Thêm hy vọng cho người mua nhà ở xã hội

Nhiều dự án nhà ở xã hội đang được triển khai trên cả nước. Ảnh: Dũng Minh.

Đồng bộ văn bản luật, thúc đẩy nhà ở xã hội

Theo Báo cáo của Bộ Xây dựng, trong quý I/2025, cả nước đã hoàn thành 11 dự án nhà ở xã hội với 4.155 căn hộ, đạt 4,14% chỉ tiêu cả năm do Thủ tướng giao và cấp phép xây dựng cho 8 dự án với 12.650 căn hộ.

Sự tích cực này tiếp tục được duy trì khi riêng tháng 4/2025, trong 23 dự án nhà ở hình thành trong tương lai tại 15 địa phương thì có tới 9 dự án nhà ở xã hội, tương đương 3.331 căn hộ.

Tại Hà Nội, hàng loạt dự án mới đã và đang được khởi công, mở bán, thể hiện quyết tâm của Thành phố trong thực hiện mục tiêu hoàn thành 56.200 căn nhà ở xã hội đến năm 2030 theo chỉ đạo của Chính phủ.

Tại huyện Đông Anh, liên danh Handico và Viglacera đã khởi công dự án Thăng Long Green City tại Khu đô thị Kim Chung, quy mô hơn 1.100 căn hộ. Cũng tại đây, Tổng công ty 319 thuộc Bộ Quốc phòng đang triển khai 1 dự án nhà ở xã hội khác ở xã Uy Nỗ với hơn 460 căn hộ.

Tại quận Long Biên, dự án Rice City Long Châu do liên danh Him Lam Thủ đô và BIC Việt Nam đầu tư đang thi công phần hầm móng. Dự án này có quy mô gần 2.000 căn, dự kiến tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua và thuê từ quý III/2025. Trong khi đó, tại quận Hà Đông, một dự án lớn tại ô đất số 6.2 thuộc phường Dương Nội đang trong giai đoạn chuẩn bị triển khai với tổng cộng hơn 1.100 căn hộ.

Quận Thanh Xuân cũng đang xúc tiến thẩm định dự án nhà ở xã hội tại số 275 Nguyễn Trãi, quy mô 408 căn hộ. Dự án đã hoàn tất giải phóng mặt bằng và đang chờ phê duyệt chủ trương đầu tư. Tại quận Nam Từ Liêm, dự án tại khu chức năng đô thị Xuân Phương đã được khởi động với mốc hoàn thành dự kiến vào năm 2030.

Một diễn biến đáng chú ý khác là kế hoạch xây dựng nhà ở xã hội tại lô đất IA25 thuộc khu đô thị đắt đỏ tại Nam Thăng Long (Ciputra) và dự án nhà ở xã hội tại 3 ô đất ký hiệu K4-TT1, C2-TT1 và C2-TT2 thuộc quỹ đất 20% của Khu đô thị Starlake Tây Hồ Tây, quận Bắc Từ Liêm.

Dự án này đang trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư, với thời hạn hoàn thành dự kiến là quý II/2029. Tại khu đô thị này, các công trình nhà ở thấp tầng hiện được rao bán khoảng 350-700 triệu đồng/m2, còn chung cư cũng trên 120 triệu đồng/m2.

TS. Cấn Văn Lực - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia đánh giá, nguồn cung nhà ở xã hội đã có nhiều chuyển biến từ đầu năm 2025 tới nay.

Việc cắt giảm thủ tục đầu tư và rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ theo chỉ đạo của Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ là bước đi thiết yếu nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình triển khai dự án nhà ở xã hội.

Tại Dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội đang được Chính phủ đề xuất Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đang diễn ra, một trong những nội dung được mong chờ là cắt giảm 70% thời gian thực hiện thủ tục đầu tư đối với loại hình nhà ở này, từ đó đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, sớm đưa sản phẩm ra thị trường.

Theo đó, đối với những dự án nhà ở xã hội không sử dụng vốn đầu tư công, Chính phủ kiến nghị giao UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời giao thẳng chủ đầu tư mà không cần thông qua hình thức đấu thầu. Nếu cơ chế này được thông qua sẽ rút ngắn được khoảng 200 ngày thực hiện thủ tục đầu tư so với quy định hiện hành.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cũng cho biết, cơ chế đấu thầu hiện nay chưa mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, mà ngược lại còn kéo dài tiến độ thực hiện dự án.

Hiện tại, thời gian từ khi chấp thuận chủ trương đầu tư đến lựa chọn nhà đầu tư mất khoảng 300 ngày. Nhưng với đề xuất mới, thời gian này sẽ rút ngắn còn tối đa 75 ngày, tương đương giảm 70%.

“Cứu cánh” cho thị trường nhà ở

Báo cáo của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, giá bán trung bình căn hộ chung cư tại Hà Nội trong quý I/2025 đạt 70,2 triệu đồng/m2, tăng 2,5% so với quý trước đó và tăng 77,6% so với kỳ gốc.

Đà tăng giá chủ yếu đến từ việc các chủ đầu tư mở bán lại dự án với mức giá tăng lên so với trước. Trong khi đó, trên thị trường thứ cấp, giá một số dự án ghi nhận diễn biến đi ngang, phản ánh sự điều chỉnh sau giai đoạn tăng nóng trong năm 2024.

Theo TS. Trần Xuân Lượng - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS-IRE), hiện nay, cơ cấu nguồn cung nhà ở vẫn mất cân đối nghiêm trọng, các sản phẩm mới chủ yếu phục vụ nhóm người có tài chính cao.

Với mặt bằng giá hiện tại, người thu nhập trung bình trở xuống rất khó tiếp cận được nhà ở. Chính vì vậy, việc gia tăng nguồn cung nhà ở vừa túi tiền nói chung, nhà ở xã hội nói riêng, sẽ giúp hạn chế tình trạng mất cân đối cung - cầu.

“Khi nguồn cung nhà ở xã hội tăng lên, mặt bằng giá căn hộ sẽ dần được điều chỉnh giảm và đến gần hơn với số đông”, ông Lượng nói.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Anh Quê - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn G6 cho hay, khi “điểm nghẽn” pháp lý được tháo gỡ, nguồn cung nhà ở xã hội sẽ tăng mạnh trong thời gian tới và đóng vai trò quan trọng trong việc giải bài toán nhà ở thu nhập thấp của người dân, đặc biệt tại các đô thị lớn. Nhờ đó, giá căn hộ chung cư sẽ “hạ nhiệt”, thị trường bất động sản sẽ trở nên ổn định và lành mạnh hơn.

Ông Quê cho biết, trước đây, trong giai đoạn 2008-2010, có dự án chung cư giá 50-70 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, đến giai đoạn 2011-2013, khi thị trường xuất hiện các dự án nhà thương mại giá rẻ, nhà ở xã hội, bình quân ở mức 11-15 triệu đồng/m2 thì lập tức giá chung cư trên thị trường giảm nhiệt. Bởi vậy, nếu nguồn cung giá rẻ gia tăng, giá nhà có thể giảm từ năm 2026.

Ở một góc độ khác, theo lãnh đạo một doanh nghiệp đang triển khai dự án nhà ở xã hội tại quận Nam Từ Liêm cho hay, việc các tỉnh, thành phố công bố phát triển nhiều dự án nhà ở xã hội trong năm 2025 là tín hiệu tích cực, giúp giải tỏa áp lực nhà ở cho người dân.

Tuy nhiên, chính sách hiện hành quy định rất chặt về đối tượng được mua nhà. Có những dự án đã hoàn thành, đủ điều kiện để đưa ra thị trường, nhưng lại không đủ đối tượng theo quy định để bán, dẫn đến tình trạng lãng phí.

“Do đó, doanh nghiệp kiến nghị được chủ động hơn trong việc xét duyệt đối tượng mua nhà, đặc biệt là tại những dự án mà doanh nghiệp tự đầu tư, không sử dụng ngân sách hay ưu đãi từ Nhà nước. Việc này sẽ phù hợp hơn với thực tiễn, tạo điều kiện để các dự án vận hành thuận lợi và hiệu quả hơn”, vị lãnh đạo trên chia sẻ.

Việt Dương