The Kyiv Post tiết lộ kế hoạch hòa bình 4 điểm của Nga và xu hướng quan điểm của Mỹ

Ngoại trưởng Liên bang Nga Sergey Lavrov (phải) và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (thứ 2, trái) tại cuộc đàm phán ở Riyadh, Saudi Arabia, ngày 18/2/2025. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Trong bài viết phát đi vào tối 10/3, theo giờ địa phương, báo The Kyiv Post cho biết Mỹ đang nhanh chóng hướng đến việc chấp nhận các yêu cầu chính của Liên bang Nga để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, bao gồm cả việc ủng hộ “kế hoạch hòa bình” 4 điểm của Điện Kremlin và đẩy một chiến dịch toàn cầu nhằm kêu gọi thay thế Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky

Theo The Kyiv Post, đây là những thông tin thu được từ các cuộc phỏng vấn với nhiều quan chức cấp cao Ukraine và các tài liệu chưa từng được công bố trước đây mà tờ báo đã xem xét.

Các tài liệu này cho thấy Washington ngày càng dễ tiếp nhận quan điểm của Điện Kremlin về nguồn gốc cuộc xung đột Nga – Ukraine.

Quan điểm này cho rằng sự mở rộng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và cáo buộc phân biệt đối xử với người nói tiếng Nga ở Ukraine là nguyên nhân chính dẫn đến xung đột..

Theo nhiều nguồn tin, Moskva (Moscow) ngày càng tự tin rằng Mỹ sẵn sàng đáp ứng hầu hết các yêu cầu của mình, bao gồm cả việc loại bỏ ông Zelensky như một điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Các nguồn tin cho rằng sự thay đổi rõ ràng trong lập trường của Mỹ có thể liên quan đến các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Liên bang Nga Vladimir Putin cũng như các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra tại Saudi Arabia, cũng như sự cải thiện trong quan hệ Washington và Moskva.

Theo The Kyiv Post, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ đã từ chối xác nhận hoặc phủ nhận thông tin này với tờ báo.

Kế hoạch hòa bình bốn điểm của Liên bang Nga

Sự cải thiện trong quan hệ song phương giữa Washington và Moskva đã thúc đẩy Điện Kremlin đưa ra một loạt yêu cầu không thể thương lượng, được cho là nền tảng cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào. Theo các nguồn tin, Washington đã thể hiện sự quan tâm đến những điều khoản này.

Nhiều nguồn tin từ cộng đồng ngoại giao và tình báo Ukraine, những người có hiểu biết trực tiếp về các yêu cầu của Liên bang Nga, xác nhận rằng các quan chức Mỹ đã để ngỏ khả năng nhượng bộ ít nhất bốn điểm quan trọng trong kế hoạch hòa bình của Moskva:

1. Chấm dứt hỗ trợ quân sự từ phương Tây: Moskva kiên trì yêu cầu ngừng hoàn toàn việc cung cấp vũ khí, chia sẻ thông tin tình báo và huấn luyện cho các lực lượng của Ukraine. Hiện chưa rõ yêu cầu này chỉ áp dụng với Mỹ hay bao gồm cả viện trợ từ châu Âu.

2. Công nhận các vùng lãnh thổ do Liên bang Nga kiểm soát: Moskva tìm kiếm sự công nhận quốc tế đối với Crimea, Kherson, Zaporizhzhia, Donetsk và Luhansk như lãnh thổ của mình.

3. Khôi phục vị thế của văn hóa, ngôn ngữ và nhà thờ Nga: Moskva muốn khôi phục vị thế quan trọng của văn hóa Nga ở Ukraine bằng cách tái trọng tâm vào ngôn ngữ Nga, truyền thông Nga và Giáo hội Chính thống Nga. Đây là những bước đi có thể đảo ngược các chính sách sau năm 2014 nhằm giảm ảnh hưởng của Liên bang Nga ở Ukraine.

4. Quay lại các điều khoản của Thỏa thuận Istanbul: Điện Kremlin đang thúc đẩy việc “quay lại các điều khoản của Thỏa thuận Istanbul về tất cả các vấn đề”. Thỏa thuận Istanbul là một loạt đề xuất hòa bình được đàm phán giữa Ukraine và Liên bang Nga vào tháng 3/2022, bao gồm các điều khoản về tính trung lập của Ukraine, bảo đảm an ninh và hạn chế quân sự để đổi lấy việc rút quân của Liên bang Nga.

Theo nhiều chuyên gia, việc quay lại Istanbul sẽ không có lợi cho Ukraine, nhưng một quan chức cấp cao của chính phủ Ukraine nói với The Kyiv Post rằng: “Moskva đang tìm cách khai thác những căng thẳng giữa chính quyền Mỹ và Ukraine để thúc đẩy ‘luận điểm Istanbul’ như những yêu cầu đối với Ukraine nhằm ngừng chiến sự và tiến tới thỏa thuận hòa bình”.

Một quan chức cấp cao khác của chính phủ Ukraine cho biết một “lượng thông tin đáng kể” mà các nhà ngoại giao Ukraine thu thập được cho thấy Liên bang Nga “đang cố gắng khai thác những khác biệt giữa Ukraine và Mỹ để thúc đẩy tầm nhìn của mình về các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai.”

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Mỹ nói với The Kyiv Post rằng các cuộc đàm phán hòa bình hiện tại nhằm buộc cả Ukraine và Liên bang Nga phải “ngồi vào bàn đàm phán” – chứ không phải đứng về phía nào.

“Cách duy nhất để cuộc chiến này kết thúc là cả Liên bang Nga và Ukraine phải tham gia vào bàn đàm phán, và cả hai bên sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn”, người phát ngôn này cho biết, đồng thời nhấn mạnh: “Việc tham gia đàm phán sẽ nhanh chóng cho thấy liệu cả hai bên có thực sự nghiêm túc về hòa bình hay không. Không bên nào có lợi khi trì hoãn sự tham gia nghiêm túc vào quá trình này”.

Theo The Kyiv Post, Nhà Trắng đã không ngay lập tức phản hồi yêu cầu bình luận từ tờ báo.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, ngày 28/2/2025. Ảnh: AP/TTXVN

Gia tăng nỗ lực loại bỏ Tổng thống Zelensky

Theo một nguồn tin, truyền thông Liên bang Nga đang được chỉ đạo đẩy mạnh các luận điệu đặt câu hỏi về tính hợp pháp của Tổng thống Ukraine đương nhiệm, nhằm lan truyền quan điểm rằng ông Zelensk đang cố bám giữ quyền lực và cản trở một thỏa thuận đàm phán.

Chiến dịch đang diễn ra này, chủ yếu hướng đến người Mỹ, nhằm làm suy yếu sự ủng hộ chính trị và công chúng Mỹ đối với Ukraine.

Một chuyên gia ở Kiev về chiến dịch thông tin sai lệch của Liên bang Nga ở Ukraine, người yêu cầu giấu tên do nhạy cảm chính trị, xác nhận rằng đã có sự gia tăng đáng kể trong nỗ lực làm mất uy tín chính phủ Ukraine và thúc đẩy Mỹ theo quan điểm của Điện Kremlin.

Các nguồn tin cho biết mục tiêu cuối cùng của phía Liên bang dường như là gây áp lực buộc ông Zelensky phải dỡ bỏ lệnh cấm đàm phán với Liên bang Nga và tổ chức bầu cử – những bước đi có thể mở đường cho một chính phủ thân Moskva ở Kiev.

Hiện nay, theo các nguồn tin có hiểu biết về vấn đề này, Moskva đang tiếp cận với các nhân vật chính trị Ukraine ở nước ngoài, nhằm chuẩn bị cho các ứng cử viên thân Nga có thể xuất hiện trong các cuộc bầu cử tương lai.

Điện Kremlin chưa đưa ra bình luận lập tức về thông tin mà báo The Kyiv Post đăng tải.

Trong khi đó, theo đài RT của Liên bang Nga ngày 20/2, sau khi được thông báo về kết quả cuộc hội đàm Nga-Mỹ tại Riyadh (Saudi Arabia) vào hôm 18/2, Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh Moskva chưa từng đóng cánh cửa đàm phán hòa bình với Ukraine.

Theo Tổng thống Putin, không ai loại Kiev khỏi quá trình đàm phán. Cả Moskva và Washington đều mong đợi Ukraine tham gia vào quá trình này. Ông đồng thời nhấn mạnh quyết định tham gia đàm phán hay không phần lớn phụ thuộc vào Ukraine và Liên minh châu Âu (EU).

“Tôi đã nói điều này 100 lần: Nếu họ sẵn sàng, họ được tự do tham gia các cuộc đàm phán này”, ông Putin nói, ám chỉ đến các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng với Kiev và sự tham gia của EU. “Chúng tôi sẵn sàng quay lại bàn đàm phán. Liên bang Nga chưa từng từ bỏ quá trình đàm phán với Ukraine, chưa bao giờ”.

Ông Putin nhấn mạnh chính Kiev đã cấm các quan chức tham gia bất kỳ cuộc đàm phán nào với Moskva. Nhà lãnh đạo Liên bang Nga chỉ ra rằng Kiev đã rút khỏi các cuộc đàm phán ở Istanbul và công khai tuyên bố điều đó.

Thành Nam/Báo Tin tức