Thêm tin vui cho bệnh nhân chạy thận tại TP.HCM

Tại hành lang khoa Thận nhân tạo - Lọc máu, Bệnh viện (BV) Lê Văn Việt, TP.HCM, chị Nguyễn Thị Huyền (51 tuổi, ngụ phường Thủ Đức, TP.HCM) lặng lẽ ngồi bên mẹ đang chờ vào chạy thận. Mỗi tuần ba buổi, công việc quen thuộc của chị là đưa mẹ đến BV rồi chăm nom bà.

Nhìn mẹ thoải mái hơn sau khi được lọc máu, chị Huyền kể trước kia mẹ chị vẫn khám ở đây, nhưng đến khi bệnh chuyển sang giai đoạn 5, phải chạy thận, gia đình rất lo lắng vì không biết phải đưa bà đi đâu.

“May sao đúng lúc này BV mở khoa khoa Thận nhân tạo - Lọc máu. Có chỗ chạy thận gần nhà, đi về thuận tiện, cả nhà đều bớt lo", chị Huyền chia sẻ.

Cũng tại khu vực chờ trước khoa, ông Phạm Văn Thông (66 tuổi, ngụ phường Thủ Đức, TP.HCM) đang ngồi đọc báo chờ đến lượt vào lọc máu.

Ông kể, trước đây phải điều trị ở các BV trung tâm, con cái thay nhau xin nghỉ làm để đưa ông đi. Từ ngày được tiếp nhận chạy thận tại BV Lê Văn Việt – nay đã gần 2 tháng, ông dần lấy lại sự chủ động cho mình.

Ông Phạm Văn Thông đang đọc báo chờ tới lượt vào lọc máu. Ảnh: DI LINH

“Ban đầu con tôi chở đi, nhưng bây giờ tôi tự chạy xe được. BV gần, mình chủ động đi về con cái cũng yên tâm làm ăn, không còn cảnh nghỉ việc đưa đón, đỡ hơn trước rất nhiều”, ông Thông bộc bạch.

Không chỉ chị Huyền và ông Thông, nhiều người trong số hàng trăm bệnh nhân chạy thận đang được điều trị tại BV Lê Văn Việt chừng 1 tháng trở lại đây đều bày tỏ vui mừng như vậy.

BS CKII Nguyễn Thị Bích Uyên, Phụ trách khoa Thận nhân tạo – Lọc máu, cho biết khoa chính thức đi vào hoạt động đầu tháng 8-2025. Hành trình hình thành, phát triển khoa tại BV gắn liền với nhu cầu cấp thiết của người bệnh trong khu vực.

Song song đó, nhiều kỹ thuật hiện đại khác đang được triển khai giúp nâng cao chất lượng điều trị, cải thiện tiên lượng và chất lượng sống cho người bệnh suy thận mạn.

BS Uyên cho biết thêm, hành trình phát triển của chuyên ngành thận nhân tạo tại BV bắt đầu từ năm 2012, khi BV Quận 9 (tiền thân của BV Lê Văn Việt) đầu tư 2 máy chạy thận phục vụ nhu cầu cấp cứu.

Đến năm 2020, Đơn vị Thận nhân tạo được thành lập trực thuộc khoa Hồi sức cấp cứu, với sự hỗ trợ chuyên môn từ BV TP Thủ Đức. Khi đó, đơn vị chỉ có 5 máy và thực hiện được vỏn vẹn 178 lượt chạy thận/năm.

Giai đoạn dịch COVID-19 đầy khó khăn, Ban Giám đốc BV vẫn quyết tâm phát triển chuyên khoa, chủ động kết nối với BV Chợ Rẫy để tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật. Nhờ đó, năng lực chuyên môn ngày càng được củng cố, số lượt chạy thận tăng nhanh qua từng năm.

Cụ thể: Từ 2.462 lượt năm 2021 lên hơn 4.000 lượt trong năm 2024; chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2025, con số này đã vượt 2.500 lượt. Nếu như trước đây mỗi ngày máy chỉ chạy 1–2 ca, thì nay BV đã duy trì đều đặn 3 ca/ngày.

Theo BS Uyên, đến thời điểm hiện tại BV đã lên kế hoạch đầu tư mở rộng lên 20 máy chạy thận vào năm 2026, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người bệnh.

Chia sẻ về định hướng phát triển, BS CKII Nguyễn Khoa Lý, Giám đốc BV Lê Văn Việt, cho biết việc chính thức thành lập khoa Thận nhân tạo – Lọc máu với hệ thống trang thiết bị hiện đại, cùng đội ngũ y BS, điều dưỡng được đào tạo chuyên sâu không chỉ giúp người bệnh được điều trị gần nhà, giảm gánh nặng đi lại, mà còn thể hiện định hướng phát triển bền vững của BV trong điều trị bệnh lý mạn tính.

Theo BS Uyên, bệnh nhân suy thận mạn, đặc biệt người đang chạy thận nhân tạo, có nguy cơ rất cao nhiễm viêm gan B do hệ miễn dịch suy yếu và tiếp xúc thường xuyên với máu. Khi mắc thêm viêm gan B, người bệnh phải điều trị kháng virus kéo dài, thậm chí suốt đời.

Hiện các thuốc đang được dùng phổ biến như Entecavir và Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) đều ảnh hưởng đến chức năng thận. Với bệnh nhân có độ lọc cầu thận thấp, BS buộc phải giảm liều hoặc cho uống cách ngày, vừa kém hiệu quả vừa dễ bỏ thuốc. TDF có giá chỉ vài nghìn đồng/viên và được BHYT chi trả khi khám chữa bệnh tại bệnh viện.

Còn thuốc Tenofovir alafenamide (TAF) được xem là bước tiến mới. Nhờ công thức có thêm gốc muối, TAF không làm giảm độ lọc cầu thận, không cần chỉnh liều ngay cả khi bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo. Người bệnh chỉ cần uống 1 viên mỗi ngày, vừa kiểm soát tốt virus, vừa bảo tồn chức năng thận.

Vì vậy, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2024 cũng như Bộ Y tế Việt Nam đều khuyến cáo ưu tiên dùng TAF cho người bệnh có nguy cơ hoặc đã suy thận, loãng xương.

Với các bệnh nhân suy thận nặng, đang chạy thận nhân tạo, việc phải dùng TAF mỗi ngày làm tăng chi phí điều trị đáng kể. BS Uyên nhấn mạnh, đề xuất mở rộng danh mục chi trả BHYT - trong đó có việc bổ sung thuốc TAF – là rất cần thiết, không những giảm chi phí cho bệnh nhân, mà còn giúp tối ưu hóa phác đồ điều trị, hạn chế biến chứng và tử vong.

DI LINH