Thêm quốc gia dọa ngừng chuyển khí đốt cho EU, Hà Lan cảnh báo hiệu ứng domino khủng hoảng

Anh đe dọa cắt khí đốt với EU

Liên minh châu Âu đang đối mặt với tình trạng bấp bênh về nguồn cung khí đốt, vì Anh đã đe dọa cắt nguồn khí đốt đến châu lục này nếu Anh đối mặt với tình trạng thiếu hụt trầm trọng, tờ Financial Times (Anh) đưa tin hôm 29/6.

Theo tờ này việc đóng cửa các đường ống từ Anh đến Hà Lan và Bỉ sẽ là một trong những biện pháp ban đầu trong kế hoạch khẩn cấp, có thể được kích hoạt nếu cuộc khủng hoảng cung cấp khí đốt trầm trọng hơn trong những tháng tới. FT cho biết thêm, các bước khác sẽ bao gồm việc tạm ngừng giao hàng đến các khu công nghiệp lớn và kêu gọi các hộ gia đình tiêu thụ ít hơn.

EU hiện đang đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng do các thành viên áp đặt các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga, nhà cung cấp năng lượng chính của khối. Đức và Hà Lan đã khởi động kế hoạch khẩn cấp vào đầu tháng này, khởi động lại các nhà máy than và kêu gọi các ngành công nghiệp cắt giảm tiêu thụ khí đốt sau khi Nga giảm nguồn cung.

Phần lớn khí đốt của Anh đến từ Biển Bắc và Na Uy, chỉ khoảng 5% đến từ Nga. Tuy nhiên, giá khí xăng ở Anh bị ảnh hưởng bởi những biến động trên thị trường toàn cầu.

Khả năng dự trữ khí đốt của Anh cũng rất nhỏ và trong những tháng mùa hè, khi nhu cầu thấp, lượng dư thừa được vận chuyển đến lục địa Châu Âu. Tuy nhiên, vào mùa đông, nhu cầu tiêu thụ cao, Anh phải nhập khẩu một lượng lớn khí đốt từ lục địa châu Âu nên việc đóng đường ống có thể phản tác dụng đối với London nếu tình trạng thiếu hụt kéo dài xảy ra, FT giải thích.

Các kế hoạch của Anh có nguy cơ làm suy yếu hợp tác quốc tế về năng lượng, FT cho hay. Và các công ty khí đốt của EU được cho là đã thúc giục London xem xét lại.

Trước những thông tin trên, chính phủ Anh vẫn nói rằng tình trạng khẩn cấp về nguồn cung cấp khí đốt là một kịch bản “cực kỳ khó xảy ra”

Việc đóng các đường ống sẽ là một phần của kế hoạch bốn bước bao gồm cắt giảm nguồn cung cho khu công nghiệp lớn và yêu cầu các hộ gia đình cắt giảm nhu cầu. Ảnh: Alamy

Đức báo động khủng hoảng khí đốt

Cơ quan Mạng lưới Liên bang của Đức ngày 27/6 thông báo, tình hình khí đốt tự nhiên ở nước này đang căng thẳng và có thể còn xấu đi.

Cơ quan này cho biết, họ đang "theo dõi tình hình rất chặt chẽ và giữ liên lạc mật thiết với các doanh nghiệp ngành khí đốt".

Kerstin Andreae, người đứng đầu Hiệp hội công nghiệp năng lượng BDEW nói: "Vì các lệnh trừng phạt của Nga, Đức phải đặt cược vào than đá... Chúng tôi đang thay thế khí đốt tự nhiên để độc lập hơn với năng lượng hóa thạch và chất khí của Nga".

Berlin trước đó đã thông báo rằng nước này đã đưa ra một quyết định "cay đắng" là khởi động lại các nhà máy điện than để đối phó với một cuộc khủng hoảng năng lượng có thể xảy ra trong mùa đông tới.

Trong tháng này, dòng khí đốt của Nga đến Đức thông qua đường ống Nord Stream dưới biển đã bị cắt giảm tới 60% do các vấn đề kỹ thuật phát sinh từ các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Moscow. Để đối phó với điều này, chính phủ Đức đã đưa ra giai đoạn 'báo động' thứ hai trong kế hoạch khẩn cấp về khí đốt ba cấp độ của mình. Berlin đã cảnh báo rằng họ đang đối mặt với tình trạng thiếu nhiên liệu trầm trọng trong bối cảnh dòng chảy từ Nga đang giảm dần.

Đức tính giảm chi phí nguồn cung khí đốt của Nga

Ngoài ra, tờ Bild trích dẫn nghiên cứu của Hiệp hội Công nghiệp Bavaria ngày 28/6 cho biết, nền kinh tế Đức có thể mất 12,5% sản lượng hàng năm nếu Nga đột ngột ngừng cung cấp khí đốt.

Phân tích do Trung tâm Nghiên cứu và tư vấn kinh tế Prognos AG thực hiện, dựa trên một kịch bản trong đó nguồn cung cấp khí đốt của Nga bị cắt vào ngày 1/7.

Nếu điều này xảy ra, các ngành công nghiệp thủy tinh, thép và thực phẩm của Đức sẽ bị thiệt hại 49 tỷ euro trong năm nay, điều này sẽ ảnh hưởng đến sản xuất và chuỗi cung ứng trong các ngành công nghiệp khác. Chi phí trong nửa cuối năm dự kiến lên tới 144 tỷ euro. Tổng cộng, khoảng 193 tỷ euro sẽ bị xóa sổ khỏi GDP trong sáu tháng của năm 2022, nghiên cứu cho thấy.

Ông Michael Behmer, phát ngôn viên của Prognos AG, cho biết: "Sự phụ thuộc của nền kinh tế Đức vào khí đốt của Nga đang bị đánh giá thấp".

Đức gặp khó khăn do nguồn cung khí đốt từ Nga giảm mạnh. Ảnh: Shutterstock

Hà Lan cảnh báo về hiệu ứng domino khủng hoảng khí đốt

Theo Bộ trưởng Khí hậu và Năng lượng Hà Lan Rob Jetten, một cuộc khủng hoảng khí đốt ở bất kỳ quốc gia EU nào sẽ gây ra hiệu ứng domino và nhanh chóng lan rộng khắp khối.

"Thật tuyệt vời nếu một số quốc gia thành viên có thể lấp đầy kho xăng của họ trước ngày 1/11, nhưng nếu các quốc gia khác không đạt được 80% - đặc biệt là các nước lớn như Đức - thì phải chú ý rằng đây sẽ là một hiệu ứng domino cho toàn bộ châu Âu", ông Jetten nói với tạp chí Politico hôm 28/6.

Bộ trưởng Hà Lan cho biết thêm, trong trường hợp Nga ngừng cung cấp khí đốt, Hà Lan "sẽ sát cánh cùng các nước láng giềng".

Ông cũng nhấn mạnh, kế hoạch khai thác mỏ khí Groningen, từng là một trong những nguồn cung khí đốt lớn nhất châu Âu trong nhiều thập kỷ, sẽ là lựa chọn cuối cùng.

Vào năm 2019, chính phủ Hà Lan thông báo khu vực khai thác rộng lớn ở phía đông bắc của nước này sẽ bị đóng cửa vào tháng 10/2022 để hạn chế rủi ro địa chấn trong khu vực, và khí đốt chỉ được khai thác sau đó trong trường hợp thời tiết khắc nghiệt hoặc các trường hợp bất khả kháng.

Tuần trước, quốc gia này đã dỡ bỏ tất cả các hạn chế đối với các nhà máy nhiệt điện than để giảm tiêu thụ khí đốt tự nhiên, đồng thời đưa ra "lời kêu gọi khẩn cấp" đối với các doanh nghiệp để tiết kiệm năng lượng càng nhiều càng tốt trước mùa đông. Ông Jetten dự kiến sẽ trình bày một kế hoạch trong tuần này về việc xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân trong nước.

EU cần ít nhất ba năm để thay thế khí đốt của Nga

Có thể mất hơn ba năm để EU thay thế lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga nếu chúng bị cắt đột ngột, cơ quan xếp hạng quốc tế Fitch cảnh báo trong một báo cáo được công bố hôm 28/6.

"Theo Fitch, khóa van đột ngột không phải là trường hợp cơ bản mà là một rủi ro. Bulgaria và Ba Lan đã bị cắt giảm và nguồn cung cấp cho các thành viên EU khác cũng bị cắt giảm. Với những hạn chế về nguồn cung và cơ sở hạ tầng có nghĩa là EU có thể mất hơn ba năm để bù đắp sự mất mát hoàn toàn về nguồn cung khí đốt của Nga", cơ quan này tuyên bố.

Nếu nguồn cung của Nga ngừng hoạt động, các nước EU "sẽ phải đối mặt với một cú sốc vĩ mô đáng kể", Fitch cảnh báo, bao gồm tăng trưởng kinh tế âm và lạm phát cao hơn.

Cơ quan này dự đoán Slovakia, Hungary và Séc là những quốc gia dễ bị khóa van đột ngột nhất, vì họ phụ thuộc nhiều nhất vào khí đốt của Nga do thiếu các nguồn thay thế. Ba Lan, Lithuania và Romania ít nhiều an toàn, vì họ đã đảm bảo phần lớn nguồn cung cấp thay thế hoặc có sản xuất trong nước.

Vào tháng 4, Bulgaria, Ba Lan và Phần Lan đã từ chối tuân thủ cơ chế thanh toán khí đốt mới bằng đồng rúp của Nga, dẫn đến việc Gazprom cắt nguồn cung cấp. Đầu tháng này, gã khổng lồ năng lượng Nga cũng đã giảm gần 60% khối lượng vận chuyển khí đốt qua đường ống dẫn khí Nord Stream tới Đức, với lý do các vấn đề kỹ thuật do các lệnh trừng phạt liên quan.