Thêm trạm quan trắc trên sông Me Kong sẽ bảo vệ tốt hơn người dân ở hạ nguồn

Trạm quan trắc mới được đặt tại Xieng Kok, nằm trên biên giới phía Bắc của Lào và Myanmar và sẽ cần có sự hợp tác giữa hai quốc gia theo hình thức mà MRC đã hỗ trợ từ lâu. Trong trường hợp này, Myanmar có cơ hội cùng thu thập dữ liệu lưu lượng xả với các đồng nghiệp Lào. Sau đó, hàng triệu người sống ở hạ nguồn có thể nhanh chóng tiếp cận được dữ liệu này.

Điều này sẽ giúp họ thích ứng với biến động của mực nước, ví dụ dữ liệu sẽ giúp nông dân lên kế hoạch thu hoạch mùa màng, hoặc giúp ngư dân đánh bắt hàng ngày trên sông.

Hệ thống trạm kiểm soát mực nước tại hạ lưu sông Me Kong

Trong lễ bàn giao ngày 31.3, TS. Anoulak Kittikhoun - Giám đốc Điều hành Ban Thư ký MRC - đã giải thích vai trò quan trọng của trạm quan trắc mới. Theo đó, trạm này sẽ ghi lại lưu lượng nước từ thượng lưu sông Me Kong, cách trạm quan trắc khoảng 130km.

Ông Anoulak nói: “Đây là một trạm quan trắc có vai trò chiến lược… Nếu có bất kỳ thay đổi nào do xả nước, đóng một cửa đập, hoặc thay đổi lượng mưa đột ngột, chúng tôi sẽ biết gần như ngay lập tức. Với năng lực tốt hơn, chúng tôi có thể cung cấp thêm thông tin cho các quốc gia thành viên và cộng đồng địa phương. Tuy nhiên, việc này cũng đòi hỏi tất cả các quốc gia chia sẻ thêm thông tin về hoạt động vận hành đập của họ”.

Từ năm 2008 đến năm 2012 - giai đoạn đầu tiên của Dự án Hệ thống quan trắc thủy văn Me Kong (HYCOS), đã có 49 trạm được xây dựng dọc theo theo sông chính và các dòng nhánh sông Me Kong để liên tục đo lượng mưa và mực nước. 36 trạm đã được xây dựng ở Campuchia, Lào và Việt Nam (12 trạm/quốc gia), 11 trạm ở Thái Lan và 2 trạm ở miền Nam Trung Quốc - nơi phần lớn dòng sông chảy qua. Dự án được tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Pháp (AFD).

Trong tổng cộng 49 trạm này, 45 trạm vẫn được duy trì hoạt động. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều trạm nữa. Thông qua HYCOS, với hoạt động mở rộng và nâng cấp sẽ sớm có tổng cộng 56 trạm dọc sông Me Kong, thêm 13 trạm trên các nhánh sông trong khuôn khổ dự án quản lý hạn hán của Nhật Bản, và thêm hai trạm trong khuôn khổ Dự án thí điểm quan trắc môi trường chung của MRC.

Đáng chú ý, mỗi trạm quan trắc hiện đã được trang bị hệ thống “đo từ xa” tân tiến để truyền dữ liệu mực nước và lượng mưa hiện tại với tần suất 15 phút/lần. Trước tiên dữ liệu này được truyền đến cơ sở dữ liệu trung tâm tại Ban Thư ký MRC, sau đó được cung cấp cho các quốc gia thành viên.

Các trạm không chỉ nhằm cảnh báo hàng triệu người về những thay đổi đột ngột, mà còn nhằm trang bị cho bốn chính phủ thành viên MRC đủ thông tin để ra chính sách hiệu quả, mang lại lợi ích cho các cộng đồng ven sông.

Đỗ Vũ