Thêm quyền lợi khi đóng BHXH sau nghỉ hưu
Người lao động đến tuổi nghỉ hưu mà tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), ngoài lương hưu, còn được hưởng trợ cấp một lần.
Đề xuất hưởng trợ cấp một lần cao hơn
Theo đề xuất trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội lấy ý kiến các tầng lớp nhân dân nhằm khuyến khích người lao động tiếp tục tham gia đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu để giúp cải thiện mức lương hưu. Người lao động đến tuổi nghỉ hưu mà tiếp tục đóng BHXH sẽ được hưởng trợ cấp một lần cao hơn so với hiện tại.
Mỗi năm đóng BHXH sẽ được tính bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương, thay vì 0,5 lần như hiện nay. Điều này giúp khuyến khích người lao động tiếp tục đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu và tăng quyền lợi cho họ.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Duy Cường, Phó vụ trưởng Vụ BHXH cho biết, quy định hiện hành không khuyến khích người đến tuổi nghỉ hưu tiếp tục tham gia BHXH và mức hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu còn chưa phù hợp và không mang tính chất khuyến khích người lao động đóng BHXH trong thời gian dài.
Ông Cường cho biết, hiện nay khi người lao động đến tuổi nghỉ hưu và có thời gian đóng BHXH đạt tỷ lệ tối đa 75%, họ thường tạm thời chấm dứt để làm thủ tục giải quyết nghỉ hưu với cơ quan BHXH và sau đó lại tham gia giao kết hợp đồng lao động để làm việc tiếp.
Điều này cho thấy quy định hiện hành không đáp ứng nhu cầu và quyền lợi của người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu.
Nhằm khuyến khích người lao động tiếp tục tham gia đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu, để vừa giúp cải thiện mức lương hưu, gia tăng quyền lợi cho người lao động, vừa góp phần bảo vệ tốt hơn cho người lao động trong quá trình làm việc, tại dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đưa ra 2 phương án có sửa đổi, bổ sung quy định về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu.
Phương án 1 (giữ nguyên quy định hiện hành): Mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Phương án 2: Mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Đảm bảo sự ổn định của hệ thống BHXH
Với đề xuất mới, người lao động sẽ được hưởng lợi nhiều. Theo ông Cường, ưu điểm của phương án 2, đối với các trường hợp làm việc sau tuổi nghỉ hưu, mức hưởng trợ cấp cho mỗi năm đóng BHXH sẽ tính 2 tháng lương thay vì 0,5 tháng lương như hiện tại.
“Mong muốn của chúng tôi là khuyến khích người lao động tiếp tục tham gia đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu, đảm bảo quyền lợi tốt hơn của người lao động, mức lương hưu sẽ cao hơn.
Trong quá trình làm việc sau tuổi nghỉ hưu, do họ vẫn tham gia BHXH nên sẽ được hưởng các quyền lợi liên quan đến chế độ ốm đau và nhiều chế độ khác đảm bảo tốt hơn", ông Cường cho biết.
Để đáp ứng nhu cầu này, cần có chính sách hỗ trợ từ Chính phủ nhằm tăng cường sự khuyến khích, thu hút người lao động tham gia đóng BHXH sau nghỉ hưu.
Cụ thể, Chính phủ có thể xem xét tăng mức trợ cấp một lần khi đóng BHXH sau nghỉ hưu để đảm bảo tính hấp dẫn của chính sách này.
Ngoài ra, cần có những biện pháp cụ thể để quảng bá và giới thiệu chính sách này tới các đối tượng lao động, đặc biệt là các lao động ở vùng nông thôn và các đối tượng lao động có mức thu nhập thấp.
Trong tổng thể, việc khuyến khích người lao động tham gia đóng BHXH sau nghỉ hưu là một trong những biện pháp quan trọng để nâng cao quyền lợi và sự bảo vệ cho người lao động, đồng thời góp phần cải thiện mức sống cho các hộ gia đình và đảm bảo sự ổn định của hệ thống BHXH.
Theo Bộ luật Lao động 2019, người lao động làm việc trong điều kiện bình thường sẽ có độ tuổi nghỉ hưu theo lộ trình. Cụ thể, tuổi nghỉ hưu của người lao động được điều chỉnh cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường từ năm 2021 của lao động nam là đủ 60 tuổi 3 tháng và 55 tuổi 4 tháng với lao động nữ. Sau mỗi năm, tuổi nghỉ hưu của lao động nam sẽ tăng 3 tháng và lao động nữ sẽ tăng 4 tháng.
Dự kiến, Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, khi đó tuổi nghỉ hưu của lao động nữ sẽ là 56 tuổi 8 tháng và lao động nam là 61 tuổi 3 tháng.