMA, đã đồng ý cung cấp tên của 250 đến 300 khách hàng thông qua FINMA và trả 780 triệu USD tiền phạt để giải quyết vấn đề. FINMA đã áp dụng một số quy định của Thụy Sĩ xác định các tình huống trong đó một ngân hàng bị đe dọa phá sản để cho phép điều này xảy ra.

Quốc Đạt